Πόλεμος στη Μέση Ανατολή: Η (εύθραυστη) εκεχειρία αντέχει, οι αμφιβολίες παραμένουν
Η κατάπαυση του πυρός ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν αντέχει, αλλά την ίδια ώρα υπάρχουν αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των βομβαρδισμών των ΗΠΑ.
Η εύθραυστη κατάπαυση του πυρός ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν συνεχίζει να τηρείται σήμερα, Τετάρτη (25/6) με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου να διαλαλεί την «ιστορική νίκη» που κατάφερε ο στρατός του στην Ισλαμική Δημοκρατία, «καταστρέφοντας» το πυρηνικό της πρόγραμμα — μολονότι διαβαθμισμένο αμερικανικό έγγραφο της υπηρεσίας πληροφοριών του Πενταγώνου, που επικαλέστηκαν μέσα ενημέρωσης, εγείρει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των βομβαρδισμών τους οποίους εξαπέλυσαν τα ξημερώματα της Κυριακής στρατηγικά βομβαρδιστικά των ΗΠΑ εναντίον τριών ιρανικών εγκαταστάσεων-κλειδιών.
Το Ιράν ανακήρυξε επίσης τη «νίκη» του, επαναβεβαιώνοντας πως θα ασκήσει τα «νόμιμα δικαιώματά» του, συνεχίζοντας το πολιτικό πυρηνικό πρόγραμμά του, και δηλώνοντας ταυτόχρονα έτοιμο να ξαναρχίσει διαπραγματεύσεις με την Ουάσιγκτον.
«Καταγάγαμε μεγάλη νίκη», τόνισε ο κ. Νετανιάχου σε διάγγελμά του προς το έθνος, μερικές ώρες αφού τέθηκε σε εφαρμογή η κατάπαυση του πυρός, την οποία επέβαλε στην ουσία ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
«Αφανίσαμε το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Κι αν οποιοσδήποτε στο Ιράν αποπειραθεί να το αναδομήσει, θα δράσουμε με την ίδια αποφασιστικότητα, με την ίδια ένταση, για να αποτύχει κάθε τέτοια προσπάθεια», διεμήνυσε και ορκίστηκε πως «το Ιράν δεν θα αποκτήσει ποτέ ατομικό όπλο».
Αμφιβολίες αν πέτυχε ο αμερικανικός βομβαρδισμός
Πάντως, σύμφωνα με άκρως απόρρητη πεντασέλιδη έκθεση της υπηρεσίας πληροφοριών του Πενταγώνου, το περιεχόμενο της οποίας αποκάλυψαν σε αμερικανικά μέσα ενημέρωσης πηγές τους εν γνώσει του, οι βομβαρδισμοί των ΗΠΑ στο Φορντό, στη Νατάνζ και στην Ισφαχάν τα ξημερώματα της Κυριακής δεν εξάλειψαν εντελώς τον εξοπλισμό φυγοκέντρισης, ούτε τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν.
Τα πλήγματα μάλλον έκλεισαν εισόδους σε κάποιες εγκαταστάσεις, αλλά χωρίς να καταστρέψουν υπόγειες κτιριακές δομές, και κατά συνέπεια απλώς καθυστέρησαν το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα για μερικούς μήνες, ανέφεραν τρία μέσα ενημέρωσης.
Η εκπρόσωπος της αμερικανικής προεδρίας Κάρολαϊν Λέβιτ εμμέσως επιβεβαίωσε την αυθεντικότητα του εγγράφου, αλλά δήλωσε πως τα δημοσιεύματα είναι «εντελώς λάθος» και τόνισε πως η αρχική αποτίμηση είναι «άκρως απόρρητη», παρ’ όλ’ αυτά τη «διέρρευσε» κάποιος «χαμηλόβαθμος» και «χαμένος» της λεγόμενης κοινότητας των πληροφοριών.
Κανένα από τα τρία μέσα ενημέρωσης που αναφέρθηκαν στην αποτίμηση της DIA, ωστόσο, δεν επικαλέστηκε το ίδιο το έγγραφο, αλλά πηγές ενήμερες για το περιεχόμενό του.
Έξαλλος ο Ντόναλντ Τραμπ
Η «διαρροή» του εγγράφου ήταν «σχεδιασμένη» για να «εξευτελίσει» τον Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ και να «δυσφημίσει» τους πιλότους της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας, οι οποίοι «έφεραν σε πέρας τέλεια την αποστολή να αφανιστεί το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν», υποστήριξε η κυρία Λέβιτ μέσω Twitter.
Ο ίδιος ο πρόεδρος Τραμπ επέμεινε εξάλλου μέσω Truth Social στο ότι «οι πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν έχουν καταστραφεί τελείως!», καταφερόμενος εναντίον των δύο από τα τρία ΜΜΕ, του CNN των «ψευδών ειδήσεων» και των New York Times που «χρεοκοπούν».
Μετά τους βομβαρδισμούς της Κυριακής, ο αρχηγός του γενικού επιτελείου εθνικής άμυνας των ΗΠΑ, ο πτέραρχος Νταν Κέιν, φάνηκε πιο επιφυλακτικός, λέγοντας πως προκάλεσαν «ζημιές και εξαιρετικά σοβαρές καταστροφές» στις τρεις εγκαταστάσεις.
