Τραμπ: Δασμοί 25% στα αυτοκίνητα, 20% στα προϊόντα από την ΕΕ - Το διακύβευμα για την Ελλάδα

Η «Ημέρα της Απελευθέρωσης», όπως την αποκαλεί ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, έφτασε καθώς ανακοίνωσε δασμούς-σοκ στην εισαγωγή αγαθών από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της χώρας. Οι ανακοινώσεις έγιναν από το Rose Garden, στον Λευκό Οίκο, μόλις έκλεισαν τα μεγάλα χρηματιστήρια στις ΗΠΑ.

«Αγαπητοί συμπολίτες μου, σήμερα είναι η Ημέρα της Απελευθέρωσης, η σημερινή ημέρα θα μείνει στην ιστορία. Ξένοι ηγέτες μας έκλεψαν τις δουλειές μας, παράτυποι μετανάστες μας έκλεψαν τα όνειρά μας. Αυτό δεν θα το επιτρέψουμε ποτέ ξανά. Βάζουμε την Αμερική ξανά μπροστά. Ανακοινώνω σήμερα αμοιβαίους δασμούς προς όλες τις χώρες. Αυτή είναι η οικονομική μας ανεξαρτησία».

Σημείωσε επιπλέον ότι «εδώ και δεκαετίες, η χώρα μας έχει λεηλατηθεί, απογυμνωθεί και κατασπαραχθεί από έθνη κοντινά και μακρινά, τόσο από συμμάχους όσο και από αντιπάλους. Οι φορολογούμενοι μας έχουν εξαπατηθεί για περισσότερα από 50 χρόνια, αλλά αυτό δεν πρόκειται να συμβεί πια. Τρισεκατομμύρια δολάρια θα επιστρέψουν στους λογαριασμούς μας για να μπορέσουμε να μειώσουμε τους φόρους μας και να εκπληρώσουμε το εθνικό μας χρέος. Ξεκινάει η "χρυσή εποχή" για την αμερικανική βιομηχανία. Θα ξαναγεννηθεί» κρατώντας στα χέρια του το διάταγμα με τους νέους δασμούς-σοκ.

«Τώρα είναι η σειρά μας να ευημερήσουμε» δήλωσε ο Τραμπ. Παράλληλα, ανακοίνωσε δασμούς 25% στα αυτοκίνητα από όλο τον κόσμο με άμεση εφαρμογή από τα μεσάνυχτα.

Τα κυριότερα σημεία της ομιλίας του

Παράλληλα ανακοίνωσε οριζόντιους δασμούς 10% για όλα τα εισαγόμενα προϊόντα. Επιπρόσθετα άστραψε και βρόντηξε κατά του Καναδά που, όπως ανέφερε, εκμεταλλεύεται τους Αμερικανούς αγρότες αλλά και κατά της ευρωπαϊκής ένωσης που απαγορεύουν την εισαγωγή των πτηνών (κυρίως κοτόπουλα) όπου επιβάλει τους ίδιους δασμούς που χρεώνουν και αυτές οι χώρες. Παράλληλα, επαίνεσε τις κινήσεις τις κυβέρνησής του η οποία, όπως τόνισε, κατάφερε να μειώσει την τιμή των αυγών.

«Είμαστε πολύ ευγενικοί με όλες τις χώρες δεν είναι ευγενικοί μαζί μας» ενώ παράλληλα παρουσίασε έναν πίνακα με όλους τους δασμούς που θα επιβληθούν σε κάθε χώρα του πλανήτη.

«Οι ευρωπαίοι μας κατακλέβουν, είναι γελοίο» σημείωσε χαρακτηριστικά ενώ ανακοίνωσε ότι επιβάλει δασμούς 20% στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως απάντηση στο 39% που επιβάλει η ΕΕ στις ΗΠΑ. Για το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε 10% στις εισαγωγές.

Όσον αφορά στην Κίνα και την Ινδία, ο Τραμπ ανακοίνωσε δασμούς ύψους 34% και 29% επί του συνόλου αντίστοιχα.

