Πανελλήνιες: Πόσο κοστίζει η επιτυχία – Τι ξοδεύουν οι γονείς μόνο για τη Γ’ Λυκείου

Προετοιμάζονται για να κριθεί το μέλλον τους από την πιο κρίσιμη αξιολόγηση και την απόδοσή τους σε μερικά μαθήματα. Παλεύουν, έχοντας στο πλευρό τους τους γονείς τους και συνοδοιπόρους τους καθηγητές τους, για να κόψουν το νήμα και να κατακτήσουν μια θέση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Πόσο κοστοβόρα όμως είναι αυτή η διαδικασία για τον οικογενειακό προϋπολογισμό;

Πόσες χιλιάδες ευρώ πρέπει να διαθέσει -κατά μέσο όρο- ένας γονιός, ώστε το παιδί του να προσπαθήσει να πετύχει στις Πανελλήνιες Εξετάσεις; Ο κύριος Παναγιώτης Κατηφές, Πρόεδρος Ανώτατης Συνομοσπονδίας Γονέων Μαθητών Ελλάδας, μιλά στο Flash.gr, γι αυτή την επίπονη, όπως τη χαρακτηρίζει, διαδικασία…

«Η ίδια η ΕΛΣΤΑΤ σημειώνει ότι ο μέσος όρος χρημάτων που χαλάει ετησίως η ελληνική οικογένεια, όταν το παιδί είναι στην τρίτη λυκείου, δηλαδή οδεύοντας προς τις Πανελλήνιες, είναι από 3.000 έως 5.000 ευρώ το έτος, κάτι που αυξάνεται κατά περίπου 50% σε σχέση με προηγούμενες τάξεις, Δευτέρα και πρώτη λυκείου. Δηλαδή, ουσιαστικά η ΕΛΣΤΑΤ υπολογίζει ό,τι περίπου το 20% του μέσου οικογενειακού εισοδήματος, όταν ο μαθητής είναι στην τρίτη λυκείου, πηγαίνει για την προετοιμασία του μαθητή για να δώσει Πανελλήνιες εξετάσεις. Αυτό έχει να κάνει καθαρά μόνο με τα φροντιστήριο, γιατί πολλαπλασιάζονται οι ώρες, περίπου από 13 έως 16, 17 είναι κατά μέσο όρο οι ώρες που κάνουν τα παιδιά, φροντιστήριο την εβδομάδα για τις Πανελλήνιες εξετάσεις. Είναι μια επίπονη διαδικασία, οικονομικά».

Το κόστος του φροντιστηρίου μόνο για τη Γ’ Λυκείου, ποικίλλει ανάλογα με:

• Την περιοχή (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, επαρχία),
• Το είδος του φροντιστηρίου (ομαδικά μαθήματα, ιδιαίτερα ή online),
• Τον αριθμό των μαθημάτων αλλά και των ωρών, ανά εβδομάδα,
• Τη φήμη και την ποιότητα του φροντιστηρίου.

Ένας ολόκληρος μισθός για τα φροντιστήρια

Σύμφωνα με την έρευνα που κάναμε, τα ομαδικά μαθήματα σε ένα φροντιστήριο, κυμαίνονται από 250–600 ευρώ το μήνα, ενώ τα ιδιαίτερα μαθήματα, κυμαίνονται -κατά μέσο όρο- μεταξύ 25 και 40 ευρώ ανά ώρα. Ωστόσο μπορεί να ξεπεράσουν κατά πολύ ακόμη και τα 40 ευρώ, όταν πρόκειται για πολύ έμπειρους καθηγητές και σε περιοχές που χαρακτηρίζονται «ακριβές».

Συγκεκριμένα, τα πιο ακριβά ιδιαίτερα μαθήματα -ιδιαίτερα σε περιοχές όπως το Κολωνάκι- μπορεί να κοστίζουν:

• 40–60 ευρώ την ώρα, για πολύ έμπειρους καθηγητές με υψηλά ποσοστά επιτυχίας σε πανελλήνιες και με ακαδημαϊκούς τίτλους (π.χ. διδακτορικά).
• 60–80(+) ευρώ την ώρα, όταν πρόκειται για διδασκαλία από πανεπιστημιακούς ή συγγραφείς σχολικών και φροντιστηριακών βιβλίων. Αυτές οι τιμές ωστόσο, δεν είναι ο κανόνας και απευθύνονται συνήθως σε οικογένειες που ζητούν πολύ στοχευμένη προετοιμασία με εγγυημένη επιτυχία.

Τέλος, υπάρχει και η επιλογή -κυρίως για παιδιά που φοιτούν σε απομακρυσμένες περιοχές- για φροντιστήρια online (π.χ. πλατφόρμες με βίντεο ή live μαθήματα), με την τιμή τους να κυμαίνεται από 100–300 ευρώ το μήνα.

Έτσι το μέσο ετήσιο κόστος του φροντιστηρίου (10 μήνες, για έναν συντηρητικό υπολογισμό) για ένα μαθητή της Γ’ Λυκείου, ενδεικτικά διαμορφώνεται ως εξής:

• Ομαδικά μαθήματα σε φροντιστήριο: 2.500 – 6.000 ευρώ
• Ιδιαίτερα μαθήματα: Με 25–40 ευρώ την ώρα κι αν κάνει π.χ. 3 μαθήματα × 2 ώρες × 4 φορές τον μήνα = 24 ώρες το μήνα, τότε το ετήσιο κόστος κυμαίνεται μεταξύ 6.000 – 9.600 ευρώ
• Ψηφιακές πλατφόρμες φροντιστηρίου/ online: 1.000 – 3.000 ευρώ το χρόνο
  Κόστος, το οποίο πολλαπλασιάζεται, ανάλογα με τη σχολή που επιθυμεί να περάσει ο μαθητής, τονίζει ο κ. Κατηφές.

