Προσωπικός αριθμός: Στην τελική ευθεία για την ενοποίηση ΑΦΜ, ΑΜΚΑ και αριθμού ταυτότητας

Περί τα τέλη του μήνα εκτιμάται ότι θα ξεκινήσει εφαρμογή του «Προσωπικού Αριθμού Πολίτη» που θα αντικαταστήσει τον ΑΦΜ , τον ΑΜΚΑ  και τον αριθμό δελτίου ταυτότητας (ΑΔΤ) και θα απλοποιήσει τη συνδιαλλαγή των πολιτών με φορείς του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα.

«Είναι θέμα ημερών ή μηνός να μπορέσουμε να ενοποιήσουμε τα τέσσερα διαφορετικά μητρώα της δημόσια διοίκησης, που έχουν ταλαιπωρήσει πάρα πολύ» δήλωσε στo Πρώτο Πρόγραμμα ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου.

Ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης ανέφερε επίσης: «Η έκθεση έχει σταλεί στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Περάσαμε και από την ακρόαση που η Ανεξάρτητη Αρχή επιβάλλει. Περιμένουμε πλέον τη θετική – ελπίζω – απάντησή της για να μπορέσουμε πλέον να εκδώσουμε το Προεδρικό Διάταγμα που απαιτείται. Είναι θέμα κάποιων ημερών, μηνός θα έλεγα. Ελπίζω να είναι τόσο, για να μπορέσουμε πλέον να ενοποιήσουμε τα τέσσερα διαφορετικά μητρώα που έχουμε στην ελληνική δημόσια διοίκηση, τέσσερα μητρώα τα οποία έχουν ταλαιπωρήσει πάρα πολύ σε πολλές περιπτώσεις τους πολίτες».

Επίσης, ο ίδιος πρόσθεσε: «Πλέον, με αυτό το νούμερο, παντού, σε όλη τη δημόσια διοίκηση και όχι μόνο σε αυτή, ακόμα και στον ιδιωτικό τομέα, δεν θα χρειάζεται – γιατί θα υπάρχουν διαλειτουργικότητες με τα συστήματα – να θυμόμαστε οτιδήποτε άλλο».

Πώς δημιουργείται

Υπενθυμίζεται πως ο προσωπικός αριθμός έχει νομοθετηθεί από το 2020 με στόχο να μπει τέλος στην προσκόμιση σωρείας εγγράφων που απαιτούνται ακόμα και για απλές διεργασίες.

Πρόκειται ουσιαστικά για έναν νέο αριθμό, ο οποίος θα καταγράφεται στις νέες ταυτότητες και θα είναι μοναδικός για κάθε Έλληνα πολίτη. Θα αποτελείται από το ΑΦΜ του κάθε πολίτη συν τρία ακόμη ψηφία -ένα γράμμα και δύο αριθμούς- που θα τα επιλέγει ο ίδιος ο πολίτης, όταν ανοίξει η ειδική πλατφόρμα στο gov.gr.

Σύμφωνα με τον Οδηγό του Πολίτη, ο Προσωπικός Αριθμός (ΠΑ) των πολιτών θα είναι υποχρεωτικός για τις συναλλαγές με το Δημόσιο, δηλαδή όταν οι πολίτες επισκέπτονται π.χ. κάποιον γιατρό, θα δίνουν τον προσωπικό τους αριθμό και εκείνος θα εντοπίζει τον ΑΜΚΑ για να τους γράψει τα φάρμακα ή το παραπεμπτικό της εξέτασης.

Στόχος είναι η ταυτοποίηση των πολιτών στην παροχή υπηρεσιών από φορείς του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, αλλά και η ασφάλεια των συναλλαγών τους.

Προσωπικός Αριθμός: Τι λέει ο νόμος

Αναλυτικά, όλα όσα αναφέρει ο νόμος για τον Προσωπικό Αριθμό:

«Νόμος 4727/2020 – ΦΕΚ Τεύχος A 184/23.09.2020
Ψηφιακή Διακυβέρνηση (Ενσωμάτωση στην Ελληνική Νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/2102 και της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024) – Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (Ενσωμάτωση στο Ελληνικό Δίκαιο της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/1972) και άλλες διατάξεις

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

Άρθρο 11
Προσωπικός Αριθμός

1. Καθιερώνεται προσωπικός αριθμός (Π.Α.) ως αριθμός υποχρεωτικής επαλήθευσης της ταυτότητας των φυσικών προσώπων στις συναλλαγές τους με τους φορείς του δημόσιου τομέα.

