Στο «σφυρί» ο «γυμνός» πίνακας της Ραφαέλα - Ένας λεσβιακός έρωτας και ένα έργο που έμεινε ιστορικό
«Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα γυμνά του αιώνα», φτιαγμένο από μια γυναίκα που ερωτεύτηκε μια άλλη γυναίκα στο Παρίσι του Μεσοπολέμου.
Όταν η Tamara de Lempicka συνάντησε για πρώτη φορά τη νεαρή ιερόδουλη Ραφαέλα στο Δάσος της Βουλόνης στο Παρίσι, μαγεύτηκε.
Ενθυμούμενη αργότερα αυτήν τη συνάντηση, η καλλιτέχνιδα αποκάλεσε τη Ραφαέλα «την πιο όμορφη γυναίκα που έχω δει ποτέ».
«Τεράστια μαύρα μάτια, όμορφο αισθησιακό στόμα, όμορφο σώμα. Την σταματάω και της λέω: "Δεσποινίς, είμαι ζωγράφος και θα ήθελα να ποζάρεις για μένα. Θα το έκανες αυτό;" Λέει: "Ναι. Γιατί όχι;"».
«Ένα από τα πιο αξιοσημείωτα γυμνά του αιώνα»
Ήταν η αρχή μιας έντονης σχέσης, η Lempicka και η Ραφαέλα έγιναν ερωμένες και το μοντέλο εμφανίζεται σε πολλά από τα σημαντικά γυμνά της ζωγράφου, συμπεριλαμβανομένου του «La Belle Rafaëla» του 1927. Ένα έργο που περιγράφεται από κριτικούς και μελετητές ως «ένα από τα πιο αξιοσημείωτα γυμνά του αιώνα» και «το υψηλότερο επίτευγμα της καριέρας της ζωγράφου».
Αυτός ο πίνακας, που απεικονίζει μια γυναίκα με κοντά μαλλιά, φωτισμένη από μια δέσμη φωτός –που θυμίζει τα έργα του Καραβάτζο- και καλυμμένη με ένα κόκκινο ύφασμα που ταιριάζει με το κραγιόν της, πρόκειται να δημοπρατηθεί από τον οίκο Sotheby’ s αυτόν τον μήνα. Σύμφωνα με τον Guardian, η τιμή εκκίνησης εκτιμάται στα 6 με 9 εκατομμύρια λίρες (7 με 10,5 εκατομμύρια ευρώ).
Ο οίκος δημοπρασιών τον χαρακτήρισε ως ένα από τα σπουδαιότερα έργα της Lempicka που έχουν βγει ποτέ «στο σφυρί», ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του αισθησιακού και κομψού στυλ της καλλιτέχνιδας, το οποίο έρχεται να προσωποποιήσει την εποχή του art deco. Είναι επίσης ένα παράδειγμα της περιφρόνησης της Lempicka στο ζήτημα του γυναικείου γυμνού ως ένας χώρος που ιστορικά «ανήκει» σε άνδρες καλλιτέχνες.
«Η Lempicka ήταν επαναστατική στην απεικόνιση ενός σαγηνευτικού γυναικείου γυμνού από την οπτική γωνία μιας γυναίκας, σε μια εποχή που η αφήγηση της τέχνης ήταν ανδροκεντρική», δήλωσε ο Αντρέ Ζλάτινγκερ, επικεφαλής του τμήματος μοντέρνας τέχνης για την Ευρώπη στον οίκο Sotheby’ s.
«Η αγορά άρχισε να την εκτιμά πραγματικά μόνο τα τελευταία χρόνια, όχι μόνο στο πλαίσιο της art deco, η οποία γιορτάζει φέτος την εκατονταετηρίδα της, αλλά και στο πλαίσιο της Ιστορίας της Τέχνης. Αποτυπώνοντας αισθησιακά τη γυναίκα που ήταν ταυτόχρονα μούσα και ερωμένη της, ο πίνακας αυτός είναι επίσης αξιοσημείωτος για την παρουσίαση μιας γυναίκας που κατέχει πλήρως τη σεξουαλικότητά της, δημιουργημένος από μια γυναίκα που ζει στο έπακρο την ιδέα της καλλιτεχνικής και σεξουαλικής ελευθερίας κατά τη διάρκεια μιας καθοριστικής περιόδου μεταξύ των δύο παγκοσμίων πολέμων».