«Το κόστος αυτό σταθμίζεται ανάλογα την περιοχή, ανάλογα το φροντιστήριο, ανάλογα αν κάποιος επιλέγει τα ιδιαίτερα μαθήματα, ενώ να πούμε επίσης ότι το κόστος αυτό πολλαπλασιάζεται όταν ένας μαθητής θέλει συγκεκριμένη σχολή. Να φέρουμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα…Κάποιος, ο οποίος σήμερα θέλει να περάσει αρχιτεκτονική, αναγκάζεται να κάνει σχέδιο εκτός σχολείου, σε φροντιστήριο, ενώ παλιότερα το σχέδιο διδασκόταν στο σχολείο. Λοιπόν, μόνο τους τελευταίους μήνες για το σχέδιο, η ελληνική οικογένεια δαπανά περίπου 400 ευρώ το μήνα, μόνο για τα μαθήματα του σχεδίου. Κι αν συνυπολογίσουμε και περίπου κατά μέσο όρο τα 400 ευρώ για το φροντιστήριο, καταλαβαίνετε ότι ένας μισθός πηγαίνει μόνο για το φροντιστήριο του παιδιού.

Επίσης μην ξεχνάμε πως η προετοιμασία δεν ξεκινά λίγο πριν τις Πανελλήνιες, ξεκινά πολύ νωρίτερα γιατί έτσι έχει διαμορφωθεί, δυστυχώς, το σχολείο. Για παράδειγμα, με την τράπεζα θεμάτων και με τη διαβαθμισμένη δυσκολία, έχει φανεί τα τελευταία χρόνια ότι έχει πολλαπλασιαστεί κατακόρυφα ο αριθμός των μαθητών που ξεκινούν φροντιστήριο από πολύ μικρότερη ηλικία. Για να πάνε, αν το θέλετε, με περισσότερα εφόδια προς τις πανελλήνιες εξετάσεις, με λιγότερα κενά, αλλά και για να μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις που έχει σήμερα το σχολείο.»

614 εκατομμύρια ευρώ ξόδεψαν μέσα σε ένα χρόνο τα ελληνικά νοικοκυριά, για φροντιστήρια γενικής εκπαίδευσης

Συνεπώς, το ερώτημα που προκύπτει είναι αν όλοι οι μαθητές ξεκινούν από την ίδια «αφετηρία», μας λέει ο Πρόεδρος της Ανώτατης Συνομοσπονδίας Γονέων Μαθητών Ελλάδας. Το δίλημμα δεν είναι ιδιαίτερα ή ομαδικό φροντιστήριο, τονίζει…

«Το ζητούμενο είναι να μπορεί το παιδί, πραγματικά το κάθε παιδί και αυτό που δεν έχει την οικονομική δυνατότητα, να έχει ουσιαστικά εφόδια από το σχολικό του περιβάλλον. Το ίδιο το σχολείο είναι υποχρεωμένο κι όταν λέμε «το σχολείο είναι υποχρεωμένο» αναφερόμαστε στην κυβερνητική πολιτική, να στηρίζει σήμερα το δημόσιο σχολείο, ώστε να δίνει εφόδια για κάθε μαθητή που επιθυμεί να πραγματώσει τα όνειρα του μέσα από τις σπουδές.

Γιατί όταν λέμε ότι κατά μέσο όρο το 20% του οικογενειακού εισοδήματος πηγαίνει στην τρίτη λυκείου για να στηριχτεί ο μαθητής για τις Πανελλήνιες, δεν είναι απόλυτο. Όλα τα εισοδήματα δεν είναι ίδια. Φανταστείτε μονογονεϊκές οικογένειες, φανταστείτε οικογένειες στις οποίες να δουλεύει ένας από τους δύο γονείς. Είμαστε σε μια εποχή με κακοπληρωμένες δουλειές, ελαστικές εργασιακές σχέσεις, με γονείς που κάνουν εφήμερες δουλειές. Ζούμε σε μια εποχή που αρκετοί γονείς αναγκάζονται για να στηρίξουν τα φροντιστήρια των παιδιών τους να κάνουν δεύτερη δουλειά. Καταλαβαίνετε ότι στο δια ταύτα είναι το κατά πόσο στηρίζεται σήμερα συνολικότερα και ο μαθητής και η οικογένειά του.»

Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με έρευνες που έχουν δει το φως της δημοσιότητα, οι δαπάνες για τα φροντιστήρια, πρωτοβάθμιας αλλά και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, παρουσιάζουν αύξηση 36% την τελευταία διετία. Συγκεκριμένα τα ελληνικά νοικοκυριά το 2023 ξόδεψαν συνολικά, σχεδόν 614 εκατομμύρια ευρώ για φροντιστήρια γενικής εκπαίδευσης, ενώ η δαπάνη για φροντιστήρια γενικής παιδείας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, αυξήθηκε 4 φορές μέσα σε δέκα χρόνια. Από το 2013 έως το 2023.