Ο Π.Α. αποτελείται από δώδεκα (12) αλφαριθμητικά στοιχεία, εκ των οποίων τουλάχιστον τα εννέα (9) είναι αριθμητικά, και χορηγείται άπαξ στο φυσικό πρόσωπο.

Ο Π.Α. δεν μεταβάλλεται και απενεργοποιείται με τον θάνατο ή την κήρυξη σε αφάνεια του φυσικού προσώπου.

2. Ο Π.Α. χορηγείται υποχρεωτικά σε κάθε φυσικό πρόσωπο που δικαιούται Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) ή Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (Α.Μ.Κ.Α.), σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία.

3. Η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.) είναι αποκλειστικά αρμόδια για την παροχή υπηρεσιών επαλήθευσης ταυτότητας των φυσικών προσώπων προς τους φορείς του δημόσιου τομέα και για την αντιστοίχιση των Π.Α. με τους αναγνωριστικούς αριθμούς των μητρώων (ειδικούς τομεακούς αριθμούς) των φορέων του δημόσιου τομέα, ιδίως Α.Φ.Μ. και Α.Μ.Κ.Α., με σκοπό την επαλήθευση της ταυτότητας των φυσικών προσώπων και την επίτευξη διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων των αρμόδιων φορέων μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας, υπό τους όρους προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, όπως προβλέπονται στον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων και την εθνική νομοθεσία.

4. Η Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. είναι υπεύθυνη επεξεργασίας για τους σκοπούς της επαλήθευσης της ταυτότητας των φυσικών προσώπων και τηρεί το Μητρώο Προσωπικού Αριθμού.

Το Μητρώο Προσωπικού Αριθμού περιλαμβάνει τα στοιχεία που είναι απολύτως αναγκαία για την επαλήθευση της ταυτότητας του φυσικού προσώπου, ήτοι όνομα, επώνυμο, πατρώνυμο, μητρώνυμο, ημερομηνία γέννησης, τόπο γέννησης, Αριθμό Δελτίου Ταυτότητας, Α.Μ.Κ.Α., Α.Φ.Μ.

Η τήρηση των δεδομένων του Μητρώου Π.Α. λαμβάνει χώρα, ακόμα και ύστερα από την απενεργοποίηση του ΠΑ για τους λόγους που προβλέπονται στην παρ. 1, στο πλαίσιο εκπλήρωσης καθήκοντος που εκτελείται προς το δημόσιο συμφέρον και κατά την άσκηση της ειδικής δημόσιας εξουσίας τήρησης του Μητρώου Π.Α., που έχει ανατεθεί στον Υπεύθυνο Επεξεργασίας και υπό τους όρους που προβλέπονται στον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων και την εθνική νομοθεσία.

5. Ο Π.Α. χορηγείται στα φυσικά πρόσωπα σύμφωνα με τη διαδικασία και το χρονοδιάγραμμα που ορίζεται στο προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 107. Με την διαδικασία αυτή χορηγείται ο Π.Α. και σε όσα φυσικά πρόσωπα έχει χορηγηθεί Α.Φ.Μ. ή/και Α.Μ.Κ.Α.

6. Οι φορείς του δημόσιου τομέα επεξεργάζονται τον Π.Α., μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ., με μόνο και αποκλειστικό σκοπό την επαλήθευση της ταυτότητας των φυσικών προσώπων για την παροχή δημόσιων υπηρεσιών προς φυσικά και νομικά πρόσωπα, την εν γένει διεκπεραίωση των υποθέσεων των φυσικών προσώπων και την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους, χωρίς να τον συλλέγουν και αποθηκεύουν στα πληροφοριακά συστήματα ή στα συστήματα αρχειοθέτησης και τηρώντας τα απαραίτητα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα που ορίζονται στο προεδρικό διάταγμα της παρ. 6 του άρθρου 107.

7. Ο Π.Α. δεν τηρείται από τους επιμέρους φορείς του δημόσιου τομέα, οι οποίοι αποδίδουν στα φυσικά πρόσωπα αναγνωριστικό αριθμό εσωτερικού τους μητρώου, για την επίτευξη της λειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων τους και των ειδικών ανεξάρτητων μητρώων τους. Όταν σύμφωνα με τη νομοθεσία απαιτείται η συλλογή και επεξεργασία του Α.Φ.Μ., ιδίως για φορολογικούς ή τελωνειακούς σκοπούς ή για σκοπούς είσπραξης δημοσίων εσόδων χρησιμοποιούνται και αποτελούν αντικείμενο επεξεργασίας μόνο τα τελευταία εννέα (9) αριθμητικά στοιχεία του Π.Α».

