Ακραία ζέστη έπληξε την Ευρώπη στον τρίτο θερμότερο Αύγουστο που έχει καταγραφεί ποτέ στον πλανήτη

Την ώρα που το «καμπανάκι» για την κλιματική αλλαγή βαράει παγκοσμίως, τα δεδομένα που έρχονται από την Υπηρεσία Κλιματικής Αλλαγής Copernicus (C3S) της ΕΕ εντείνουν την ανησυχία και καθιστούν πιο αναγκαία από ποτέ την προστασία του περιβάλλοντος. 

Οι τεράστιες πυρκαγιές που κατέκαψαν τον Αύγουστο όχι μόνο τη χώρα μας, αλλά τη Νοτιοδυτική Ευρώπη γενικότερα συνοδεύτηκαν από το τρίτο μεγάλο κύμα καύσωνα του καλοκαιριού. Ο προηγούμενος μήνας ήταν ο τρίτος θερμότερος Αύγουστος που έχει καταγραφεί ποτέ στον πλανήτη, σύμφωνα με τα στοιχεία του Copernicus, όπως ακριβώς συνέβη και με τον Ιούλιο του 2025.

Οι θερμοκρασίες ήταν 0,49°C πάνω από τον μέσο όρο του Αυγούστου από το 1991 έως το 2020. Τα δεδομένα του Copernicus δείχνουν ότι ο Αύγουστος του 2025 ήταν 0,22°C πιο δροσερός από τους δύο θερμότερους αντίστοιχους μήνες που έχουν καταγραφεί ποτέ, δηλαδή τον Αύγουστο του 2023 και τον Αύγουστο του 2024.

Σε σύγκριση με το προβιομηχανικό επίπεδο, ο Αύγουστος του 2025 ήταν 1,29°C θερμότερος. Και ο Copernicus αναφέρει ότι οι τελευταίοι 12 μήνες, από τον Σεπτέμβριο του 2024 έως τον Αύγουστο του 2025, ήταν 0,64°C πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991 έως 2020 και 1,53°C πάνω από το προβιομηχανικό επίπεδο.

Ο πιο θερμός μήνας που μετρήθηκε ποτέ σε παγκόσμια κλίμακα παραμένει ο Ιούλιος του 2023. Ο πιο ψυχρός ήταν αυτός με τον οποίο άρχισαν οι καταγραφές του παρατηρητηρίου Copernicus, ο Ιανουάριος του 1940.

Στην αρχή κάθε μήνα, ο Copernicus δημοσιοποιεί δεδομένα για τον προηγούμενο για το σύνολο του πλανήτη, χάρη σε ανάλυση δεδομένων από δορυφόρους, επίγειες παρατηρήσεις και κλιματικά μοντέλα. Τα δεδομένα του, που καλύπτουν τα τελευταία 85 χρόνια, επιτρέπουν κάθε μήνα να εξάγονται συμπεράσματα για τις τάσεις όσον αφορά την αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη.

«Καυτό» καλοκαίρι

Συνολικά, το φετινό καλοκαίρι ήταν το τρίτο θερμότερο που έχει καταγραφεί ποτέ στον κόσμο, με θερμοκρασία 0,47°C πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020. Ήταν μόνο πιο δροσερό από τα καλοκαίρια του 2023 και του 2024.

Με μέση θερμοκρασία 19,46°C, ο Αύγουστος στην Ευρώπη ήταν 0,3°C πάνω από τον μέσο όρο φέτος. Αυτό τον κατατάσσει εκτός των 10 θερμότερων αντίστοιχων μηνών στη Γηραιά Ήπειρο στα αρχεία δεδομένων του Copernicus.

Ωστόσο, στην Ευρώπη υπήρξαν σημεία που υπέφεραν. Η Ιβηρική Χερσόνησος και η νοτιοδυτική Γαλλία επηρεάστηκαν ιδιαίτερα από τις συνθήκες καύσωνα, όπως τονίζει το Euronews.