Σε μια ομάδα περίπου 60 χωρών, τις οποίες ανώτεροι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Τραμπ χαρακτήρισαν ως «χειρότερους παραβάτες», θα επιβληθεί δασμός με το ήμισυ του συντελεστή που χρεώνουν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτά τα αμοιβαία τιμολόγια θα τεθούν σε ισχύ στις 9 Απριλίου.

Οι νέοι δασμοί ανά χώρα:

• China: 34%
• European Union: 20%
• Vietnam: 46%
• Taiwan: 32%
• Japan: 24%
• India: 26%
• South Korea: 25%
• Thailand: 36%
• Switzerland: 31%
• Indonesia: 32%
• Malaysia: 24%
• Cambodia: 49%
• United Kingdom: 10%
• South Africa: 30%
• Brazil: 10%
• Bangladesh: 37%
• Singapore: 10%
• Israel: 17%
• Philippines: 17%
• Chile: 10%
• Australia: 10%
• Pakistan: 29%
• Turkey: 10%
• Sri Lanka: 44%

«Δεν υπάρχουν δασμοί για τις εταιρείες που κατασκευάζουν προϊόντα στις ΗΠΑ»

Ο Τραμπ λέει ότι οι εταιρείες που κατασκευάζουν τα προϊόντα τους στις ΗΠΑ θα πληρώνουν μηδενικούς δασμούς. «Δεν υπάρχουν δασμοί αν κατασκευάζετε το προϊόν σας εδώ στην Αμερική», λέει ο Αμερικανός πρόεδρος και υποστηρίζει ότι «σύντομα» θα δέχεται τηλεφωνήματα από βασιλιάδες, βασίλισσες και πρεσβευτές που θα ζητούν απαλλαγή από τους δασμούς! Το μήνυμά του προς αυτούς είναι: «Τερματίστε τους δικούς σας δασμούς, ρίξτε τους φραγμούς σας, μην χειραγωγείτε τα νομίσματά σας... και αρχίστε να αγοράζετε αμερικανικά προϊόντα αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων».

Μετά τις ανακοινώσεις σοκ του Τραμπ, οι μετοχές μπαίνουν σε τροχιά ελεύθερης πτώσης. Πάντως, ο Τραμπ δεν απάντησε σε καμία ερώτηση σχετικά με το τι θα κάνει αν οι χώρες αυτές αντιδράσουν.

Ο Τραμπ θέλει (νόμιμους) μετανάστες για να «τρέξουν» αυτά τα πλάνα

Ο Τραμπ έκανε ένα σύντομο... διάλειμμα από την παρυουσίαση του σχεδίου για τους δασμούς για να στραφεί σε άλλα εσωτερικά ζητήματα, ξεκινώντας με τη μετανάστευση. Ζητά από την Κρίστι Νόεμ, την επικεφαλής του Υπουργείου Εσωτερικής Ασφάλειας, να σηκωθεί όρθια για χειροκρότημα μαζί με τον διορισμένο από αυτόν «τσάρο των συνόρων» Τομ Χόμαν.

«Τώρα έχουμε ένα σύνορο που είναι το καλύτερο σύνορο που είχαμε ποτέ», λέει ο Τραμπ. Ο Τραμπ υποστηρίζει ότι οι ΗΠΑ θέλουν μετανάστες που «έρχονται νόμιμα», προσθέτοντας ότι «χρειαζόμαστε περισσότερους ανθρώπους» για να καλύψουν τις θέσεις εργασίας που αναμένει να δημιουργηθούν. «Χρειαζόμαστε ανθρώπους για να λειτουργήσουν αυτά τα εργοστάσια και να βοηθήσουν τους εργάτες αυτοκινήτων και τους Teamsters και τους μη συνδικαλιστές και όλους τους άλλους», λέει. «Πρέπει να έχουν την ικανότητα να αγαπούν τη χώρα μας, όχι ανθρώπους που μισούν τη χώρα μας», πρόσθεσε.

Τα εμπορικά σχέδια Τραμπ

Όπως τονίζουν Αμερικανοί οικονομολόγοι, η απόφαση να ανακοινώσει τους δασμούς αμέσως μετά το κλείσιμο των μεγάλων χρηματηστηρίων οφείλεται στο γεγονός ότι η κυβέρνηση φοβάται τις αρνητικές αντιδράσεις των επενδυτών με τις ανακοινώσεις.

«Οι δασμοί είναι το επίκεντρο του οικονομικού προγράμματος της κυβέρνησης Τραμπ και είναι τόσο νευρικοί για τον αντίκτυπό τους στην αγορά, που πρέπει να το ανακοινώσουν μετά το κλείσιμο των αγορών», δήλωσε στο Bloomberg ο Λόρενς Σάμερς, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.

Όπως διαφαίνεται, τα εμπορικά σχέδια του Τραμπ αναμένεται να επιφέρουν τεράστιες επιπτώσεις στην οικονομία, τις μικρές επιχειρήσεις και τα οικονομικά των νοικοκυριών.

Ωστόσο, η ανακοίνωση της Τετάρτης, την οποία ο Λευκός Οίκος τιτλοφόρησε «Make America Wealthy Again», πιθανότατα δεν θα προσφέρει μεγάλη ανακούφιση στις επιχειρήσεις. Αντίθετα, ανοίγει ένα εντελώς νέο πλαίσιο καθώς οι χώρες ανταποκρίνονται στους νέους δασμούς με αντίμετρα στα αμερικανικά προϊόντα, θέτοντας το έδαφος για μια νέα φάση διαπραγματεύσεων που θα μπορούσε να κλιμακώσει έναν ήδη σκληρό εμπορικό πόλεμο.

Οι δασμοί που ήδη ισχύουν και η αβεβαιότητα από αυτούς που ανακοίνωσε απόψε ο Τραμπ έχουν ήδη παρασύρει την οικονομία των ΗΠΑ σε μια επισφαλή στιγμή, όταν ένα αυξανόμενο μερίδιο καταναλωτών αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα.

Σύμφωνα με την εφημερίδα Washington Post, οι σύμβουλοι του Τραμπ επεξεργάστηκαν, την Τρίτη, ένα σχέδιο με το οποίο θα αυξηθούν οι δασμοί στα προϊόντα κατά περίπου 20% σχεδόν για όλες τις χώρες, αντί για την πιο στοχευμένη προσέγγιση που εξεταζόταν επίσης. Η αμερικανική κυβέρνηση υπολογίζει ότι με τους νέους δασμούς θα αποκομίσει 6 τρισεκατομμύρια δολάρια, τα οποία θα μπορούσαν να επιστραφούν στους Αμερικανούς πολίτες.

Ένας σύμβουλος είπε πάντως ότι οποιαδήποτε αναφορά πριν από τις αυριανές ανακοινώσεις δεν είναι παρά «απλή εικασία».

Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος έχει ήδη επιβάλει δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου και αύξησε τους δασμούς για όλα τα εισαγόμενα κινεζικά προϊόντα, επιτείνοντας τις εντάσεις με τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της χώρας του.

Τι σημαίνουν οι δασμοί για την Ελλάδα

Σύμφωνα με πληροφορίες από την ελληνική ομογένεια, τα ελληνικά προϊόντα αποτελούν ένα πολύ μικρό κομμάτι της εισαγωγικής πίτας για τις ΗΠΑ, καθώς πωλούνται ήδη πολύ φθηνά με αποτέλεσμα οι δασμοί να τα κάνουν πιο ανταγωνιστικά στην αγορά απέναντι στα αντίστοιχα αμερικανικά.

Όπως αποδεικνύουν στοιχεία από εκθέσεις της ελληνικής Πρεσβείας και του Πανελληνίου Συνδέσμου Εξαγωγέων, οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών προς τις ΗΠΑ αυξήθηκαν το 2024 κατά 13,9% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, ανερχόμενες σε 2,4 δισ. ευρώ, αντιστοιχώντας στο 4,9% των συνολικών εξαγωγών της χώρας μας.

