Υπερβάλλουσα θνησιμότητα σε διαμένοντες εγκαταστάσεων φροντίδας ηλικιωμένων κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19
Η πανδημία Covid-19 επηρέασε δυσανάλογα τους κλειστούς πληθυσμούς καθώς η πρόληψη της μετάδοσης του SARS-CoV-2 κατέστη ιδιαίτερα δυσχερής. Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Γιάννης Ντάνασης συνοψίζουν τα δεδομένα της πρόσφατης δημοσίευσης των M. Inacio και συνεργατών στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση International Journal of Epidemiology σχετικά με την υπερβάλλουσα θνησιμότητα σε κατοίκους εγκαταστάσεων φροντίδας ηλικιωμένων κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 στην Αυστραλία.
Οι ερευνητές διεξήγαγαν μια αναδρομική μελέτη πληθυσμού, χρησιμοποιώντας τα δεδομένα του ιστότοπου GEN του Αυστραλιανού Ινστιτούτου Υγείας και Πρόνοιας (δημόσια διαθέσιμες πληροφορίες για τις υπηρεσίες φροντίδας ηλικιωμένων). Αξιολογήθηκαν οι μη ιθαγενείς, ηλικιωμένοι (≥65 ετών) κάτοικοι εγκαταστάσεων φροντίδας ηλικιωμένων πριν και κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19 (2019-2022).
Η προτυποποιημένη κατά ηλικία θνησιμότητα κατά τη χρονική περίοδο 2018-2019 ανήλθε σε 23.061 ανά 100.000 κατοίκους. Η προτυποποιημένη κατά ηλικία θνησιμότητα παρέμεινε παρόμοια κατά τη χρονική περίοδο 2019-2020 (23.023 ανά 100.000 κατοίκους), μειώθηκε κατά τη χρονική περίοδο 2020-2021 (22.559 ανά 100.000 κατοίκους) και αυξήθηκε κατά τη χρονική περίοδο 2021-2022 (24.885 ανά 100.000 κατοίκους). Η αύξηση μεταξύ 2020-2021 και 2021-2022 παρατηρήθηκε σε όλες τις ηλικιακές ομάδες και στα δύο φύλα. Ειδικά στατιστικά μοντέλα που εφαρμόστηκαν έδειξαν ότι υπερβάλλουσα θνησιμότητα καταγράφηκε για τη χρονική περίοδο 2021-2022. Συγκεκριμένα, για τη χρονική περίοδο 2021-2022 η υπερβάλλουσα θνησιμότητα εκτιμήθηκε ότι έφτασε τις 4896 περιπτώσεις σε σύγκριση με το αναμενόμενο.
Σε επίπεδο πληθυσμού της Αυστραλίας, οι κάτοικοι εγκαταστάσεων φροντίδας ηλικιωμένων αντιπροσωπεύουν κάτω από το 1% του συνολικού πληθυσμού. Ωστόσο, κατά τη χρονική περίοδο 2021-2022 παρουσίασαν το 21% της υπερβάλλουσας θνησιμότητας για ολόκληρη την Αυστραλία (4.896/22.886).
Συμπερασματικά, τα δεδομένα αυτά υποστηρίζουν ότι τα άτομα που διαμένουν σε εγκαταστάσεις φροντίδας ηλικιωμένων παραμένουν ευάλωτα στη COVID-19, όπως και στις υπόλοιπες λοιμώξεις του αναπνευστικού, και μπορεί να εμφανίσουν σοβαρή νόσο με δυσμενή έκβαση. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να συνεχίζουν να εφαρμόζονται ειδικά πρωτόκολλα πρόληψης της μετάδοσης λοιμώξεων ειδικά κατά τις περιόδους έξαρσης ιώσεων του αναπνευστικού συστήματος.
Επιπρόσθετα, και στη χώρα μας και σε άλλες χώρες υπάρχει σύσταση για κατά προτεραιότητα εμβολιασμό με το επικαιροποιημένο εμβόλιο ως προς τον Covid-19 για την ηλικιακή αυτή κατηγορία. Τα άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο νοσηλείας, διασωλήνωσης και θανάτου άμεσα μετά τη νόσηση από Covid-19, συγκριτικά με τους νοσούντες κάτω των 60 ετών, λόγω ανοσογήρανσης. Επομένως, σταδιακά με την αύξηση της ηλικίας και τη μετάβαση προς την έβδομη και όγδοη δεκαετία, οι ηλικιωμένοι είναι ευπαθείς στις λοιμώξεις, και ταυτόχρονα παρουσιάζουν και ασθενέστερη απόκριση στα εμβόλια, και χρειάζονται περισσότερες επαναληπτικές δόσεις. Τέλος, να υπενθυμιστεί ότι για τα άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών που έχουν νοσήσει από Covid, μελέτες δείχνουν ότι έχουν αυξημένο κίνδυνο επιπλοκών και θανάτου, ακόμη και ένα έτος μετά τη λοίμωξη, κυρίως από καρδειαγγειακά νοσήματα και νοσήματα του αναπνευστικού.
