Πώς γιορτάζουν τη Μεγάλη Παρασκευή οι Καθολικοί: Οι τελετές που αποτυπώνουν το Θείο δράμα

Η Μεγάλη Παρασκευή αποτελεί για τους απανταχού Χριστιανούς ημέρα θλίψης, πένθους και νηστείας αφού ο Ιησούς Χριστός πέθανε πάνω στον Σταυρό του μαρτυρίου.

Η εν λόγω ημέρα σε πάρα πολλές καθολικές και ορθόδοξες χώρες στον κόσμο είναι αργία και εορτάζεται με ιδιαίτερη ευλάβεια. Η ονομασία ποικίλει αφού κάποιοι την αποκαλούν επίσης Ιερή Παρασκευή, Αγία Παρασκευή, Μαύρη Παρασκευή ή Παρασκευή του μαρτυρίου.

Οι καμπάνες των εκκλησιών χτυπούν πένθιμα καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας και στη συνέχεια σιωπούν μέχρι την Ανάσταση, την Κυριακή του Πάσχα. Σε πολλές χώρες γίνονται αναπαραστάσεις του Θείου δράματος όπου αντικατοπτρίζεται η πολιτιστική και θρησκευτική ποικιλομορφία του Χριστιανισμού.

Κατά κανόνα, εκείνη τη μέρα κανένας Χριστιανός δεν καταναλώνει αρτύσιμα εδέσματα και κυρίως κρέας. Στους Καθολικούς ενίοτε επιτρέπεται μόνο το ψάρι ενώ είναι επίσης συνηθισμένο να τρώνε ζεστά ψωμάκια.

Οι αναπαραστάσεις σε κάθε γωνιά της Γης

Ξεκινώντας από τον τόπο όπου όλα ξεκίνησαν, στην Ιερουσαλήμ, οι Kαθολικοί παρελαύνουν κατά μήκος της Βία Ντολορόζα (Οδός του Μαρτυρίου) σε μια πομπή που κορυφώνεται στην Εκκλησία του Πανάγιου Τάφου, όπου ο Ιησούς θάφτηκε πριν από την Ανάστασή του.

Οι πιστοί κουβαλούν τον Σταυρό και κάνουν 14 στάσεις σε κάθε σημείο που σταμάτησε ο Ιησούς Χριστός μέχρι να φτάσει στον Γολγοθά και να σταυρωθεί.

Στις Φιλιππίνες, η πομπή της Μεγάλης Παρασκευής είναι ένα από τα πλέον σημαντικά γεγονότα. Άνθρωποι κάθε ηλικίας συμμετέχουν σε λιτανείες που ονομάζονται «Senakulo», αναπαριστώντας τα Πάθη του Χριστού τις τελευταίες ώρες. Η πομπή περιλαμβάνει άρματα, αγάλματα και ανθρώπους ντυμένους Ρωμαίοί στρατιώτες και βιβλικές μορφές. 

Κάθε Μεγάλη Παρασκευή μεσημέρι, στο «Senakulo» γίνεται η αναπαράσταση της Σταύρωσης του Ιησού στην πόλη Σαν Φερνάντο, βόρεια της πρωτεύουσας Μανίλα. Εκεί, πιστοί ανεβαίνουν οικειοθελώς στον σταυρό όπου τους καρφώνουν. Αυτή η παράδοση θεωρείται ευλογία.

Στην Ισπανία, τη Μεγάλη Παρασκευή, ο κόσμος συμμετέχει σε πομπές που ονομάζονται «La Madrugada», οι οποίες ξεκινούν τα μεσάνυχτα της Μεγάλης Πέμπτης και συνεχίζονται μέχρι νωρίς το πρωί. Η πομπή περιλαμβάνει ανθρώπους που κουβαλούν αγάλματα της Παναγίας και του Ιησού, τον Σταυρό.

Χαρακτηριστικό στοιχείο των λιτανειών είναι οι nazarenos ή ποινιφόροι, που φορούν την παραδοσιακή στολή που αποτελείται από έναν χιτώνα, μια capirote (κουκούλα με κωνική κορυφή) που καλύπτει το πρόσωπο, και σε ορισμένες περιπτώσεις, έναν μανδύα. Τα υφάσματα που χρησιμοποιούνται είναι συνήθως βελούδο, δαμασκηνό, σατέν ή λοξοϋφασμένο (twill), με τα χρώματα να ποικίλλουν ανάλογα με την αδελφότητα και το τμήμα της πομπής.

Στην περιοχή της Αραγονίας 1000 τύμπανα χτυπούν επί 24 ώρες και χωρίς παύσεις σηματοδοτώντας τον θάνατο του Ιησού.

Στην Ιταλία, οι άνθρωποι συμμετέχουν στην πομπή «Via Crucis», δηλαδή τον Δρόμο του Σταυρού, κατά την οποία γίνεται μια αναπαράσταση των γεγονότων που οδήγησαν στη Σταύρωση. Σε ορισμένα μέρη της Ιταλίας, οι άνθρωποι τραγουδούν το «Miserere», το οποίο είναι ένα επίσημο τραγούδι που ακούγεται στις εκκλησίες.

Στην πρωτεύουσα του Ηνωμένου Βασιλείου, το Λονδίνο, και ειδικότερα στην πλατεία Τραφάλγκαρ γίνεται η αναπαράσταση της σύλληψης, της δίκης και της σταύρωσης του Ιησού από τους Ρωμαίους, πριν Αναστηθεί. Η φιλόδοξη παράσταση περιλαμβάνει δεκάδες Ρωμαίους εκατόνταρχους, «πλήθη» που κυματίζουν κλαδιά και την ανέγερση τριών σταυρών.

Στο Μεξικό, οι άνθρωποι τιμούν τη μνήμη της Μεγάλης Παρασκευής θεσπίζοντας επίσης «Via Crucis». Οι δρόμοι είναι γεμάτοι με πομπές και οι άνθρωποι κουβαλούν ένα άγαλμα του Ιησού στο σταυρό.

Σε ορισμένα μέρη του Μεξικού, οι άνθρωποι συμμετέχουν σε αναπαράσταση της Σταύρωσης οι οποίες λαμβάνουν χώρα στις κεντρικές πλατείες.

Χώρες της Κεντρικής Αμερικής όπως η Ονδούρα, το Ελ Σαλβαδόρ και η Γουατεμάλα χρησιμοποιούν την τέχνη για να γιορτάσουν τη Μεγάλη Παρασκευή.

Την ημέρα αυτή, οι δρόμοι είναι γεμάτοι με το Alfombras, που στα ισπανικά σημαίνει «χαλί». Δημιουργημένα με πολύχρωμο πριονίδι, τα θέματά τους είναι συχνά είτε θρησκευτικά είτε εστιασμένα στη φύση.