Προϋπολογισμός: Ξεπερνά κάθε προσδοκία το πρωτογενές πλεόνασμα

Εξαιρετικά θετικά είναι τα μηνύματα που έρχονται από το μέτωπο της οικονομίας, καθώς φέτος ο προϋπολογισμός εμφανίζει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,253 δισ. ευρώ, την ώρα που ο στόχος ήταν στα 631 εκατ. ευρώ, ενώ την ίδια περίοδο το 2023 το πρωτογενές πλεόνασμα ήταν 2,443 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Σε αυτό σημαντικό ρόλο έπαιξε το γεγονός ότι τον Απρίλιο εισπράχθηκε η πρώτη δόση του ΕΝΦΙΑ που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί τον Μάιο, με το ποσό που μπήκε στα ταμεία να εκτιμάται στα 940 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, σημαντικό μέρος της διαφοράς του πρωτογενούς πλεονάσματος έναντι του στόχου σε ταμειακούς όρους δεν προσμετράται στο πρωτογενές αποτέλεσμα του 2024 σε δημοσιονομικούς όρους.

Ενδεικτικά, ποσό ύψους 159 εκατ. ευρώ που αφορά σε έσοδα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, δεν επηρεάζει το αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους, ενώ σημαντικό μέρος της διαφοράς στις εισπράξεις των φορολογικών εσόδων ύψους 647 εκατ. ευρώ προσμετράται στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2023. Επομένως, το πρωτογενές αποτέλεσμα σε δημοσιονομικούς όρους διαφέρει σημαντικά από το αποτέλεσμα σε ταμειακούς όρους.

Όλα τα παραπάνω αφορούν στο πρωτογενές αποτέλεσμα της Κεντρικής Διοίκησης και όχι στο σύνολο της Γενικής Κυβέρνησης, που περιλαμβάνει και τα δημοσιονομικά αποτελέσματα των Νομικών Προσώπων και των υποτομέων των ΟΤΑ και ΟΚΑ.

Αύξηση στα καθαρά έσοδα

Την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2024, το ύψος των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε σε 22,508 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,311 δισ. ευρώ ή 11,4% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2024. Παρότι στη στοχοθεσία της εισηγητικής έκθεσης, είχε συμπεριληφθεί η είσπραξη τον Μάρτιο ποσού ύψους 1,797 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), το οποίο στο μεγαλύτερο μέρος του, ήτοι ποσό 1,687 δισ. ευρώ, είχε εισπραχθεί τον Δεκέμβριο 2023 και επιπλέον ποσό 159 εκατ. ευρώ εισπράχθηκε τον Ιανουάριο 2024.

Εξαιρουμένου του ανωτέρω ποσού, τα καθαρά έσοδα παρουσιάζουν αύξηση κατά 3,949 δισ. ευρώ ή 21,5% έναντι του στόχου. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως: α) στα αυξημένα φορολογικά έσοδα κατά 2,155 δισ. ευρώ μετά την αφαίρεση των επιστροφών και β) στα αυξημένα έσοδα ΠΔΕ κατά 1,15 δισ. ευρώ.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 20,368 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,203 δισ. ευρώ ή 12,1% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2024. Η υπερεκτέλεση αυτή προέρχεται κυρίως: α) από την είσπραξη τον Απρίλιο της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ, ενώ είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί τον Μάιο, εκτιμώμενου ποσού 940 εκατ. ευρώ και β) από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων του προηγούμενου έτους που εισπράχθηκαν σε δόσεις έως και το τέλος Φεβρουαρίου 2024 (σημειώνεται ότι εκτιμώμενο ποσό ύψους 647 εκατ. ευρώ προσμετράται στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2023), όσο και την καλύτερη απόδοση στην είσπραξη των φόρων του τρέχοντος έτους (ΦΠΑ, ΕΦΚ κ.λπ.).

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 2,148 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 48 εκατ. ευρώ από τον στόχο (2,1 δισ. ευρώ).

Τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 2,504 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,15 δισ. ευρώ από τον στόχο (1,354 δισ. ευρώ).

Η ακριβής κατανομή μεταξύ των κατηγοριών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση του οριστικού δελτίου.

Τον Απρίλιο, το σύνολο των καθαρών εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθε στα 5,685 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 1,88 δισ. ευρώ έναντι του μηνιαίου στόχου.

Τα έσοδα από φόρους ανήλθαν σε 5,525 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1,605 δισ. ευρώ ή 40,9% έναντι του στόχου. Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως: α) στην είσπραξη της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ που είχε προβλεφθεί ότι θα εισπραχθεί τον Μάιο, εκτιμώμενου ποσού 940 εκατ. ευρώ, β) στο γεγονός ότι εξαιτίας της τραπεζικής αργίας στις 29 Μαρτίου και 1 Απριλίου, η προθεσμία καταβολής των βεβαιωμένων οφειλών στη Φορολογική Διοίκηση, οι οποίες έληγαν τις ως άνω ημερομηνίες, παρατάθηκε έως και τις 2 Απριλίου και ως εκ τούτου εκτιμάται ότι ποσό περίπου 300 εκατ. ευρώ, που αφορά σε φορολογικές οφειλές μηνός Μαρτίου, εξοφλήθηκαν στις 2 Απριλίου και συμπεριλαμβάνονται στα έσοδα μηνός Απριλίου.

Οι επιστροφές εσόδων ανήλθαν σε 464 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 62 εκατ. ευρώ από τον στόχο (401 εκατ. ευρώ).

Τα έσοδα του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) ανήλθαν σε 168 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 121 εκατ. ευρώ από τον στόχο (47 εκατ. ευρώ).

Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου- Απριλίου 2024 ανήλθαν στα 22,788 δισ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 109 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου (22,897 δισ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού 2024. Επίσης είναι αυξημένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, κατά 942 εκατ. ευρώ, λόγω των αυξημένων επενδυτικών δαπανών κατά 940 εκατ. ευρώ.

Στο σκέλος του τακτικού προϋπολογισμού, οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 882 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των μεταβιβαστικών πληρωμών προς ΟΚΑ κατά 675 εκατ. ευρώ. Αντίρροπα, δηλαδή αυξητικά σε σχέση με τον στόχο, κινήθηκαν οι πληρωμές των τόκων κατά 228 εκατ. ευρώ και οι επιχορηγήσεις σε λοιπά νομικά πρόσωπα κατά 280 εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα, δόθηκαν 110 εκατ. ευρώ από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προς τον ΕΛΓΑ, για την αποζημίωση των πληγεισών αγροτικών εκμεταλλεύσεων από πλημμυρικά φαινόμενα εξαιτίας των θεομηνιών DANIEL- ELIAS περιόδου Σεπτεμβρίου πέρυσι, 82 εκατ. ευρώ από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ως επιχορήγηση σε συγκοινωνιακούς φορείς (ΟΑΣΑ, ΟΑΣΘ και ΟΣΕ) και 138 εκατ. ευρώ από το υπουργείο Υγείας ως επιχορήγηση στην Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) για την κάλυψη της δαπάνης προμήθειας φαρμάκων για τις ανάγκες των νοσοκομείων του ΕΣΥ και του Γ.Ν. Παπαγεωργίου.

Οι πληρωμές στο σκέλος των επενδυτικών δαπανών ανήλθαν στα 3,751 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση ύψους 773 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο, καθότι παρουσιάστηκε υπέρβαση του στόχου στο ΠΔΕ.