Ανατροπή με τα Γλυπτά του Παρθενώνα: Τι προτείνει ο νέος διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου

Ο Νίκολας Κάλιναν, ο νέος διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου, σκιαγραφεί το όραμά του για το μέλλον του ιδρύματος, με ιδιαίτερη έμφαση στο ζήτημα των Γλυπτών του Παρθενώνα.

Μάλιστα σε συνέντευξή του στους Sunday Times, ο Κάλιναν καθιστά σαφές ότι η προσέγγισή του επικεντρώνεται στη συνεργασία με την Αθήνα -με τη μορφή δανείου- ενώ αποφεύγει να μιλήσει για το ενδεχόμενος οριστικής επιστροφής των  Γλυπτών στη χώρα μας.

Το όραμα για συνεργασία

Ειδικότερα, ερωτηθείς για τα Γλυπτά, ο Κάλιναν δηλώνει πως «τα σχέδια αρχίζουν να παίρνουν μορφή» και ότι το Βρετανικό Μουσείο επιδιώκει μια «καινοτόμο συνεργασία με την Ελλάδα». Σύμφωνα με την προσέγγισή του, αυτή η συνεργασία θα βασίζεται στο αμοιβαίο δάνειο αντικειμένων, επιτρέποντας την κοινή χρήση γνώσης και ευκαιριών, αντί να επικεντρώνεται στο ζήτημα της ιδιοκτησίας.

Ο ίδιος αποφεύγει να απαντήσει ευθέως αν θα επέστρεφε οριστικά τα Γλυπτά, επιλέγοντας να τονίσει την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και την εμβάθυνση των σχέσεων μέσω αυτής της συνεργασίας. Ο Κάλιναν αναφέρει χαρακτηριστικά ότι τα Γλυπτά αποτελούν «αντικείμενα-φυλαχτά γι’ αυτό το μουσείο» και πως οι ετικέτες τους αναφέρουν σαφώς ότι «βρίσκονται υπό συζήτηση». Αυτό, όπως λέει, δείχνει ότι το μουσείο δεν αποφεύγει το ζήτημα, αλλά πρέπει να είναι «ισορροπημένο και όχι προκλητικό».

Ο Κάλιναν είναι πεπεισμένος ότι το μέλλον των μουσείων έγκειται στη συνεργασία και όχι στη ριζική αλλαγή της ιδιοκτησίας των συλλογών. Υποστηρίζει ότι η συνεργασία θα μετατρέψει το αφήγημα της «κλοπής» σε μια «πιο ενδιαφέρουσα, πιο αληθινή ιστορία, που αφορά την υποστήριξη και τη φύλαξη, το πώς χειριζόμαστε αυτή τη συναρπαστική κληρονομιά, που προορίζεται για όλους» σημειώνει.

Πιστεύει μάλιστα ότι οι πολιτιστικοί πόλεμοι ίσως έχουν αρχίσει να υποχωρούν. «Νομίζω ότι η συζήτηση έχει αρχίσει να αλλάζει. Αλλάζουμε πορεία και γίνεται λιγότερο διχαστική. Πλέον υπάρχουν πολλά πράγματα για τα οποία μπορούμε να διαφωνήσουμε στον κόσμο, οπότε πρέπει να διαλέγουμε τις μάχες μας. Δεν μπορείς να θυμώνεις για τα πάντα. Εδώ έχουμε την ευκαιρία να προσεγγίσουμε ένα ευρύ κοινό. Θα μπορούσαμε να γιορτάσουμε το γεγονός ότι έχουμε τη μεγαλύτερη παγκόσμια εμβέλεια και να μετατρέψουμε ένα αρνητικό σε θετικό».

Δάνειο αντί απομάκρυνσης: Η νομική και φιλοσοφική θέση

Ο διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου υπογραμμίζει τη νομική αδυναμία της μόνιμης απομάκρυνσης αντικειμένων από τη συλλογή, καθώς κάτι τέτοιο θα απαιτούσε πράξη του Κοινοβουλίου. Επισημαίνει ότι το μουσείο είναι ήδη ο πιο γενναιόδωρος δανειστής μεταξύ των εθνικών μουσείων παγκοσμίως. Η φιλοσοφία του είναι να μοιράζεται τη συλλογή μέσω δανεισμών, αντί να προχωρά σε μόνιμες αποδόσεις.

Αισθάνεται «πιο άνετα με τον δανεισμό αντικειμένων», καθώς η συλλογή έχει διαμορφωθεί επί τρεις αιώνες και δεν θεωρεί δουλειά του να «αναιρέσει» αυτή την ιστορία. Το όραμα του Κάλιναν είναι ένα «παράθυρο» στον κόσμο, όπου οι συζητήσεις γύρω από τον εθνικισμό υποχωρούν μπροστά στην υποχρέωση να δώσει στους ανθρώπους έναν τρόπο να σκέφτονται τον διασυνδεδεμένο κόσμο.

Με αυτή την προσέγγιση, ο Νίκολας Κάλιναν σηματοδοτεί μια νέα εποχή για το Βρετανικό Μουσείο, εστιάζοντας στην παγκόσμια συνεργασία και την προσβασιμότητα, διατηρώντας παράλληλα τις υφιστάμενες συλλογές του.