Σαν σήμερα 17 Φεβρουαρίου ο Ερρίκος Ντυνάν ίδρυσε τον Ερυθρό Σταυρό

Σαν σήμερα, στις 17 Φεβρουαρίου του 1863, πέντε άνδρες από τη Γενεύη ίδρυσαν τη Διεθνή Επιτροπή Παροχής Πρώτων Βοηθειών σε Τραυματίες, αργότερα γνωστή ως «Ερυθρός Σταυρός».

Ειδικότερα, το 1859, ένας νεαρός Ελβετός, ο Ερρίκος Ντυνάν, υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας μίας αιματηρής μάχης στο Σολφερίνο της Ιταλίας, στο πλαίσιο του Ιταλικού Πολέμου της Ανεξαρτησίας. Ο Ντυνάν βρέθηκε στο πεδίο της μάχης και σοκαρίστηκε από την εικόνα 40.000 ανδρών, να κείτονται νεκροί ή ετοιμοθάνατοι, έχοντας απεγνωσμένη ανάγκη για ιατρική βοήθεια, η οποία όμως ήταν ανύπαρκτη. Αυτή η εικόνα εντυπώθηκε τόσο έντονα στο μυαλό του νεαρού Ελβετού που έκανε ό,τι μπορούσε για να βοηθήσει τους τραυματίες. Μάλιστα, οργάνωσε μια ομάδα ντόπιων εθελοντών και τους έδωσε οδηγίες να φροντίσουν τα τραύματα των στρατιωτών, να τους ταΐσουν και να τους ανακουφίσουν όπως μπορούσαν.

Έπειτα ο Ερρικός Ντυνάν έστρεψε την προσοχή του στη δημιουργία «οργανισμών αρωγής, των οποίων σκοπός θα ήταν η φροντίδα των τραυματιών σε καιρό πολέμου, από ενθουσιώδεις, αφοσιωμένους εθελοντές, πλήρως εκπαιδευμένους για να εκτελέσουν το συγκεκριμένο καθήκον».

Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο ερυθρός σταυρός σε λευκό φόντο, το αντίστροφο δηλαδή από τη σημαία της Ελβετίας, έμελλε να γίνει το επίσημο σύμβολο του «Ερυθρού Σταυρού». Το 1864, δώδεκα κυβερνήσεις υπέγραψαν την πασίγνωστη Συνθήκη της Γενεύης, η οποία προέβλεπε τη φροντίδα όλων όσοι έχουν τραυματιστεί στη μάχη. Οι άνθρωποι που αναλάμβαναν την εν λόγω φροντίδα θεωρούνταν «ουδέτεροι» στο πεδίο της μάχης και απαγορευόταν να γίνουν στόχος από μέλη των αντίπαλων στρατών.

Η φιλανθρωπική αυτή οργάνωση έγινε αναντικατάστατη και πολύτιμη σε καιρό εμπόλεμων συγκρούσεων και παρείχε ουσιαστική ανθρωπιστική βοήθεια κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου. Μάλιστα, χάρη στην παρέμβαση του Ερυθρού Σταυρού, έγινε ανταλλαγή περίπου 200.000 αιχμαλώτων πολέμου, οι οποίοι αφέθηκαν ελεύθεροι να επιστρέψουν στις πατρίδες τους. Από το 1914 ως το 1923, το αρχείο της οργάνωσης συνέλεξε γύρω στις 7.000.000 καταγραφές, με κάθε καταγραφή να αντιστοιχεί σε έναν συγκεκριμένο αιχμάλωτο ή αγνοούμενο.

Φροντίζοντας να μην παίρνει ποτέ το μέρος της μίας ή της άλλης πλευράς σε μία εμπόλεμη σύγκρουση, ο Ερυθρός Σταυρός έχει οικοδομήσει με προσοχή την ουδετερότητά του, πράγμα που του επιτρέπει να εισέρχεται σε χώρες, φυλακές και στρατόπεδα όπου δεν έχει πρόσβαση καμία άλλη «δυτική» οργάνωση. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει πως δεν «μιλά» όταν είναι απαραίτητο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η καταγγελία του ερυθρού Σταυρού το 1994 για τη γενοκτονία στη Ρουάντα, ενώ έχει κατηγορήσει και το στρατιωτικό καθεστώς της Μιανμάρ για «σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων».