Από την Κοπεγχάγη στις Βρυξέλλες: Η μάχη των «27» για τα ηνία στην ευρωπαϊκή άμυνα μόλις ξεκίνησε

Την απόσταση, που χωρίζει τους 27 Ευρωπαίους ηγέτες από την προώθηση αποφασιστικών βημάτων για την ενίσχυση της κοινής Ευρωπαϊκής Άμυνας κατέδειξε το προηγούμενο διήμερο στην Κοπεγχάγη, όπου πραγματοποιήθηκαν η άτυπη Σύνοδος Κορυφής της Ένωσης και η Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα.

Και μπορεί η κλιμάκωση της ρωσικής επιθετικότητας, αλλά και η μερική αναδίπλωση των ΗΠΑ από το Ευρωπαικό θέατρο να λειτουργεί ως επιταχυντής για τη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης μέσω της υλοποίησης εμβληματικών κοινών αμυντικών σχεδίων, όπως το European Defence Wall κατά των drones ή την Ασπίδα Αεράμυνας, το μέγεθος του διακυβεύματος, πάντως, φέρνει στην επιφάνεια παλαιές και νέες διαχωριστικές γραμμές.

Οι εργασίες της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας χθες στην πρωτεύουσα της Δανίας αξιοποιήθηκαν από πολλούς ηγέτες περισσότερο ως το…πρόσχημα για να κάνουν διμερείς επαφές – ο Έλληνας πρωθυπουργός είχε την ευκαιρία να συναντηθεί με τον ΓΓ του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε και τον Γερμανό Καγκελάριο, Φρίντριχ Μερτς – και λιγότερο για την προώθηση του διαλόγου ανάμεσα στους 27 της Ένωσης και τους ηγέτες των προς ένταξη χωρών, εξού και ορισμένες εξ αυτών εκπροσωπήθηκαν από μάλλον χαμηλόβαθμους αξιωματούχους, όπως η Τουρκία.

Το… κυρίως πιάτο, πάντως, είχε σερβιριστεί προχθές στο εμβληματικό παλάτι του Chriastianborg, όπου Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, Αντόνιο Κόστα και οι 27 Ευρωπαίοι ηγέτες άνοιξαν τα χαρτιά τους ως προς την κοινή Ευρωπαϊκή Άμυνα και έδωσαν… ραντεβού στη βελγική πρωτεύουσα σε κάτι λιγότερο από 20 ημέρες, όταν η Κομισιόν καλείται να παρουσιάσει τον Οδικό Χάρτη για την Ετοιμότητα 2030 με συγκεκριμένους στόχους και χρονοδιαγράμματα και κυρίως με την ελπίδα να γεφυρώσει αποκλίνουσες προσεγγίσεις ανάμεσα στις Βρυξέλλες και τις σημαντικότερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Προς μια σκληρή μάχη στις Βρυξέλλες 

Το… ματς προμηνύεται αμφίρροπο, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επιθυμεί να έχει την πρωτοκαθεδρία ως προς τον σχεδιασμό και τη λειτουργία του Ευρωπαϊκού Τείχους κατά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών, ενώ οι ισχυροί, όπως το Παρίσι και το Βερολίνο δεν αισθάνονται άνετα να…εκχωρήσουν σημαντικά ζητήματα της άμυνας τους σε ευρωπαϊκά χέρια. Χώρες, όπως η Ελλάδα και η Ιταλία εμφανίζονται καχύποπτες ότι οι νέες ευρωπαϊκές αμυντικές πρωτοβουλίες θα επικεντρώνονται στο Βορρά και τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και της Βαλτικής και θα αφήνουν εκτεθειμένες τις χώρες του Νότου.

«Η έννοια της ασφάλειας των 360 μοιρών, που θα καλύπτει τα ανατολικά και νότια σύνορα της Ευρώπης αποτυπώνεται στις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Οποιαδήποτε σχέδιο άμυνας θα συμπεριλαμβάνει όλα τα σύνορα της Ευρώπης άρα και την πατρίδα μας» διεμήνυσε χθες ο Κυριάκος Μητσοτάκης ο οποίος, πάντως έσπευσε να υπενθυμίσει πως η χώρα μας μεριμνά για την προστασία των συνόρων της έναντι έξωθεν απειλών ανεξαρτήτως από την όψιμη ευρωπαϊκή αφύπνιση στα θέματα Άμυνας και Ασφάλειας.

Το «βέτο» της Αθήνας για το... βέτο

Ακόμη ένα ζήτημα, που φέρνει στην επιφάνεια διαφωνίες ανάμεσα στις μεγάλες χώρες της Ένωσης, τις μεσαίες και τις μικρότερες είναι η πρόταση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα υπέρ ειδικών πλειοψηφιών αντί της ομοφωνίας, που ισχύει σήμερα κατά το άνοιγμα των ενταξιακών κεφαλαίων για τις προς ένταξη χώρες.

Αν και ο σκοπός φαινομενικά τουλάχιστον είναι ευγενής, δηλαδή να παρακαμφθεί το βέτο του φιλορώσου Όρμπαν για την ενταξιακή προοπτική της Ουκρανίας, πολλοί εταίροι εντοπίζουν πίσω από αυτό τη διαχρονική επιδίωξη ισχυρών χωρών όπως η Γερμανία και η Γαλλία να προσδώσουν στη διαδικασία λήψης αποφάσεων της Ένωσης μεγαλύτερη ευελιξία εις βάρος των ανησυχιών και εν τέλει των συμφερόντων των υπόλοιπων εταίρων. «Η Ελλάδα δεν πρόκειται να συναινέσει στον να μην υπάρχει ομοφωνία σε διακριτά στάδια της ενταξιακή διαδικασίας. Η Ελλάδα και οποιαδήποτε άλλη χώρα δεν θα δεχθεί να απωλέσει τη δυνατότητα ανά πάσα στιγμή να μπορεί να μπλοκάρει τη διαδικασία, εάν κρίνει ότι αυτή μπορεί να αποβαίνει εις βάρος είτε ευρωπαϊκών, είτε εθνικών συμφερόντων», ξεκαθάρισε ο κ. Μητσοτάκης εν όψει της αναλυτικότερης συζήτησης για το θέμα, που αναμένεται να γίνει στην τακτική Σύνοδο των Βρυξελλών στα τέλη του μήνα.

Εξάλλου, στον απόηχο της ακύρωσης του ραντεβού του με τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν την προηγούμενη εβδομάδα στη Νέα Υόρκη, ο Έλληνας πρωθυπουργός είχε την ευκαιρία να επικαιροποιήσει την ελληνική θέση ως προς τη πιθανή συμμετοχή της Τουρκίας στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα SAFE κατά τη συνάντηση, που είχε χθες με τον ΓΓ του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε. «Όσο η Τουρκία εξακολουθεί να έχει στο τραπέζι το ζήτημα του casus belli, όσο η Τουρκία αμφισβητεί την κυριαρχία ελληνικών νησιών μέσω της θεωρίας των «γκρίζων ζωνών» η Ελλάδα δεν πρόκειται να συναινέσει να ενταχθεί η Τουρκία στο πρόγραμμα του SAFE» επεσήμανε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.