Αντισυλληπτικά και καρκίνος στον εγκέφαλο - Ποιο χάπι συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο
Πόσο ασφαλή είναι τα αντισυλληπτικά χάπια μετά τα 5 χρόνια; Νέα έρευνα παρουσιάζει ανησυχητικά στοιχεία.
Σε μελέτη που δημοσιεύεται στο BMJ αποκαλύπτεται μια μικρή αλλά υπολογίσιμη αύξηση στον κίνδυνο εμφάνισης εγκεφαλικού καρκίνου, συγκεκριμένα μηνιγγιώματος, σε γυναίκες που λαμβάνουν το αντισυλληπτικό χάπι δεσογεστρέλη για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αν και οι όγκοι αυτοί είναι κατά κανόνα καλοήθεις, μπορεί να προκαλέσουν νευρολογικά προβλήματα και να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση. Ο κίνδυνος φαίνεται ότι είναι υπαρκτός, όταν η χρήση του χαπιού ξεπερνά τα πέντε συνεχόμενα χρόνια.
Τι είναι το μηνιγγίωμα και γιατί προκαλεί ανησυχία;
Η δεσογεστρέλη ανήκει στην κατηγορία των συνθετικών προγεσταγόνων, ουσιών που μιμούνται τη φυσική προγεστερόνη, βασική ορμόνη του γυναικείου κύκλου και της εγκυμοσύνης. Προηγούμενες μελέτες έχουν ήδη εντοπίσει σύνδεση ανάμεσα σε παρόμοια ορμονικά σκευάσματα και αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης μηνιγγιώματος.
Όπως διαβάζουμε στο Science Alert, οι επιστήμονες ανέλυσαν τα ιατρικά δεδομένα από περισσότερες από 92.000 γυναίκες, με μέσο όρο ηλικίας τα 60 έτη. Συγκεκριμένα, συνέκριναν 8.391 περιπτώσεις που είχαν υποβληθεί σε χειρουργική αφαίρεση μηνιγγιώματος με αντίστοιχο αριθμό ασθενών ίδιου φύλου, ηλικίας και περιοχής, που δεν είχαν παρουσιάσει όγκο.
Η διάρκεια χρήσης και η επίδρασή της στον εγκέφαλο
Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο κίνδυνος είναι 1 περίπτωση όγκου ανά 17.331 γυναίκες για χρήση άνω των πέντε ετών, ενώ μειώνεται σημαντικά – περίπου 1 στις 67.000 – όταν η χρήση είναι μικρότερη των πέντε ετών. Αν και η πιθανότητα παραμένει χαμηλή, οι ειδικοί προτείνουν προληπτικό έλεγχο για γυναίκες που λαμβάνουν το χάπι για μεγάλα διαστήματα, ώστε να εντοπίζονται εγκαίρως τυχόν αλλαγές στον εγκέφαλο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πιθανότητες εμφάνισης όγκου δεν διατηρούνται μετά τη διακοπή του φαρμάκου. Οι ερευνητές παρατήρησαν πως όταν σταματήσει η λήψη δεσογεστρέλης, το ενδεχόμενο εμφάνισης μηνιγγιώματος επανέρχεται σε φυσιολογικά επίπεδα μέσα σε έναν χρόνο. Αυτό αποτελεί θετική ένδειξη, καθώς μπορεί να μειώσει την ανάγκη για επεμβατικές θεραπείες. Επίσης, σε ορισμένες περιπτώσεις, οι όγκοι που σχετίζονται με ορμονική θεραπεία μπορεί να υποχωρήσουν μετά τη διακοπή της. Έμπειροι νευροχειρουργοί εξηγούν πως η παύση της δεσογεστρέλης ίσως να οδηγήσει σε μερική ή πλήρη υποστροφή του όγκου, αποφεύγοντας έτσι τη χειρουργική επέμβαση, εφόσον δεν υπάρχουν άλλες επιπλοκές.
Η μελέτη περιέλαβε και άλλη μια δραστική ουσία – τη λεβονοργεστρέλη – η οποία επίσης ανήκει στην κατηγορία των προγεσταγόνων. Ωστόσο, για την ουσία αυτή δεν βρέθηκε αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης μηνιγγιώματος, ακόμη και σε περιπτώσεις μακροχρόνιας χρήσης. Αυτό μπορεί να αποτελεί σημαντική ένδειξη για την ασφάλειά της σε ασθενείς μεγαλύτερης ηλικίας που αναζητούν αντισυλληπτική προστασία χωρίς πρόσθετους κινδύνους.
Εναλλακτικές λύσεις και η σημασία της ιατρικής συμβουλής
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι τα ευρήματα της μελέτης δεν θα πρέπει να δημιουργήσουν πανικό ή να οδηγήσουν σε μαζική διακοπή της δεσογεστρέλης. Αντίθετα, πρέπει να γίνουν αφορμή για ενημερωμένη συζήτηση μεταξύ των γυναικών και των γιατρών τους σχετικά με την καταλληλότερη αντισυλληπτική μέθοδο, ανάλογα με την ηλικία, το ιστορικό και τις ανάγκες κάθε γυναίκας.
