Εγκύκλιος της ΑΑΔΕ για τον ΦΠΑ δύο ταχυτήτων - Πότε πληρώνουμε 13% φόρο και πότε 24%
Νέες διευκρινήσεις για τους συντελεστές ΦΠΑ δύο ταχυτήτων στην εστίαση για τα μη αλκοολούχα ποτά, χυμούς και ροφήματα δίνει η ΑΑΔΕ με αφορμή ερωτήματα φορολογούμενων.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, αν η κατανάλωση των συγκεκριμένων ειδών σε καφετέριες, ζαχαροπλαστεία, εστιατόρια, ψητοπωλεία και οινομαγειρεία δεν συνοδεύεται από παροχή υπηρεσιών όπως σερβίρισμα, διάθεση επιτραπέζιων σκευών και λοιπού εξοπλισμού και καθαρισμό του χώρου των τραπεζιών οι πελάτες θα επιβαρύνονται με ΦΠΑ 13% και όχι 24%.
Μειωμένος συντελεστής εφαρμόζεται και σε περίπτωση πώλησης τροφίμων και ποτών από αναψυκτήριο το οποίο διαθέτει, για περιορισμένο αριθμό πελατών, απλούς πάγκους γύρω από τους οποίους οι πελάτες μπορούν να σταθούν, για περιορισμένο χρόνο, για να καταναλώσουν τα είδη που αγόρασαν, χωρίς την παροχή οποιασδήποτε άλλης υπηρεσίας εστίασης.
Επίσης με ΦΠΑ 13% επιβαρύνεται η παράδοση έτοιμου φαγητού ή λοιπών ειδών ως «πακέτο» για κατανάλωση εκτός του καταστήματος, ανεξάρτητα από το εάν το «πακέτο» παραλαμβάνεται από τον ίδιο τον πελάτη (take away) ή αποστέλλεται από την επιχείρηση στον υποδεικνυόμενο από τον πελάτη τόπο (delivery), ενώ το νερό, φυσικό ή τεχνητό μεταλλικό, αεριούχο ή μη, χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή άλλων γλυκαντικών υπάγεται στον συντελεστή ΦΠΑ 13% είτε παραδίδεται σε «πακέτο» είτε διατίθεται για άμεση επιτόπια κατανάλωση.
Ειδικότερα με βάση την εγκύκλιο:
- Από την 1η.1.2024, η διάθεση αλκοολούχων και μη αλκοολούχων ποτών, χυμών και ροφημάτων από επιχειρήσεις εκμετάλλευσης καφενείων, καφετεριών, ζαχαροπλαστείων, εστιατορίων, ψητοπωλείων, οινομαγειρείων και λοιπών συναφών προς αυτές επιχειρήσεων, πλην των κέντρων διασκέδασης υπάγεται πλέον σε κανονικό συντελεστή ΦΠΑ. Κατ' εξαίρεση η διάθεση καφέ, κακάο, τσαγιού, χαμομηλιού και λοιπών αφεψημάτων εξακολουθεί να υπάγεται σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ μέχρι την 30ή.6.2024, ανεξάρτητα εάν αυτά καταναλώνονται επιτοπίως ή παραδίδονται σε «πακέτο».
- Η διάθεση μη αλκοολούχων ποτών, χυμών και ροφημάτων υπάγεται πλέον σε δύο διαφορετικούς συντελεστές ΦΠΑ, ήτοι 24% ή 13%, ανάλογα με το αν προορίζονται για επιτόπια κατανάλωση, πράξη η οποία χαρακτηρίζεται ως παροχή υπηρεσίας εστιατορίου και εστίασης ή αν προορίζονται να παραδοθούν σε «πακέτο».
- Ως υπηρεσίες στήριξης επαρκείς ώστε να καταστεί εφικτή η επιτόπια κατανάλωση των προσφερόμενων ειδών στους χώρους των καφετεριών, ζαχαροπλαστείων, εστιατορίων, ψητοπωλείων, οινομαγειρείων και συναφών επιχειρήσεων, όπως είναι οι πιτσαρίες, τα οβελιστήρια, τα ταχυφαγεία, τα αναψυκτήρια, τα σνακ - μπαρ, τα γαλακτοπωλεία και τα λοιπά καταστήματα διάθεσης ειδών διατροφής για επιτόπια κατανάλωση, όπως λουκουμάδων, μπουγάτσας και κάθε είδους πιττών, παγωτών, κλπ. είναι η διάθεση επιτραπέζιων σκευών και λοιπού εξοπλισμού, η υπηρεσία σερβιρίσματος, ο καθαρισμός του χώρου και των τραπεζιών κ.ά. Πρόκειται στην ουσία για παροχή εδεσμάτων ή γευμάτων ή γενικά φαγητών και ποτών, όπου προέχει η «υπηρεσία» η οποία αποσκοπεί να καταστήσει περισσότερο ευχάριστη την άμεση επιτόπια κατανάλωση σε κατάλληλο περιβάλλον, ενώ η παράδοση τροφής αποτελεί ένα μόνο από τα κριτήρια επιλογής της επιχείρησης από τον πελάτη. Άλλα στοιχεία που λαμβάνονται υπόψη για τον χαρακτηρισμό μας πράξης ως υπηρεσίας εστιατορίου ή εστίασης είναι η παροχή εξυπηρετήσεως συνισταμένης, ιδίως, στη διαβίβαση των παραγγελιών στην κουζίνα, στην ύπαρξη περίκλειστων και θερμαινόμενων χώρων προοριζόμενων ειδικώς για την κατανάλωση τροφίμων ή ακόμη στην ύπαρξη βεστιαρίου ή τουαλέτας.
