Σπουργίτια: Κι όμως είναι απόγονοι του T-REX

Ένα πουλί την ώρα που πετάει είναι ποίηση! Ένα πουλί στο έδαφος αποτελεί ένα αίνιγμα. Παρατηρήστε ένα σπουργίτι ή κάποιο άλλο οδικό πτηνό και αμέσως θα σας γεννηθεί το ερώτημα Πως μπορούν τόσο δύο λεπτά ποδαράκια να συγκρατούν το βάρος του πουλιού;

Η πρώτη απάντηση είναι πως τα πόδια των πουλιών δείχνουν τόσο λεπτά διότι το υπόλοιπο σώμα τους καλύπτεται κατά κύριο λόγο από φτερά, τα οποία μπορούν να μεγεθύνουν κατά πολύ τον όγκο τους. Τα πουλιά που έχουν φτερά μέχρι τα πόδια τους - όπως οι κουκουβάγιες - φαίνεται να έχουν πιο χοντρά πόδια από εκείνα τα πτηνά με τα γυμνά πόδια.

Ωστόσο δεν πρόκειται για οφθαλμαπάτη. Τα πόδια των πουλιών έχουν γενετικές διαφορές με εκείνα των υπόλοιπων ζώων και αυτό έχει να κάνει την προϊστορική καταγωγή τους και τους θηρόποδους δεινοσαύρους, των οποίων το μέγεθος είχε μια ευρεία γκάμα από μικροσκοπικούς όσο ένα σπουργίτι μέχρι τεράστιος όσο το Τυραννόσαυρος Ρεξ.

Παρά το γεγονός ότι τα περισσότερα δίποδα θηλαστικά - όπως οι αρκούδες, οι χιμπατζήδες και οι άνθρωποι - στέκονται στις φτέρνες τους, οι δεινόσαυροι περπατούσαν στηριζόμενοι στα δάχτυλά των ποδιών τους με τα υπόλοιπα οστά των ποδιών τους επιμήκη και κρατημένα από το έδαφος.

Τα πουλιά διατήρησαν μερικά από αυτά τα χαρακτηριστικά ωστόσο όσο άρχιζαν να βρίσκονται στον αέρα παρουσίαζαν αλλαγές στον σκελετό των ποδιών τους. Οι συγγενείς του Βελοσιράπτορα για παράδειγμα είχαν κοντούς μηρούς.

Η διατήρηση της ισορροπίας στα δίποδα όντα είναι μια δύσκολη υπόθεση, όπως μπορεί να διαπιστώσει εύκολα κάποιος παρατηρώντας ένα μωρό να προσπαθεί να περπατήσει. Χωρίς ισχυρό κέντρο βάρους που υποστηρίζεται από γερά πόδια, οποιοδήποτε ζώο με δύο πόδια κινδυνεύει να ανατραπεί. Οι δίποδοι δεινόσαυροι στάθηκαν στα πόδια τους κατανέμοντας το βάρος σε μακρύ λαιμό και οστέινες ουρές. Αλλά καθώς οι πρόγονοι των πτηνών έπαιρναν ολοένα και περισσότερα φτερά, η ανάπτυξη ισχυρών μυών του στήθους στα πουλιά μετατόπισε το κέντρο μάζας τους προς το μπροστινό μέρος του σώματος. Προκειμένου να διατηρηθεί η ισορροπία, οι κορμοί των πουλιών συρρικνώθηκαν. Οι μηροί τους μετατοπίστηκαν οριζόντια και δέθηκαν με το σώμα, ουσιαστικά έγιναν μέρος του ισχίου. Το γόνατο, με τη σειρά του, έγινε το υψηλότερο κινούμενο μέρος του ποδιού.

Βέβαια δεν έχουν όλα τα πουλιά λεπτά πόδια. Εκείνα που περνούν αρκετή ώρα στο έδαφος ή ζουν αρπάζοντας ζωντανά θηράματα έχουν πόδια δυνατά με ισχυρούς τένοντες, όπως οι αετοί.