Σημειώνεται δε ότι, οι ΗΠΑ αποτελούν τον 5ο εξαγωγικό μας προορισμό μετά από τις Ιταλία, Βουλγαρία, Γερμανία, Κύπρο.

Τα 30 κορυφαία ελληνικά εξαγώγιμα προϊόντα στις ΗΠΑ:

• Λάδια από πετρέλαιο, ασφαλτούχα ορυκτά, ή ακατέργαστα.
• Άλλα λαχανικά παρασκευασμένα ή διατηρημένα σε ξίδι ή οξύ, όχι κατεψυγμένα
• Τσιμέντα, υδραυλικά
• Καρποί και φρούτα και άλλα βρώσιμα μέρη φυτών, αλλιώς παρασκευασμένα ή διατηρημένα, με ή χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή άλλων γλυκαντικών ή αλκοόλης
• Ελαιόλαδο και τα κλάσματά του, έστω και εξευγενισμένα, αλλά όχι χημικώς μετασχηματισμένα
• Πλάκες, ταινίες και φύλλα, από αργίλιο, με πάχος που υπερβαίνει τα 0,2 mm
• Τυριά και πηγμένο γάλα για τυρί
• Στρόβιλοι δι' αντιδράσεως, συσκευές προώθησης διά στροβίλου και άλλοι στρόβιλοι δι' αερίου
• Οπτάνθρακας (κοκ) από πετρέλαιο, άσφαλτος από πετρέλαιο και άλλα υπολείμματα των λαδιών πετρελαίου ή των ασφαλτούχων ορυκτών
• Παρασκευάσματα διατροφής
• Ηλεκτρικοί συσσωρευτές
• Ψάρια νωπά ή διατηρημένα με απλή ψύξη
• Πέτρες κατάλληλες για λάξευση ή για την οικοδομική
• Παρασκευάσματα για μαλλιά
• Προϊόντα αρτοποιίας, ζαχαροπλαστικής ή μπισκοτοποιίας
• Φύλλα και ταινίες, λεπτά, από αργίλιο
• Λαχανικά, καρποί και φρούτα και άλλα βρώσιμα μέρη φυτών, παρασκευασμένα ή διατηρημένα με ξίδι ή οξικό οξύ
• Σωλήνες κάθε είδους από χαλκό
• Κρασιά από νωπά σταφύλια, στα οποία περιλαμβάνονται και τα εμπλουτισμένα με αλκοόλη κρασιά
• Συσκευές και διατάξεις για τη διακοπή, κατανομή, προστασία, διακλάδωση, συναρμογή ή σύνδεση των ηλεκτρικών κυκλωμάτων
• Θαλαμηγοί (γιοτ) και άλλα πλοία και πλοιάρια αναψυχής ή αθλητισμού. Πλοία με κουπιά και κανό
• Φάρμακα
• Κοσμήματα

Στο υπουργείο Ανάπτυξης γίνονται πολλά τηλέφωνα από εξαγωγείς κρασιού και ελαιολάδου. Ο όγκος τους δεν είναι μεγάλος (η αξία των εξαγωγών τους ήταν 16,9 εκ ευρώ και 75,5 εκ ευρώ αντιστοίχως) αλλά συνδέονται με θέσεις εργασίας που κινδυνεύουν.

Διαχρονικά, σχεδόν το 75% των εισαγωγών ελαιολάδου στις ΗΠΑ προέρχεται από τρεις χώρες. Την Ιταλία (32,8%), την Ισπανία (31,9%) και την Τυνησία (10,1%). Το 2023, η Ελλάδα καλύπτει περίπου το 4,7% των εισαγωγών ελαιολάδου (το 2022 3,3%) κατέχοντας την 5η θέση με την Τουρκία να κατέχει την 4η με μέσο ποσοστό περίπου 9,7% (το 2022, 4,0%).

Υπενθυμίζεται ότι κατά την προηγούμενη διακυβέρνηση Τραμπ, η χώρα μας άσκησε έντονες πιέσεις ώστε να εξαιρεθούν από τους δασμούς η φέτα, το ελαιόλαδο και τα ροδάκινα κομπόστα.