Το Ιράν πήρε μέτρα για να σώσει το ουράνιο
Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) κρίνει αδύνατο σε αυτό το στάδιο να εκτιμήσει τις ζημιές στις ιρανικές εγκαταστάσεις, στις οποίες ζητεί να του δοθεί πρόσβαση.
Ειδικοί θεωρούν πως το Ιράν πιθανόν είχε απομακρύνει το πυρηνικό υλικό πριν από τους βομβαρδισμούς και η Τεχεράνη λέει πως συνεχίζει να έχει αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου.
Ο ΔΟΑΕ έχει τονίσει πως δεν έχει μέχρι σήμερα καμιά ένδειξη ότι υπάρχει «συστηματικό πρόγραμμα» κατασκευής πυρηνικών όπλων στο Ιράν.
Η ιρανική κυβέρνηση ανακοίνωσε χθες πως έχει λάβει «τα απαραίτητα μέτρα» για να εγγυηθεί τη συνέχεια του πυρηνικού προγράμματος της χώρας, το οποίο επιμένει εδώ και δεκαετίες πως έχει αποκλειστικά πολιτικό χαρακτήρα.
Σύμβουλος του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, του Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, τόνισε πως η χώρα του συνεχίζει να έχει αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου και ότι τίποτε «δεν τελείωσε».
Θέληση για να κρατήσει η εύθραυστη εκεχειρία
Στο Ισραήλ, ο στρατός προχώρησε χθες βράδυ στην άρση περιορισμών που είχαν επιβληθεί στους πολίτες κατά τη διάρκεια του πολέμου, όμως προειδοποίησε, διά στόματος του αρχηγού του γενικού επιτελείου του, πως «η εκστρατεία εναντίον του Ιράν δεν έχει τερματιστεί» κι ότι ανοίγει «νέο κεφάλαιο».
Ο υποστράτηγος Εγιάλ Ζαμίρ είπε ακόμη πως ο στρατός θα επικεντρωθεί εκ νέου στη Λωρίδα της Γάζας, όπου διεξάγει πόλεμο εναντίον του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος Χαμάς από τον Οκτώβριο του 2023.
Από την πλευρά της, η Τεχεράνη πανηγύρισε πως ανάγκασε τον ορκισμένο εχθρό της, το Ισραήλ, να «τερματίσει μονομερώς» τον πόλεμο.
Ο Ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν μίλησε χθες βράδυ για το «τέλος του πολέμου» τον οποίο «επέβαλε» στη χώρα του το Ισραήλ και δεσμεύτηκε πως η κατάπαυση του πυρός θα τηρηθεί, υπό τον όρο πως θα γίνει σεβαστή και από την άλλη πλευρά.
Τα ξημερώματα της 13ης Ιουνίου, το Ισραήλ εξαπέλυσε αεροπορικούς βομβαρδισμούς εύρους άνευ προηγουμένου εναντίον του Ιράν, με δημόσια διακηρυγμένο στόχο να καταστρέψει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Ισλαμικής Δημοκρατίας ώστε να μην αποκτήσει πυρηνικά όπλα — κάτι που η Τεχεράνη διαψεύδει πως επιδιώκει. Οι δυο χώρες αντάλλασσαν έκτοτε πλήγματα η μια στο έδαφος της άλλης.
Το Ιράν είναι διατεθειμένο «να επιλύσει τις διαφωνίες (...) στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων» με τις ΗΠΑ, είπε χθες ο πρόεδρος Πεζεσκιάν, επαναλαμβάνοντας πως παρότι η χώρα δεν θέλει πυρηνικό οπλοστάσιο, θα ασκήσει «τα νόμιμα δικαιώματά της» και θα συνεχίσει να έχει πολιτικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Στο Ισραήλ η Τάμι Σελ, κάτοικος του Τελ Αβίβ, είπε πως εναποθέτει όλες τις ελπίδες της στην κατάπαυση του πυρός. «Ελπίζω στ’ αλήθεια. Όλοι μας είμαστε εξαντλημένοι. Θέλουμε μόνο ειρήνη. Για μας, για τους Ιρανούς, για τους Παλαιστίνιους, για όλο τον κόσμο στην περιοχή», είπε.
Στην ιρανική πλευρά, ο πόλεμος άφησε πίσω τουλάχιστον 610 νεκρούς και 4.700 τραυματίες, σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο επίσημο απολογισμό που ωστόσο αφορά μόνο, ή κυρίως, τους αμάχους. Τα ιρανικά πλήγματα με πυραύλους και drones άφησαν πίσω 28 νεκρούς στην ισραηλινή επικράτεια, κατά τα πιο πρόσφατα επίσημα δεδομένα της κυβέρνησης Νετανιάχου.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ απαίτησε το βράδυ της Δευτέρας οι δυο εμπόλεμες χώρες να κάνουν βήματα «προς την ειρήνη» μετά την ιρανική επίθεση –χωρίς θύματα ούτε σοβαρές ζημιές– εναντίον της αμερικανικής στρατιωτικής βάσης αλ Ουντέιντ στο Κατάρ, της μεγαλύτερης στην περιοχή, σε ανταπόδοση για τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς.
Ο μεγιστάνας εξάλλου «ευχαρίστησε το Ιράν» επειδή «προειδοποίησε» την Ουάσιγκτον «έγκαιρα», κάτι που επέτρεψε «να μη χαθούν ζωές και να μην τραυματιστεί κανένας».
