Τα τρία «αντικρουόμενα» συναισθήματα που φέρνουν την ευτυχία - Η εξιστόρηση καθηγητή ψυχολογίας

Η χαρά στη ζωή είναι συχνά μια υποκειμενική υπόθεση, αφού κάθε άνθρωπος φέρεται να αντιλαμβάνεται διαφορετικά την ευτυχία αλλά και τον τρόπο με τον οποίο θα την πετύχει.

Παρόλα αυτά, ο Itai Ivtzan ένας καθηγητής ψυχολογίας εξήγησε στο psychologytoday.com τις συναρπαστικές ανακαλύψεις που διαπίστωσε ότι «μεταμόρφωσαν την κατανόηση του για την ευτυχία», αποκαλύπτοντας κάποια αντιφατικά ευρήματα.

Η εξιστόρηση του Ivtzan, ξεκινά όταν σπούδαζε διαλογισμό στην Άπω Ανατολή, όταν ένας από τους δασκάλους του είπε: «Η χαρά δεν βρίσκεται, την παρατηρείς».

«Δεν το κατάλαβα» αναφέρει χαρακτηριστικά ο καθηγητής ενώ σημειώνει πως χρόνια αργότερα, ως καθηγητής θετικής ψυχολογίας, ανακάλυψε μια ανατρεπτιτική έρευνα που έκανε αυτή την απλή δήλωση να τον πείσει.

Ακολουθούν μερικά πραγματικά αντιφατικά ευρήματα σχετικά με τη χαρά από την τελευταία έρευνα:

Η σύνδεση πόνου-χαράς

Επικαλούμενος την Παγκόσμια Έκθεση Ευτυχίας του 2024, ο Ivtzan αναφέρει ότι ορισμένα είδη δυστυχίας αυξάνουν την ικανότητά μας για χαρά, βοηθώντας μας να οικοδομήσουμε νόημα και ανθεκτικότητα.

Η έρευνα διαπίστωσε ότι τα άτομα που αντιμετώπισαν και επεξεργάστηκαν διάφορες προκλήσεις στη ζωή τους ανέφεραν 40% υψηλότερα επίπεδα ικανοποίησης σε σχέση με εκείνα που απέφυγαν δύσκολες εμπειρίες.

«Το έχω δει αυτό με αμέτρητους πελάτες που αρχικά αντιστέκονται σε δύσκολα συναισθήματα, αλλά αργότερα ανακαλύπτουν ότι αποτελούν πύλες προς βαθύτερη χαρά» εξηγεί και συνεχίζει: «Είναι σαν τους συναισθηματικούς μύες - χρειάζονται αντίσταση για να δυναμώσουν. Όταν μαθαίνουμε να καθόμαστε με τη δυσφορία αντί να την αποφεύγουμε, αναπτύσσουμε μια πιο βαθιά ικανότητα για χαρά», υποστήριξε χαρακτηριστικά.

Η αποδόμηση του «ελεύθερου χρόνου»

Να ένα ακόμη απροσδόκητο εύρημα από την ίδια έκθεση: Ενώ η επίδραση του εισοδήματος στην ευτυχία, παραμένει στάσιμη μετά την κάλυψη των βασικών αναγκών, ο τρόπος που περνάει ο καθένας τον χρόνο του αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία για τη χαρά.

Αλλά εδώ είναι η εκπληκτική ανατροπή. Δεν είναι ο ελεύθερος χρόνος που έχει τη μεγαλύτερη σημασία. Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που αφιερώνουν χρόνο σε απαιτητικές δραστηριότητες που απαιτούν πλήρη αφοσίωση αναφέρουν 31% υψηλότερη ικανοποίηση από τη ζωή τους σε σχέση με εκείνους που δίνουν προτεραιότητα στη «χαλάρωση».

«Μερικές φορές αυτό που νομίζουμε ότι θα μας κάνει ευτυχισμένους δεν είναι στην πραγματικότητα αυτό που μας φέρνει χαρά!», σημειώνει χαρακτηριστικά ενώ συνεχίζοντας ξεκαθαρίζεις ότι «το βλέπω αυτό σε πελάτες που αρχικά πιστεύουν ότι περισσότερος χρόνος διακοπών θα λύσει το έλλειμμα ευτυχίας τους, μόνο και μόνο για να ανακαλύπτουν ότι η ουσιαστική πρόκληση φέρνει περισσότερη ικανοποίηση. Τι γίνεται αν οι δραστηριότητες που πραγματικά μας φωτίζουν δεν είναι οι εύκολες, αλλά αυτές που απαιτούν την πλήρη παρουσία μας και διευρύνουν τις δυνατότητές μας;», λέει κλέινοντας. 

Το παράδοξο του μετασυναισθήματος

Μια άλλη μελέτη έφερε επίσης τα πάνω κάτω στις «πεπατημένες» διαπιστώσεις. Η υπερβολική ανησυχία για την ευτυχία τη μειώνει.

Η έρευνα έδειξε ότι οι άνθρωποι που παρακολουθούσαν και επιδίωκαν ενεργά την ευτυχία ανέφεραν σημαντικά χαμηλότερη ευεξία από εκείνους που επικεντρώνονταν στο νόημα και όχι στην ίδια την ευτυχία.

«Αυτό το αποκαλώ "παγίδα της ευτυχίας"», εξηγεί και προσθέτει: «όσο περισσότερο την κυνηγάμε, τόσο περισσότερο μας διαφεύγει. Αυτό μου θυμίζει μια πελάτισσα που διέγραψε όλες τις εφαρμογές παρακολούθησης ευτυχίας της και, παραδόξως, διαπίστωσε ότι ήταν πολύ πιο ευτυχισμένη».

Επιπλέον συνέχισε την αναφορά του υπογραμμίζοντας: «τι γίνεται αν η χαρά δεν είναι κάτι που πρέπει να επιδιώκουμε αλλά κάτι που πρέπει να προσέχουμε καθώς ασχολούμαστε με αυτό που πραγματικά έχει σημασία; Όταν σταματάμε να ρωτάμε "είμαι ακόμα ευτυχισμένος;" και αντίθετα αναρωτιόμαστε "τι σου φαίνεται σημαντικό τώρα;", όλα αλλάζουν», λέει χαρακτηριστικά.