Στην αιτιολογική έκθεση για το συγκεκριμένο άρθρο 11 αναφέρονται τα εξής:

«Η επαλήθευση της ταυτότητας των φυσικών προσώπων πραγματοποιείται με τον συνδυασμό του Π.Α. και των στοιχείων φυσικής ή ηλεκτρονικής ταυτοποίησης.

Η χρήση αποκλειστικά και μόνο του Π.Α. δεν συνεπάγεται την ολοκλήρωση της επαλήθευσης της ταυτότητας του φυσικού προσώπου ούτε την παροχή δημοσίων υπηρεσιών προς αυτό.

Ως εκ τούτου, ο Π.Α. αποτελεί στοιχείο αναγκαίο αλλά όχι επαρκές για την επαλήθευση της ταυτότητας των φυσικών προσώπων.

Με την καθιέρωση του προσωπικού αριθμού γίνεται μια μεγάλη τομή στη διαδικασία απλοποίησης και αυτοματοποίησης των διαδικασιών ταυτοποίησης του κάθε φυσικού προσώπου.

Διευκολύνεται και απλοποιείται έτσι η διαλειτουργικότητα των διαφορετικών ψηφιακών συστημάτων του δημόσιου τομέα, δεδομένου ότι στο άμεσο μέλλον ο Π.Α. θα αποτελεί τον μοναδικό αριθμό που θα καλείται να χρησιμοποιεί ο κάθε πολίτης για τη συντριπτική πλειονότητα των συναλλαγών του με δημόσιους φορείς.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο, 10 εξαλείφεται το φαινόμενο ένα φυσικό πρόσωπο να εμφανίζεται «με πολλά πρόσωπα» έναντι του Δημοσίου.

Ο Π.Α. αποτελείται από δώδεκα (12) αλφαριθμητικά στοιχεία, εκ των οποίων τουλάχιστον τα εννέα (9) τελευταία είναι αριθμητικά, και χορηγείται άπαξ στο φυσικό πρόσωπο, ενώ δεν μεταβάλλεται και απενεργοποιείται με τον θάνατο ή την κήρυξη σε αφάνεια του φυσικού προσώπου.

Κριτήρια για την απόδοση Π.Α. είναι είτε τα κριτήρια για τη λήψη Α.Φ.Μ. είτε τα κριτήρια για τη λήψη Α.Μ.Κ.Α., ο οποίος λαμβάνεται κατά τη γέννηση, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.

Τα εννέα (9) τελευταία αριθμητικά στοιχεία του Π.Α. αποτελούν τον Α.Φ.Μ. του φυσικού προσώπου.

Στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.) τηρείται το Μητρώο Π.Α., το οποίο περιλαμβάνει τα στοιχεία που είναι απολύτως αναγκαία για την επαλήθευση της ταυτότητας του φυσικού προσώπου, ήτοι όνομα, επώνυμο, πατρώνυμο, μητρώνυμο, ημερομηνία γέννησης, τόπο γέννησης, Αριθμό Δελτίου Ταυτότητας, Α.Μ.Κ.Α. και Α.Φ.Μ.

Για την ασφαλή τήρηση του Μητρώου Π.Α. λαμβάνονται από τη Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. όλα τα αναγκαία τεχνικά και οργανωτικά μέτρα και ιδίως η κρυπτογράφηση.

Για την επαλήθευση της ταυτότητας των συναλλασσομένων φυσικών προσώπων, οι φορείς του δημόσιου τομέα αξιοποιούν διαδικτυακή υπηρεσία της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ., με την οποία γίνεται η αντιστοίχιση του Π.Α., τον οποίο γνωστοποιεί ο πολίτης στον εκάστοτε φορέα του δημόσιου τομέα, με τα τηρούμενα στο Μητρώο Π.Α. στοιχεία.

Κατά τη χρήση της ανωτέρω διαδικτυακής υπηρεσίας, δεν γίνεται διασύνδεση των αρχείων του Μητρώου Π.Α. με τα πληροφοριακά συστήματα και συστήματα αρχειοθέτησης των φορέων του δημόσιου τομέα που την αξιοποιούν.

Οι φορείς του δημόσιου τομέα που αξιοποιούν την ανωτέρω διαδικτυακή υπηρεσία λαμβάνουν τα αναγκαία τεχνικά και οργανωτικά μέτρα, ώστε να μην τηρείται ούτε να αποθηκεύεται σε αυτούς ο Π.Α.»