Αγγελική Γιαννακού 
Περίπου εξήντα χώρες ζήτησαν από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ) μια ευρύτερη άρση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και όχι μόνο για τα εμβόλια κατά του κορονοϊού, προκειμένου να συμπεριλάβει τα ιατρικά εργαλεία που είναι απαραίτητα στη μάχη κατά της πανδημίας, ανέφεραν ΜΚΟ.
Σύμφωνα με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα (Médecins sans frontières -MSF) και τη Knowledge Ecology International (KEI), περισσότερες από 60 χώρες παρουσίασαν στον ΠΟΕ μια αναθεωρημένη έκδοση του κειμένου τους για την παραίτηση από την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας για τα εμβόλια κατά της Covid-19 και άλλα ιατρικά εργαλεία. Η KEI δημοσιοποίησε το αναθεωρημένο κείμενο, που απαιτεί η εξαίρεση να είναι ευρεία και μακράς διάρκειας.
Ο ΠΟΕ δεν ήταν σε θέση προσώρας να επιβεβαιώσει την αυθεντικότητα του εγγράφου, όμως δυτικός διπλωμάτης που πρόσκειται στις συνομιλίες για την άρση των πατεντών δήλωσε στο AFP πως πρόκειται για αυθεντικό κείμενο και πως έχει διανεμηθεί σε όλα τα μέλη του ΠΟΕ.
Σύμφωνα με το κείμενο αυτό, η εξαίρεση θα πρέπει να περιλαμβάνει, εκτός από τα εμβόλια, τις θεραπείες, τα διαγνωστικά μέσα, τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα και τους εξοπλισμούς προστασίας, καθώς και τα υλικά και τα απαραίτητα συστατικά για την παραγωγή τους.
Το κείμενο υπογραμμίζει επίσης πως οι εξαιρέσεις θα πρέπει να διαρκέσουν “τουλάχιστον τρία χρόνια”, από την ημερομηνία εφαρμογής του κειμένου, μετά το τέλος των οποίων το Γενικό Συμβούλιο του ΠΟΕ θα πρέπει να αποφασίσει αν οι εξαιρέσεις πρέπει να αρθούν ή να παραταθούν
Από τον Οκτώβριο, η Ινδία και η Νότια Αφρική έχουν καλέσει τον ΠΟΕ να καταργήσει προσωρινά την προστασία των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, κίνηση η οποία, σύμφωνα με τους υποστηρικτές της, θα τόνωνε την παραγωγή στις αναπτυσσόμενες χώρες και θα αντιμετώπιζε τις κατάφωρες ανισότητες σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στα εμβόλια.
Η ιδέα αυτή προσκρούει εδώ και πολύ καιρό στην εντονότατη αντίδραση των φαρμακευτικών κολοσσών και των χωρών όπου λειτουργούν, αλλά οι θέσεις φάνηκαν να εξελίσσονται στις αρχές του μήνα, όταν η Ουάσινγκτον τάχθηκε υπέρ μιας παγκόσμιας εξαίρεσης των πατεντών για τα εμβόλια, ενώ άλλοι αντιτιθέμενοι επί μακρόν δήλωσαν έτοιμοι να συζητήσουν το θέμα. Οι ευρωβουλευτές κάλεσαν αυτή την εβδομάδα την ΕΕ να υποστηρίξει ενώπιον του ΠΟΕ την άρση των πατεντών.
Με τη νέα αναθεώρηση πάνω στο τραπέζι, οι MSF κάλεσαν τις «κυβερνήσεις περάσουν αμέσως σε διαπραγματεύσεις βάσει του κειμένου», επιμένοντας ότι δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Σύμφωνα με τους MSF, περισσότερες από 100 χώρες υποστηρίζουν στο εξής την πρόταση, της Κίνας και της Ρωσίας συμπεριλαμβανομένων. Συνολικά 62 χώρες υποστηρίζουν στο εξής την πρόταση, με την Ινδονησία, τα Φίτζι, το Βανουάτου και τη Ναμίμπια να έχουν προστεθεί σε αυτές τις τελευταίες εβδομάδες.