Ποια ήταν η Tamara de Lempicka - Ζωή σαν μυθιστόρημα
Γεννημένη ως Tamara Rozalia Gurwik-Górska το 1898 στη Βαρσοβία της Πολωνίας (τότε κυρίαρχο κράτος της Ρωσίας), η καλλιτέχνιδα αναγνωρίστηκε τόσο με το προσωνύμιό της, η «Βαρόνη με το Πινέλο», όσο και ως είδωλο της ακμάζουσας δεκαετίας του 1920.
Μετά το διαζύγιο των γονιών της, στάλθηκε να ζήσει με την πλούσια θεία της στην Αγία Πετρούπολη, όπου ανέπτυξε μια τάση για πολυτέλεια. Στα 18 της παντρεύτηκε τον Tadeusz Lempicki, αλλά μέσα σε ένα χρόνο η Ρωσική Επανάσταση ανάγκασε τους νεόνυμφους να μετακομίσουν στο Παρίσι.
Σε μια προσπάθεια να επανεφεύρει τον εαυτό της, πήρε το όνομα Tamara de Lempicka, το οποίο ένιωθε ότι είχε αριστοκρατικό αέρα. Σύντομα ανέπτυξε έναν λαμπερό κοινωνικό κύκλο, καθιερώνοντας τον εαυτό της ως την κορυφαία ζωγράφο πορτραίτων τόσο της νεόπλουτης όσο και της αριστοκρατικής ελίτ. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αυτή και ο Lempicki χώρισαν και αργότερα η ζωγράφος παντρεύτηκε τον Βαρόνο Raoul Kuffner, αφού εκείνος της ανέθεσε να ζωγραφίσει ένα πορτρέτο της ερωμένης του.
Το ζευγάρι μετακόμισε στο Χόλιγουντ μετά το ξέσπασμα του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου, όπου η Lempicka ήταν για λίγο το επίκεντρο της Tinseltown, πριν το έργο της αρχίσει να χάνει την εύνοιά του, με την άνοδο του αφηρημένου εξπρεσιονισμού. Μετά τον ξαφνικό θάνατο του βαρόνου σε ένα υπερωκεάνιο το 1961, η ζωγράφος μετακόμισε στο Τέξας, πριν τελικά εγκατασταθεί στην Κουερναβάκα του Μεξικού, όπου έζησε μέχρι τον θάνατό της το 1980.
Ωστόσο, τις τελευταίες δύο δεκαετίες η αγορά των έργων της Lempicka βρίσκεται σε άνοδο. Οι πρώτοι συλλέκτες έργων της, περιλάμβαναν προσωπικότητες όπως η Μαντόνα, η Μπάρμπαρα Στράιζαντ, ο Τζακ Νίκολσον και ο Βόλφγκανγκ Γιοπ, ενώ πέρσι έγινε το ντεμπούτο του μιούζικαλ «Lempicka» στο Broadway και τα εγκαίνια της πρώτης της αναδρομικής έκθεσης στις ΗΠΑ.
Παρά τους γάμους της, η σχέση της Lempicka με τη Ραφαέλα ήταν αυτή που έχει αιχμαλωτίσει τη φαντασία. Έχει εμπνεύσει συγγραφείς και θεατρικούς δημιουργούς συμπεριλαμβανομένου του Έλις Άιβερι, του οποίου το μυθιστόρημα «Το Τελευταίο Γυμνό» προσπαθεί να φανταστεί τη σχέση τους.
Ο πίνακας θα εκτεθεί δημόσια στον οίκο Sotheby’ s της Ζυρίχης από τις 13 έως τις 15 Ιουνίου και στο Λονδίνο από τις 18 έως τις 24 Ιουνίου. Τελευταία φορά που τέθηκε σε δημοπρασία ήταν τον Μάιο του 1985 και αποκτήθηκε από τον νυν ιδιοκτήτη τη δεκαετία του 1990.
Το ρεκόρ δημοπρασίας της Lempicka είναι 16,3 εκατομμύρια λίρες, που σημειώθηκε στο Λονδίνο τον Φεβρουάριο του 2020 για το πορτρέτο της, «Marjorie Ferry».
