Delivery: Κίνδυνος άμεσης κατάρρευσης στην Ελλάδα - Πονοκέφαλος σε wolt - efood

Εάν υπάρχει μία δουλειά στην Ελλάδα η οποία, όχι μόνο έχει μηδενική ανεργία, αλλά και στοίβες βιογραφικών να περιμένουν να ανοίξουν θέσεις, αυτή δεν είναι άλλη από αυτή των διανομέων στο delivery. Οι δύο βασικές πλατφόρμες efood και Wolt εκτιμάται ότι απασχολούν πάνω από 7.000 εργαζόμενους, κυρίως ως ελεύθερους επαγγελματίες, ενώ ο αριθμός των αιτήσεων για συνεργασία ξεπερνάει τις 8.000. Σύμφωνα με στοιχεία που είχε δώσει φέτος το καλοκαίρι, η efood, κατά μέσο όρο κάθε μήνα κατατίθενται 1.500 βιογραφικά στην εταιρεία. 

Το παράδοξο με την άνθηση του delivery μέσα από τις πλατφόρμες, η οποία είναι υπόθεση της τελευταίας πενταετίας υποβοηθούμενη και από την πανδημία, είναι ότι οι ενδιαφερόμενοι διανομείς δεν προσδοκούν μία σταθερή - με την έννοια της πρόσληψης - σχέση αλλά να εργαστούν ως αυτοαπασχολούμενοι τηρώντας βιβλία και πληρώνοντας λογιστή. 

Οι υψηλές αμοιβές με τη δυνατότητα οι εργαζόμενοι να απασχοληθούν όσες και όποιες  μέρες/ώρες επιθυμούν, όπου επιθυμούν και σε όσες πλατφόρμες θέλουν, έκανε το επάγγελμα των διανομέων σε πλατφόρμες ένα από τα πιο περιζήτητα, το οποίο είχε και άμεσο αντίκτυπο σε άλλα επαγγέλματα. Οι εστιάτορες παραπονιούνταν ότι οι κουζίνες άδειαζαν από λαντζιέρηδες και οι σάλες από σερβιτόρους που δεν ήθελαν να έχουν συγκεκριμένο ωράριο και το αφεντικό «πάνω από το κεφάλι τους». 

Τα ίδια προβλήματα αντιμετωπίζουν και τα σούπερ μάρκετ, με τον πρόεδρο τους, κ. Αριστοτέλη Παντελιάδη, απαντώντας σε ερώτηση του flash.gr να κάνει λόγο για 8.000 κενές θέσεις στον κλάδο (όσα είναι και τα βιογραφικά που στοιβάζονται στις πλατφόρμες delivery) ενώ ακόμη πιο έντονα είναι τα προβλήματα στον τουρισμό. 

Σύμφωνα με στοιχεία που έχει στη διάθεση του το flash.gr σε μία από τις δύο μεγάλες πλατφόρμες η μέση μεικτή αμοιβή είναι πάνω από 1.100 ευρώ, ενώ υπάρχει ένα 10% που φτάνει πάνω από τις 2.000, ένα 3% που φτάνει τις 2.500 ευρώ μηνιαίως και ένα 0,5% που ξεπερνάει τις 3.000 ευρώ τον μήνα. 

Πέρα από τους τελευταίους που «κυνηγάνε» τη δουλειά και κατά κανόνα μπορεί να εργάζονται και πέρα από το ωράριο, υπάρχουν και αυτοί που έχουν χαμηλές απολαβές από επιλογή. Είναι αυτοί που απλώς θέλουν να καλύψουν κενά από το εισόδημα που λαμβάνουν από κάποια άλλη δουλειά ή νεαροί, κυρίως, που εργάζονται ευκαιριακά, είτε για το «χαρτζιλίκι». 

Ανατροπή από την Ευρωπαϊκή Ένωση

Την περασμένη εβδομάδα επετεύχθη συμφωνία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω Οδηγίας, για τη βελτίωση των συνθηκών όσων εργάζονται μέσα από ψηφιακές πλατφόρμες, όπως είναι σε άλλες χώρες οι εργαζόμενοι στην εφαρμογή των ταξί της UBER. Στη χώρα μας η νέα οδηγία αγγίζει κυρίως τους εργαζόμενους στη διανομή φαγητού. 

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 28 εκατ. άτομα εργάζονται μέσα από πλατφόρμες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Από αυτά εκτιμάται ότι σχεδόν 5,5 εκατ. πιθανόν να έχουν εσφαλμένα ταξινομηθεί ως ελεύθεροι επαγγελματίες ενώ θα έπρεπε να βρίσκονται σε σχέση μισθωτού με τις πλατφόρμες. 

Στη χώρα μας τόσο εκπρόσωποι από τις πλατφόρμες, αλλά κυρίως η πλειοψηφία των εργαζομένων σε αυτές που συνεργάζονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες, δηλώνουν ότι δεν επιθυμούν να αλλάξει, σε αυτό τον τομέα, η σχέση συνεργασίας τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε έρευνα που πραγματοποίησε η Wolt σε χώρες που δραστηριοποιείται στην Ευρώπη (Wolt Courier Partner Survey) οι Έλληνες συνεργάτες της που συμμετείχαν (618 συνεργάτες) σε ποσοστό 89% συμφώνησε ότι η Οδηγία δεν θα πρέπει να μεταβάλλει το καθεστώς κανενός αυτοαπασχολούμενου σε μισθωτό, παρά τη θέλησή του. 

Από την ίδια έρευνα προκύπτει ότι το 81% θα σκεφτόταν να σταματήσει τη συνεργασία με τις πλατφόρμες, εάν ο νόμος τον ανάγκαζε σε απασχόληση χωρίς ευελιξία (δηλαδή εάν δεν είχαν τη δυνατότητα επιλογής των ωρών εργασίας, των δρομολογίων τους, κλπ.), ενώ το 73% θεωρεί ότι η ελευθερία του να είσαι αυτοαπασχολούμενος είναι πιο σημαντική από την ασφάλεια που συνεπάγεται το να είσαι μισθωτός.

Πονοκέφαλος σε αυτοαπασχολούμενους, efood και wolt

H οδηγία έχει φέρει ήδη πονοκεφάλους στις πλατφόρμες όπως είναι στη χώρα μας η efood, η wolt και το ΒΟΧ της Cosmote καθώς η πλειοψηφία των διανομέων τους κατατάσσεται στην κατηγορία των αυτοαπασχολούμενων. Οι τελευταίοι μέχρι στιγμής πέρα από όσα αναφέρουν στις έρευνες δεν έχουν λάβει θέση καθώς η οδηγία έχει δημοσιοποιηθεί μόλις πριν από λίγες ημέρες και υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος. 

Η συμφωνία της περασμένης Τετάρτης σε επίπεδο διαπραγματεύσεων θα πρέπει να λάβει την έγκριση τόσο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όσο και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενώ στη συνέχεια τα κράτη μέλη θα έχουν δύο χρόνια για να ενσωματώσουν τους κανόνες στις εθνικές τους νομοθεσίες.

Αξίζει να αναφερθεί ότι πριν από δύο χρόνια στην Ισπανία ψηφίστηκε ένας παρόμοιος νόμος, ο οποίος είχε σαν αποτέλεσμα η πλατφόρμα της Deliveroo να αποχωρήσει από την Ισπανία ενώ άλλες πλατφόρμες περιόρισαν σημαντικά την παρουσία τους.