«Στη νοτιοδυτική Ευρώπη, ο Αύγουστος έφερε το τρίτο μεγάλο κύμα καύσωνα του καλοκαιριού, συνοδευόμενο από εξαιρετικά μεγάλες πυρκαγιές», δήλωσε η Samantha Burgess, Στρατηγική Επικεφαλής για το Κλίμα στο Ευρωπαϊκό Κέντρο Μεσοπρόθεσμων Μετεωρολογικών Προγνώσεων (ECMWF).

Πάνω από ένα εκατομμύριο εκτάρια γης τυλίχθηκαν στις φλόγες σε όλη την Ευρώπη μέχρι στιγμής, μια έκταση μεγαλύτερη από την Κύπρο.

Στην Ισπανία, σχεδόν 400.000 εκτάρια γης έχουν καεί από τον Ιανουάριο, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS) του Copernicus. Περισσότερα από 260.000 εκτάρια έχουν καεί στην Πορτογαλία.

Μια ταχεία ανάλυση από το World Weather Attribution διαπίστωσε ότι οι ζεστές, ξηρές και θυελλώδεις συνθήκες, οι οποίες τροφοδότησαν αυτές τις πυρκαγιές, έγιναν πιο πιθανές και πιο έντονες από την κλιματική αλλαγή.

Συνολικά, η Ευρώπη γνώρισε την τέταρτη θερμότερη καλοκαιρινή περίοδο που έχει καταγραφεί, με θερμοκρασία 0,9°C πάνω από τον μέσο όρο της περιόδου 1991-2020. Οι καλοκαιρινές θερμοκρασίες ήταν πάνω από τον μέσο όρο σε σχεδόν ολόκληρη την ήπειρο. Η μόνη εξαίρεση ήταν ορισμένα μέρη της Ανατολικής Ευρώπης.

Η εποχή έφερε επίσης ξηρότερες από το μέσο όρο συνθήκες σε μεγάλο μέρος των δυτικών και νότιων τμημάτων της ηπείρου, καθώς και στις περιοχές των Βαλκανίων και της Μαύρης Θάλασσας, αλλά και σε μέρη της Σκανδιναβίας, της Φινλανδίας και της βορειοδυτικής Ρωσίας.

Ασυνήθιστα ζεστοί και οι ωκεανοί

Δεν υποφέρει όμως μόνο η στεριά από την κλιματική αλλαγή και από την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας. Εξίσου υποφέρουν και οι ωκεανοί του κόσμου, που πλέον «βράζουν».

Η μέση θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας (SST) στους περισσότερους ωκεανούς του πλανήτη ήταν 20,82°C -η τρίτη υψηλότερη τιμή που έχει καταγραφεί ποτέ.

Στο μεγαλύτερο μέρος του Βόρειου Ειρηνικού σημειώθηκαν θερμοκρασίες SST πολύ πάνω από τον μέσο όρο, με οριακά υψηλά επίπεδα να καταγράφονται σε ορισμένες περιοχές.

«Καθώς οι ωκεανοί του κόσμου παραμένουν επίσης ασυνήθιστα θερμοί, αυτά τα γεγονότα υπογραμμίζουν όχι μόνο την επείγουσα ανάγκη μείωσης των εκπομπών, αλλά και την κρίσιμη ανάγκη προσαρμογής σε πιο συχνά και έντονα κλιματικά ακραία φαινόμενα», δήλωσε η Burgess.

Στην Ευρώπη, η εικόνα του Αυγούστου ήταν ανάμεικτη. Ενώ οι θερμοκρασίες στην επιφάνεια της θάλασσας ήταν πολύ λιγότερο ακραίες από ό,τι το 2024 σε όλη τη Μεσόγειο, τα υψηλά ρεκόρ συνεχίστηκαν τον Αύγουστο σε μια περιοχή του Βόρειου Ατλαντικού, δυτικά της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου.