Τι είναι το επικίνδυνο φαινόμενο της «εμβολιαστικής κόπωσης» - «Καμπανάκι» από επιστήμονες

Το μεγάλο πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει η επιστημονική κοινότητα είναι η «εμβολιαστική κόπωση» που παρατηρείται στον πληθυσμό. Το φαινόμενο χαρακτηρίζεται «επικίνδυνο» και οι επιπτώσεις του είναι ήδη ορατές, καθώς ασθένειες που είχαν εξαλειφθεί επανεμφανίζονται.

Ο ρόλος των επαγγελματιών υγείας στον εμβολιασμό είναι σημαντικός τονίζει ο πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας Στυλιανός Λουκίδης, υπογραμμίζοντας ότι «η σύσταση από τον επαγγελματία υγείας είναι ο ισχυρότερος προβλεπτικός παράγοντας για το αν ένας ασθενής θα εμβολιαστεί. Για τον λόγο αυτό, είναι καίριο να εφαρμόζονται εξατομικευμένα κριτήρια, να υπογραμμίζονται οι θετικές εμπειρίες με τα εμβόλια, να αφιερώνεται χρόνος για συζήτηση και να απαντώνται τα ερωτήματα και οι ανησυχίες του ασθενούς». Παράλληλα, προσθέτει, ο προγραμματισμός των ετήσιων εμβολιασμών θα πρέπει να απλοποιηθεί, προκειμένου να μη δημιουργείται πίεση το φθινόπωρο, εφόσον υπάρχουν εμβόλια, όπως αυτά του πνευμονιόκοκκου, του έρπητα ζωστήρα και του κοκκύτη, που μπορούν να χορηγηθούν άλλη εποχή.

Στο επίκεντρο ο εμβολιασμός των ασθενών με αναπνευστικά νοσήματα

Τρεις επιστημονικές εταιρείες -Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ), Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων (ΕΕΛ) και Ελληνική Εταιρεία Παιδιατρικών Λοιμώξεων (ΕΛΕΠΛ)- αναλαμβάνουν κοινή πρωτοβουλία με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Εμβολιασμών (24-30 Απριλίου), με σκοπό την έγκυρη ενημέρωση των ομάδων υψηλού κινδύνου και ειδικότερα των ασθενών με αναπνευστικά νοσήματα, σχετικά με τον εμβολιασμό τους έναντι των λοιμωδών νοσημάτων.

Κατά τη διάρκεια συνέντευξη Τύπου ο Πέτρος Μπακάκος, γενικός γραμματέας της ΕΠΕ, δήλωσε ότι «ο φετινός εορτασμός μάς δίνει ακόμα μια ευκαιρία να τονίσουμε ότι ο εμβολιασμός του γενικού πληθυσμού -και ιδιαίτερα των ευπαθών ομάδων- αποτελεί τη βασικότερη ασπίδα προστασίας έναντι των λοιμώξεων του αναπνευστικού συστήματος αλλά, παράλληλα, είναι και απαραίτητη προϋπόθεση για την ελάττωση της νοσηρότητας και την προαγωγή της δημόσιας υγείας».

O Νικόλαος Σύψας, πρόεδρος της ΕΕΛ, ανέφερε ότι «ο εμβολιασμός παραμένει το πιο αποτελεσματικό μέσο πρόληψης σοβαρών αναπνευστικών λοιμώξεων, όπως ο RSV, η γρίπη, ο κορονοϊός και ο πνευμονιόκοκκος, ιδίως σε ευπαθείς ομάδες, όπως τα άτομα με χρόνια πνευμονοπάθεια, οι ηλικιωμένοι και οι ανοσοκατεσταλμένοι». Προσέθεσε ότι η συνεχής επιστημονική ενημέρωση, σε συνδυασμό με στοχευμένες παρεμβάσεις ευαισθητοποίησης, είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης και της συμμετοχής του πληθυσμού σε εμβολιαστικά προγράμματα.

Ο Αθανάσιος Μίχος, πρόεδρος της ΕΛΕΠΛ, υπογράμμισε ότι χάρη στα βασικά εμβόλια η βρεφική θνησιμότητα μειώθηκε κατά 40%, τα τελευταία 50 χρόνια.

«Στο επικαιροποιημένο εθνικό πρόγραμμα εμβολιασμού παιδιών και εφήβων του 2025, εντάχθηκε το 20δύναμο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο για παιδιά <5 ετών, που μπορεί να προσφέρει περίπου 20% επιπλέον προστασία από πνευμονιοκοκκική λοίμωξη. Επιπλέον, έχει ενταχθεί ο εμβολιασμός για μηνιγγιτιδόκοκκο οροομάδας Β για βρέφη έως 18 μηνών και το εμβόλιο γρίπης για παιδιά έως 5 ετών», ανέφερε ο κ. Μίχος, προσθέτοντας ότι «μέσα στο 2025 αναμένεται να έρθει στη χώρα μας ενδορρινικό εμβόλιο γρίπης και το μονοκλωνικό αντίσωμα για RSV που θα μπορεί να προσφέρει σημαντική προφύλαξη σε όλα τα νεογνά ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης».

Τα εμβόλια για τον RSV

Στο πλαίσιο της ειδικής διαδραστικής θεματικής ενότητας «Αφουγκραζόμαστε τη φωνή των Ασθενών», αρμόδια στελέχη της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας έδωσαν απαντήσεις σε συγκεκριμένες ερωτήματα και απορίες, που έθεσαν τα μέλη του Συλλόγου «ΑΝΑΣΑ».

Ενδεικτικά, η Παρασκευή Κατσαούνου, μέλος Δ.Σ. της ΕΠΕ, καθηγήτρια Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ, όσον αφορά τον RSV, ανέφερε ότι στη χώρα μας υπάρχουν πλέον δύο αποτελεσματικά και ασφαλή εμβόλια, που αποζημιώνονται από τον προηγούμενο Σεπτέμβριο για όλους άνω των 75 ετών και για τους ασθενείς με συννοσηρότητες άνω των 60 ετών. Εξήγησε, ωστόσο, ότι η νοσηρότητα από τον ιό και η θνησιμότητα φαίνεται να είναι ιδιαίτερα υψηλή και πλέον υπάρχουν δεδομένα ασφάλειας και αποτελεσματικότητας για άτομα άνω των 18 ετών και μεταξύ 50-59 ετών. Για το λόγο αυτό η ΕΠΕ ζητά να αποζημιωθούν ανεξαρτήτως ηλικίας οι ενήλικες ασθενείς (κυστική ίνωση, σοβαρή διάμεση πνευμονοπάθεια σοβαρή πνευμονική υπέρταση, ΧΑΠ κλπ.) που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για νόσο RSV. Ως προς τον κοκκύτη, συστήνεται αναμνηστική δόση ανά δεκαετία στους ενήλικες, καθώς φαίνεται ότι τα περιστατικά αυξάνονται -παρά το γεγονός ότι η διάγνωσή του είναι εξαιρετικά δύσκολη- καθώς η ανοσία, που αποκτούν τα άτομα από τον εμβολιασμό στην παιδική ηλικία, εξασθενεί.

Τόνισε ακόμη ότι οι καπνιστές ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για τις λοιμώξεις και ότι οι εγκυμονούσες οφείλουν να εμβολιάζονται σε κάθε κύηση με το εμβόλιο του κοκκύτη, του RSV και της γρίπης, προκειμένου να μεταφέρουν στο έμβρυό τους αντισώματα που θα τα προστατέψουν μετά τη γέννησή τους.