- Σε περίπτωση παράδοσης έτοιμου φαγητού ή λοιπών ειδών ως «πακέτο» για κατανάλωση εκτός του καταστήματος, ανεξάρτητα από το εάν το «πακέτο» παραλαμβάνεται από τον ίδιο τον πελάτη (take away) ή αποστέλλεται από την επιχείρηση στον υποδεικνυόμενο από τον πελάτη τόπο (delivery), πρόκειται για πράξη παράδοσης αγαθών και όχι για παροχή υπηρεσίας, καθώς δεν παρέχονται πρόσθετες υπηρεσίες από μέρους της επιχείρησης για την άμεση επιτόπια κατανάλωσή τους. Τα ανωτέρω ισχύουν ανεξάρτητα αν η αποστολή του «πακέτου» στον πελάτη γίνεται από τον ίδιο τον υποκείμενο στον φόρο ή μέσω τρίτου (π.χ. εταιρείες που διαχειρίζονται πλατφόρμες διανομής φαγητού). Σε αυτές τις περιπτώσεις ισχύει συντελεστής 13%.
- Όταν η παροχή τροφίμων συνοδεύεται μόνον από τη διάθεση υποτυπώδους υποδομής, το στοιχείο αυτό αποτελεί απλώς περιορισμένης σημασίας παρεπόμενη παροχή, η οποία δεν μπορεί εκ της φύσεώς της, να μεταβάλει τον προέχοντα χαρακτήρα της κύριας παροχής ο οποίος συνίσταται στην παράδοση αγαθών. Για παράδειγμα, σε περίπτωση πώλησης τροφίμων και ποτών από αναψυκτήριο το οποίο διαθέτει, για περιορισμένο αριθμό πελατών, απλούς πάγκους γύρω από τους οποίους οι πελάτες μπορούν να σταθούν, για περιορισμένο χρόνο, για να καταναλώσουν τα είδη που αγόρασαν, χωρίς την παροχή οποιασδήποτε άλλης υπηρεσίας εστίασης, εφαρμόζεται ο συντελεστής ΦΠΑ που αντιστοιχεί σε κάθε αγαθό.
- Στην περίπτωση επιχειρήσεων εστίασης, όπως, για παράδειγμα, τα οβελιστήρια, τα ταχυφαγεία, τα αναψυκτήρια, τα σνακ - μπαρ, που δύνανται να διαθέτουν τρόφιμα, μεταξύ των οποίων και μη αλκοολούχα ποτά, χυμούς και ροφήματα, στους πελάτες τους τόσο για επιτόπια κατανάλωση εντός του καταστήματος όσο και ως «πακέτο», για την εφαρμογή του ορθού συντελεστή ΦΠΑ, θα πρέπει να συνεκτιμάται και η υποκειμενική αντίληψη του εκάστοτε καταναλωτή. Ειδικότερα, όταν ο καταναλωτής επιλέγει να μην επωφεληθεί των υλικών μέσων και του ανθρώπινου δυναμικού που θέτει στη διάθεσή του η επιχείρηση εστιατορίου ή εστίασης, δηλαδή η ύπαρξη τους δεν είναι καθοριστικής σημασίας για τον συγκεκριμένο καταναλωτή, η προμήθεια των τροφίμων ή των ποτών δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι συνοδεύεται από κάποια συναφή υπηρεσία στήριξης και ως εκ τούτου, χαρακτηρίζεται ως παράδοση αγαθών. Συνεπώς, όταν οι εν λόγω επιχειρήσεις διαθέτουν μη αλκοολούχα ποτά, χυμούς και ροφήματα σε πελάτες οι οποίοι δεν προτίθενται να κάνουν χρήση των συναφών υπηρεσιών στήριξης που διαθέτει η επιχείρηση, θα εφαρμόζεται ο οικείος συντελεστής ΦΠΑ που ισχύει για το αγαθό.
