DeepSeek: Ο κινεζικός τυφώνας τεχνητής νοημοσύνης που φέρνει αναταραχή στα χρηματιστήρια

Σαν άλλος Mobby Dick η μυστηριώδης κινεζική startup DeepSeek με το bot της που ονόμασε «μπλε φάλαινα» ταράζει τα νερά των διεθνών χρηματαγορών σε σημείο που να αρχίζουν να αναπαράγονται πληροφορίες και φήμες για μια «φούσκα» ίσως μεγαλύτερη της dot.com, όταν το 2000 έσκασε η μεγάλη χρηματιστηριακή φούσκα των εταιρειών τεχνολογίας και πληροφορικής. Η μπλε φάλαινα της DeepSeek είχε τρομερό αντίκτυπο στις χρηματαγορές, αλλά και στις αμερικανικές τεχνολογίες που επενδύουν στην τεχνητή νοημοσύνη, εφάμιλλή του σοκ που προκάλεσε το 1957 η εκτόξευση του Sputnik από τη Σοβιετική Ένωση.

Το τελευταίο μοντέλο AI της κινεζικής startup πυροδότησε μια καταστροφή 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων στις αμερικανικές και ευρωπαϊκές μετοχές τεχνολογίας, καθώς οι επενδυτές αμφισβήτησαν τις διογκωμένες αποτιμήσεις για ορισμένες από τις μεγαλύτερες εταιρείες της Αμερικής. Το τελευταίο μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης της DeepSeek ανέβηκε στην κορυφή των τσαρτ καταστημάτων εφαρμογών της Apple το Σαββατοκύριακο, παρουσιάζοντας μια ορατή πρόκληση για ακριβότερα μοντέλα όπως το OpenAI και εγείροντας ερωτήματα για τις εκατοντάδες δισεκατομμύρια προγραμματισμένες δαπάνες για την τεχνολογία από εταιρείες όπως η Microsoft Corp., η Meta Platforms Inc. και η Alphabet Inc.

Το μοντέλο του DeepSeek είναι ανοιχτού κώδικα και προφανώς φθηνό, κάτι που πυροδότησε μαζικές ρευστοποιήσεις τεχνολογικών κολοσσών. Τη Δευτέρα οι επενδυτές έκαναν «έξοδο» από μια σειρά μετοχών τεχνολογίας από το Τόκιο, στη Νέα Υόρκη, καθώς η εμφάνιση ενός κινεζικού μοντέλου τεχνητής νοημοσύνης χαμηλού κόστους αμφισβήτησε την κυριαρχία των σημερινών ηγετών της τεχνητής νοημοσύνης όπως η Nvidia. Θέτοντας ερωτήματα σχετικά με το επίπεδο επένδυσης που απαιτείται για την τεχνητή νοημοσύνη, η startup DeepSeek κυκλοφόρησε έναν δωρεάν βοηθό τεχνητής νοημοσύνης την περασμένη εβδομάδα που λέει ότι χρησιμοποιεί λιγότερα δεδομένα σε ένα κλάσμα του κόστους των κατεστημένων υπηρεσιών.

Και μέχρι τη Δευτέρα ο βοηθός του DeepSeek είχε ξεπεράσει τον ανταγωνιστή των ΗΠΑ ChatGPT στις λήψεις από το κατάστημα εφαρμογών της Apple.

Σύμφωνα με το Reuters, η είδηση ​​οδήγησε τον Nasdaq, για να πέσει πάνω από 3%, ενώ η κορυφαία εταιρεία κατασκευής τσιπ τεχνητής νοημοσύνης, Nvidia, κατέγραψε το μεγαλύτερο αντίκτυπό της με απώλειες άνω του 15%.

Το επόμενο μεγαλύτερο «θύμα» του Nasdaq ήταν η Broadcom Inc, η οποία, με πτώση 15%, ακολουθούμενη από τη Microsoft,με απώλειες 3,7%, και η μητρική Google Alphabet, η οποία έπεσε 2,7%.

Οι πτώσεις στις μετοχές και τους δείκτες υψηλής τεχνολογίας ακολούθησαν ένα sell-off που ξεκίνησε στην Ασία, και μετακινήθηκαν στην Ευρώπη όπου η ASML, σημείωσε πτώση 7,6%.

Ποντικοπαγίδα ή ορόσημο;

«Αν είναι αλήθεια ότι το DeepSeek είναι η παροιμιώδης «καλύτερη ποντικοπαγίδα», που θα μπορούσε να διαταράξει ολόκληρη την αφήγηση της τεχνητής νοημοσύνης που συνέβαλε στην ώθηση των αγορών τα τελευταία δύο χρόνια», δήλωσε ο Brian Jacobsen, επικεφαλής οικονομολόγος στο Annex Wealth Management στο Menomonee Falls του Wisconsin.

