Σαν σήμερα 10 Φεβρουαρίου ξέσπασαν ταραχές στην Οξφόρδη για μία μπίρα – Η εκατόμβη νεκρών και η ταπεινωτική ποινή
Το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης αποτελεί ένα από τα πιο αξιοσέβαστα εκπαιδευτικά ιδρύματα στον πλανήτη, αν και οι κάτοικοι της ομώνυμης πόλης δεν μπορούμε να πούμε πως τρέφουν τα ίδια αισθήματα...
Μάλιστα, η απέχθεια (η πιο ευγενική λέξη που μπόρεσα να σκεφτώ) που έτρεφαν οι κάτοικοι της Οξφόρδης για την ακαδημαϊκή κοινότητα, «τράφηκε» από μία από τις πιο αξιομνημόνευτες και μεγάλες ταραχές που έχουν ξεσπάσει ποτέ στην ιστορία της Αγγλίας.
Ειδικότερα, σαν σήμερα 10 Φεβρουαρίου το μακρινό 1355, ξέσπασαν απίστευτα επεισόδια στην περιοχή της Οξφόρδης, που είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο σχεδόν 100 ανθρώπων αλλά και την επιβολή μίας από τις πιο ντροπιαστικές (και γελοίες) ποινές που έχουν υπάρχει ποτέ και η οποία κράτησε σχεδόν μισή χιλιετία!
Και κάπως έτσι... ξεκίνησε ο καυγάς
Όλα ξεκίνησαν φυσικά σε μία παμπ... Κάποιοι φοιτητές του πανεπιστημίου της Οξφόρδης, όντας ήδη σε μία κατάσταση σχετικής ευφορίας από το ποτό, άρχισαν να παραπονιούνται στον ιδιοκτήτη για την ποιότητα που είχε η μπίρα.
Ο ιδιοκτήτης της Σουίντλστοκ Τάβερν, Τζον Κρόιντον, αντέδρασε στην κριτική των φοιτητών κατά της μπίρας του με «πείσμα και αναίδεια», όπως αναφέρθηκε αργότερα και ο καυγάς δεν άργησε να ξεσπάσει.
Κουβέντα στην κουβέντα, οι δύο μεθυσμένοι φοιτητές, ονόματι Γουόλτερ Σπρεντζάιους και Ρότζερ ντε Τσέστερφιλντ, προπηλάκισαν τον Κρόιντον, πετώντας τα ποτήρια τους στο πρόσωπό του.
Το αίτημα από τον δήμαρχο της πόλης, Τζον ντε Μπέρεφορντ, στον πρύτανη να συλλάβει τους δύο σπουδαστές δεν έγινε δεκτό καθώς το Πανεπιστήμιο είχε ασυλία (ένα είδος πρώιμου πανεπιστημιακού ασύλου). Μάλιστα, οι δύο φοιτητές είπαν να... ζητήσουν και τα ρέστα, προπηλακίζοντας και τον δήμαρχο, έχοντας συνοδεία γύρω στους 200 φοιτητές. Και κάπως έτσι ξεκίνησε ο χαμός, ο οποίος κράτησε τρεις ημέρες!
Η οργή των ντόπιων οδήγησε σε λεηλασίες
Τόσο οι καμπάνες της πόλης, όσο και του πανεπιστημίου, άρχισαν να χτυπάνε καλώντας τους μεν και τους δε να λάβουν μέρος στη συμπλοκή. Έτσι και έγινε με τις ταραχές να βγαίνουν εντελώς εκτός ελέγχου.
Την Τετάρτη 11 Φεβρουαρίου, ο δήμαρχος της Οξφόρδης ζήτησε ακρόαση από τον βασιλιά της Αγγλίας Εδουάρδο Γ’, που κατά τύχη βρισκόταν σε γειτονική πόλη. Την ίδια ώρα, ο πρύτανης Τζον Τσάρλτον ζητούσε από τους φοιτητές του να ηρεμήσουν και να επιστρέψουν στα μαθήματά τους. Μία ομάδα από αυτούς δεν τον άκουσε και επιδόθηκε σε λεηλασίες στην πόλη της Οξφόρδης.
Η αντίδραση των κατοίκων ήταν άμεση. Επιτέθηκαν με τόξα εναντίον φοιτητών και έκαψαν σπίτια μοναχών που δίδασκαν στο πανεπιστήμιο. Η κατάσταση εκτραχύνθηκε ακόμα περισσότερο το απόγευμα, όταν ο δήμαρχος ηγήθηκε πορείας 2.000 αγροτών στους δρόμους της Οξφόρδης, οι οποίοι λεηλάτησαν οικήματα του πανεπιστημίου μέσα στην πόλη. Την ημέρα αυτή αναφέρθηκαν και οι πρώτοι νεκροί.
Την Πέμπτη σημειώθηκαν οι μεγαλύτερες σε έκταση ταραχές. Οι ντόπιοι -αγρότες και αστοί- επιτέθηκαν και λεηλάτησαν τους χώρους του πανεπιστημίου, ενώ από τις συμπλοκές που ακολούθησαν σκοτώθηκαν πολλά άτομα. Ο τελικός απολογισμός των τριήμερων ταραχών στην Οξφόρδη ήταν 93 νεκροί (63 φοιτητές και 30 ντόπιοι) και εκατοντάδες τραυματίες.
Η εξεταστική έφερε το ταπεινωτικό «walk of shame»
Μόλις ηρέμησαν τα πνεύματα, ο βασιλιάς Εδουάρδος αποφάσισε να ορίσει μία εξεταστική επιτροπή για να καθορίσει ποιος ευθυνόταν για τα πολύνεκρα επεισόδια. Ο πρόεδρος όμως της εξεταστικής φαίνεται πως ήταν... πτυχιούχος της Οξφόρδης καθώς όχι μόνο δικαιώθηκε το Πανεπιστήμιο, με όλη την ευθύνη να επιρρίπτεται στους κατοίκους της πόλης, αλλά επιβλήθηκε και μία από τις πιο ταπεινωτικές ποινές που έχουν υπάρξει ποτέ! Όσοι έχετε παρακολουθήσει «Game of Thrones» μπορεί να σας θυμίσει μάλιστα το «walk of shame»...
Συγκεκριμένα, για να δείξουν τη μεταμέλειά τους για ό,τι συνέβη, ο δήμαρχος και οι δημοτικοί σύμβουλοι της πόλης ήταν υποχρεωμένοι κάθε 10η Φεβρουαρίου να διασχίζουν ασκεπείς τον κεντρικό δρόμο της πόλης, να παρακολουθήσουν τη Θεία Λειτουργία για την ανάπαυση των ψυχών των νεκρών, να καταβάλουν από το δημοτικό ταμείο μία πέννα για κάθε νεκρό φοιτητή προς ενίσχυση του ταμείου υποτροφιών του Πανεπιστημίου και τέλος να δηλώσουν ότι σέβονται τα προνόμια και το άσυλο του πανεπιστημιακού ιδρύματος.
Μία ποινή που κράτησε 470 χρόνια!
Μάλιστα, αυτή η ποινή έπρεπε να συνεχίζεται κάθε χρόνο, κάτι που κράτησε για τα επόμενα... 470 χρόνια, μέχρι το 1825, όταν ο τότε δήμαρχος Γουίλιαμ Σλάτερ αρνήθηκε να την εκτελέσει και οι αρχές του Πανεπιστημίου συναίνεσαν σιωπηρά.
Οι ταπεινωτικοί αυτοί θεατρινισμοί δεν βελτίωσαν τις σχέσεις μεταξύ της πόλης και της ακαδημαϊκής κοινότητας της Οξφόρδης. Ακόμα και τώρα, η ισορροπία μεταξύ τους παραμένει μάλλον λεπτή, παρόλο που το έθιμο έχει πλέον καταργηθεί.
Αξίζει να σημειωθεί πως σαν σήμερα, το 1955, στην επέτειο 600 χρόνων από τα επεισόδια, έγινε μία απόπειρα συμφιλίωσης, όταν σε ειδική τελετή ο δήμαρχος Ουίλιαμ Γκόουερς (δικηγόρος το επάγγελμα) αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας Νομικής του πανεπιστημίου της Οξφόρδης και ο Αντιπρύτανης του πανεπιστημίου, Άλαν Σμιθ, ανακηρύχθηκε επίτιμος δημότης της Οξφόρδης.
