Σε ποιους και πόσα χρωστάει το δημόσιο
Σε υψηλά επίπεδα πάνω από 2,5 δις. ευρώ κινούνται τα «κόκκινα» χρέη του δημοσίου παρά τις αλλεπάλληλες νομοθετικές παρεμβάσεις και τις αυστηρές συστάσεις των θεσμών για εκκαθάριση του στοκ.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία τον Ιούλιο του 2023 τα «φέσια» των δημοσίων φορέων και οργανισμών σε ιδιώτες για παροχή υπηρεσιών και προμήθεια υλικών και σε συνταξιούχους για καταβολές κύριων και επικουρικών συντάξεις καθώς και εφάπαξ ανήλθαν σε 2,099 δις. ευρώ, αυξημένα κατά 387 εκ. ευρώ σε σχέση με τον ίδιο μήνα που ήταν 1,712 δις. ευρώ.
Πέραν αυτών άλλα 494 εκ. ευρώ οφείλει το δημόσιο από επιστροφές φόρων κυρίως ΦΠΑ σε επαγγελματίες και επιχειρήσεις.
Κι όλα αυτά όταν η αρχική συμφωνία με τους θεσμούς προβλέπει ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του δημοσίου δεν θα πρέπει να ξεπερνούν σε ετήσια βάση το 0,2% του ΑΕΠ η σε απόλυτα ποσά τα 350 εκ. ευρώ αλλά λόγω της υγειονομικής κρίσης δόθηκε στη κυβέρνηση πίστωση χρόνου για την εκπλήρωση του αυτού του προαπαιτούμενου.
Από την ακτινογραφία των χρεών προκύπτει ότι το μεγαλύτερο μέρος προέρχεται από τα νοσοκομεία και ακολουθούν τα ασφαλιστικά ταμεία και οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης.
Intime
Αναλυτικότερα ο χάρτης με τις «κόκκινες» κρατικές οφειλές τον Ιούλιο του 2023 διαμορφώνεται ως εξής:
– Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των νοσοκομείων συμπεριλαμβανομένων των ποσών clawback και rebate ανήλθαν σε 1,114 δις ευρώ έναντι 1,032 δις ευρώ τον Ιούλιο του 2022. Το ποσό είναι σχεδόν τέσσερις φορές πάνω σε σχέση με το χαμηλό των 294 εκ. ευρώ που είχε σημειωθεί τον Δεκέμβριο του 2018. Στο προσχέδιο του προϋπολογισμού αναφέρεται ότι οι καθαρές ληξιπρόθεσμες οφειλές, εξαιρουμένων των υπό συμψηφισμό ποσών, ανέρχονται σε 164 εκ. ευρώ και επισημαίνεται ότι εξακολουθεί η εντός του έτους τμηματική καταβολή της ετήσιας επιχορήγησής τους από το Υπουργείο Υγείας για διευκόλυνση της ταμειακής τους ρευστότητας και της εύρυθμης λειτουργία τους. Σημειώνεται ότι οι καθυστερήσεις στην πληρωμή των χρεών προκάλεσε τη παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία το περασμένο Απρίλιο απέστειλε προειδοποιητική επιστολή και αιτιολογημένη γνώμη στην ελληνική κυβέρνηση για πλημμελή εφαρμογή των κανόνων που προβλέπει η σχετική κοινοτική οδηγία στην οποία χαρακτηριστικά ότι «η πρακτική αυτή συνιστά παράβαση των ενωσιακών κανόνων για τις καθυστερήσεις πληρωμών στις εμπορικές συναλλαγές, όπως έχουν ερμηνευθεί από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης»
– Σε ανοδική τροχιά βρίσκονται και τα ληξιπρόθεσμα χρέη των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης που έφθασαν στα 521 εκ.. ευρώ από 385 εκ. ευρώ τον Ιούλιο του 2022 και 505 εκ. ευρώ το περασμένο Δεκέμβριο. Σύμφωνα με προσχέδιο η αύξηση οφείλεται στην διόγκωση κατά 136 εκ. ευρώ των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του κλάδου εφάπαξ παροχών του e-ΕΦΚΑ (πρώην Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών – ΕΤΕΑΕΠ), κατόπιν της επιτάχυνσης εκκαθάρισης των κυρίων συντάξεων. Ωστόσο, οι εν λόγω ληξιπρόθεσμες οφειλές έχουν μειωθεί κατά 140 εκατ. ευρώ εντός των τελευταίων πέντε μηνών, καθώς προχωρά το πρόγραμμα εκκαθάρισης των εφάπαξ.
– Αύξηση καταγράφεται και στα χρέη των ΟΤΑ καθώς διαμορφώθηκαν στο ποσό των 157 εκ. ευρώ από 124 εκ. ευρώ τον περυσινό Ιούλιο και 97 εκ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2023
– Οι φορείς της Κεντρικής Διοίκησης οφείλουν 97 εκ. ευρώ έναντι 84 εκ. ευρώ τον Ιούλιο του 2022 και 55 εκ. ευρώ τον Ιανουάριο του 2023.
– Τα υπόλοιπα νομικά πρόσωπα χρωστάνε 210 εκ. ευρώ από 156 εκατ. ευρώ τον Ιούλιο του 2022 και 149 εκ. ευρώ τον φετινό Ιανουάριο Ειδικότερα Σημειώνεται ότι οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των συγκοινωνιακών φορέων ανήλθαν σε 65 εκατ. ευρώ, αυξημένες σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022 κατά 17 εκ. ευρώ και των εταιρειών «Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα ΑΒΕΕ» (ΕΑΣ) και «Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία ΑΕ» (ΕΑΒ) διαμορφώθηκαν σε 21 εκατ. ευρώ αυξημένες κατά 10 εκ. ευρώ σε σχέση με τον Ιουλίου 2022 κατά 10 εκατ. ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις καθυστερήσεις πληρωμών υπάρχουν δύο μέτρα και σταθμά. Όταν χρωστάει το δημόσιο δεν έχει καμία επίπτωση σε αντίθεση με τους φορολογούμενους που αν δεν πληρώσουν στην ώρα τους φόρους, τέλη, εισφορές κ.α. επιβαρύνονται με επιτόκια και πρόστιμα και κινδυνεύουν και με κατασχέσεις.