«Θα μπορούσε να σημαίνει λιγότερη ζήτηση για τσιπ, λιγότερη ανάγκη για μαζική παραγωγή ενέργειας για την τροφοδοσία των μοντέλων και λιγότερη ανάγκη για κέντρα δεδομένων μεγάλης κλίμακας. Ωστόσο, θα μπορούσε επίσης να σημαίνει ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα γίνει πιο προσιτή και θα βοηθήσει στην έναρξη της ανάπτυξη μιας ευρείας σειράς χρήσιμων εφαρμογών», είπε ο Jacobsen.

Η διαφημιστική εκστρατεία γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη έχει τροφοδοτήσει μια τεράστια εισροή κεφαλαίων στις αγορές μετοχών τους τελευταίους 18 μήνες, καθώς οι επενδυτές αγόρασαν την τεχνολογία, η οποία διόγκωσε τις αποτιμήσεις των εταιρειών και ανέβασε τις χρηματιστηριακές αγορές σε νέα υψηλά.

Την Τετάρτη, οι αμερικανικές μετοχές που σχετίζονται με την τεχνητή νοημοσύνη κατέγραψαν ράλι αφού ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ένα σχέδιο ιδιωτικού τομέα για, όπως είπε, επένδυση 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε υποδομές τεχνητής νοημοσύνης μέσω μιας κοινοπραξίας γνωστής ως Stargate.

Έκτοτε, η SoftBank ανακοίνωσε μια δέσμευση 19 δισεκατομμυρίων δολαρίων για να βοηθήσει στη χρηματοδότηση της κοινοπραξίας Stargate με εταιρείες όπως η OpenAI και η Oracle, των οποίων οι μετοχές υποχώρησαν 7,8% τη Δευτέρα.

Οι μετοχές που διαπραγματεύονται στις ΗΠΑ της ASML, που μετρά την TSMC της Ταϊβάν, η Intel και η Samsung, ως πελάτες της, σημείωσαν πτώση άνω του 6%. Στην Ευρώπη η Siemens Energy έχασε 19%.

Λίγα είναι γνωστά για τη μικρή startup της Hangzhou πίσω από το DeepSeek. Οι ερευνητές έγραψαν τον περασμένο μήνα το μοντέλο DeepSeek-V3, που κυκλοφόρησε στις 10 Ιανουαρίου και χρησιμοποίησαν τα τσιπ H800 της Nvidia για εκπαίδευση, ξοδεύοντας λιγότερα από 6 εκατομμύρια δολάρια. Ο επεξεργαστής H800 δεν είναι κορυφαίας απόδοσης. Αρχικά αναπτύχθηκε ως προϊόν μειωμένης ικανότητας για να παρακάμψει τους περιορισμούς των πωλήσεων στην Κίνα, στη συνέχεια απαγορεύτηκαν από τις κυρώσεις των ΗΠΑ.

Αντίκτυπος σαν του Sputnik

Ο Marc Andreessen, ο επιχειρηματίας κεφαλαιούχος της Silicon Valley, είπε σε μια ανάρτηση στο X την Κυριακή ότι το μοντέλο R1 του DeepSeek ήταν η «στιγμή Sputnik» της AI, αναφερόμενος στην εκτόξευση ενός δορυφόρου από την πρώην Σοβιετική Ένωση που σηματοδότησε την έναρξη του διαστημικού αγώνα στα τέλη της δεκαετίας του 1950.

«Το DeepSeek R1 είναι μια από τις πιο εκπληκτικές και εντυπωσιακές ανακαλύψεις που έχω δει ποτέ - και ως ανοιχτού κώδικα, ένα βαθύ δώρο στον κόσμο», είπε σε μια ξεχωριστή ανάρτηση.

Δεδομένης της αστάθειας στις μετοχές, οι επενδυτές αναζήτησαν ασφαλή καταφύγια όπως τα αμερικανικά ομόλογα. Αυτό ώθησε τις αποδόσεις των 10 ετών στο 4,55% ενώ νομίσματα όπως το γιεν της Ιαπωνίας και το ελβετικό φράγκο έκαναν ράλι έναντι του δολαρίου.

Η Big Tech αύξησε τις δαπάνες για την ανάπτυξη δυνατοτήτων τεχνητής νοημοσύνης και η αισιοδοξία για τις πιθανές αποδόσεις οδήγησε τις αποτιμήσεις των μετοχών στα ύψη.

Οι μετοχές της Nvidia υποχώρησαν περισσότερο από 7% για το έτος μέχρι σήμερα, αλλά η μετοχή αυξήθηκε 171% το 2024 και 239% το 2023, διαπραγματεύοντας 56 φορές την αξία των κερδών της.

Οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, που αναμένεται να επωφεληθούν από την αύξηση της ζήτησης από κέντρα δεδομένων που απαιτούν ενέργεια, που απαιτούνται για την ανάπτυξη τεχνολογίας AI, επίσης υποχώρησαν. Οι μετοχές της Vistra, ανοίγει νέα καρτέλα μειώθηκαν κατά 24,4% ενώ η Constellation Energy, ανοίγματα νέα καρτέλα μειώθηκαν περισσότερο από 18% και η NRG Energy, ανοίγει νέα καρτέλα μειώθηκε κατά 13%.