Έκρηξη ανήλικης βίας: +850% οι βαριές σωματικές βλάβες – Παιδιά σκοτώνουν, βασανίζουν, εκδικούνται
6.000 υποθέσεις, 9.000 ανήλικοι δράστες – Η κοινωνία μεγαλώνει παιδιά θυμού και απόγνωσης όπως αποτυπώνονται στα επίσημα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ.
Από απόπειρες ανθρωποκτονίας και πορνογραφία ανηλίκων, μέχρι βαριές σωματικές βλάβες και βιασμούς. Τα επικαιροποιημένα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ που έχει στη διάθεσή του το Flash.gr, για την ανήλικη παραβατικότητα, πραγματικά σοκάρουν. Νέα παιδιά 13, 14, 15 ετών, που περπατούν στα πιο σκοτεινά μονοπάτια της ζωής και πρωταγωνιστούν σε υποθέσεις φρίκης και βίας.
Σύμφωνα με αυτά, το πρώτο ενιάμηνο του 2025, την αστυνομία απασχόλησαν 6.213 υποθέσεις και 9.038 δράστες κάτω των 18 ετών, ενώ για το ίδιο διάστημα του 2024 οι δράστες ξεπερνούσαν τις 10.000 (10.488) και οι υποθέσεις εκτοξεύονταν στις 8.432. Μια εικόνα ζοφερή για τα παιδιά μας και το μέλλον τους, που ίσως εκφράζουν μια κραυγή αγωνίας. Που κάτι θέλουν να μας πουν, τονίζει στο Flash.gr η κυρία Αλεξάνδρα Καππάτου, ψυχολόγος – παιδοψυχολόγος -συγγραφέας…
«Πιστεύω, ναι, πως θέλουν να μας πουν πολλά πράγματα τα παιδιά μέσα από αυτή τη συμπεριφορά. Κυρίως προσπαθούν να μας πουν ότι δεν αισθάνονται καλά. Ότι νιώθουν ανασφάλεια κι έχουν μεγάλη ανάγκη να επιβεβαιωθούν. Να νιώσουν ότι αξίζουν. Πολλές φορές υπάρχει θυμός πίσω από αυτές τις ενέργειες. Θυμός για όλη την εξουσία και για την οικογένεια, γιατί κι εμείς οι γονείς αποτελούμε την εξουσία.
Να τονίσουμε βεβαίως πως είναι πολυπαραγοντικά τα αίτια που οδηγούν στην ανήλικη παραβατικότητα, δεν είναι ένα. Πάντοτε εξαρτάται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των παιδιών, ωστόσο φαίνεται πως και η οικογένεια, είναι ένας πολύ σοβαρός παράγοντας. Πολλές οικογένειες είναι δυσλειτουργικές, περιέχουν οικογενειακή βία. Υπάρχει έλλειψη σεβασμού, αδιαφορία, ασυδοσία, ασυνεπής πειθαρχία. Δηλαδή δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες. Και φυσικά μην ξεχνάμε τη συναισθηματική παραμέληση των παιδιών, κάτι που είναι πάρα πολύ συνηθισμένο. Τα παιδιά σ' αυτές τις οικογένειες νιώθουν παραμέληση, αισθάνονται ότι δεν τους δίνει κανείς σημασία και δεν ασχολείται κανείς μαζί τους.. Έτσι πολλές φορές ένα παιδί καταλήγει ν’ αναπτύξει επιθετική συμπεριφορά».
Εξίσου σημαντικά είναι και τα κοινωνικά προβλήματα που μπορεί να συνυπάρχουν, συμπληρώνει η κυρία Καππάτου. Φτώχεια, ανεργία, κατάχρηση ουσιών, ακόμα και δυσκολίες στο σχολείο. Παιδιά που δεν μπορούν να συντονιστούν καλά και μέσα από παρέες συνομηλίκων, ακόμη κι αν εκδηλώνουν μια παραβατική συμπεριφορά, νιώθουν ότι «ανήκουν».
Οι νεαροί δράστες σε υποθέσεις με βαριές σωματικές βλάβες έχουν αυξηθεί δραματικά σε σχέση με πέρυσι
Οι ανήλικοι ξυλοκοπούν, στήνουν ενέδρες, δεν διστάζουν να κάνουν κακό. Την πιο συγκλονιστική ποσοστιαία μεταβολή μεταξύ 9μήνου 2024 και 2025, παρουσιάζουν οι σωματικές βλάβες και δη οι δράστες που έχουν συλληφθεί για υποθέσεις που χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερη αγριότητα. Οι βαριές σωματικές βλάβες έχουν αυξηθεί δραματικά. +850% ! Αλλά και οι σωματικές βλάβες σε βάρος αδύναμων προσώπων παρουσιάζουν αύξηση +316.42% στους καταγεγραμμένους δράστες που έχουν περάσει το κατώφλι των αρχών και +305.41% στις υποθέσεις που έχουν γεμίσει το αρχείο. Η καθημερινότητα που αποτυπώνεται καθημερινά στα μέσα ενημέρωσης, είναι τουλάχιστον απογοητευτική. Σοκάρει. Κι όμως παρά το γεγονός πως τα παιδιά παρακολουθούν, μαθαίνουν, γνωρίζουν τις συνέπειες, αυτό δεν τα αποτρέπει…
«-Δεν υπάρχει κάποιος μηχανισμός αποτρεπτικός που να κάνει τα παιδιά που παραβατούν ή που σκέφτονται να το πράξουν, να πουν τελικά, όχι στη βία;
Όχι, γιατί αν μεγαλώνουν σ’ ένα περιβάλλον που οι γονείς λειτουργούν με διάφορους τέτοιους βίαιους τρόπους, νιώθουν ότι είναι ο μόνος τρόπος επίλυσης διαφορών. Επίσης στις μέρες μας έχουν μεγάλη έκθεση στη βία μέσα και από τα social media που παρακολουθούν καθημερινά ή τις διάφορες σειρές που εμπεριέχουν βία, με αποτέλεσμα να αισθάνονται εξοικείωση. Συνεπώς ένα παιδί δεν θα έχει καμία αναστολή. Αντιθέτως, θα έλεγα, μπορεί να ενταθεί αυτή η συμπεριφορά, όταν προέρχεται από μια τέτοια οικογένεια».
Η παραβατικότητα των παιδιών όμως δεν περιορίζεται στα όσα προαναφέραμε. Πάντα για το πρώτο εννιάμηνο του τρέχοντος έτους…
- Εκτός από τους 802 νεαρούς δράστες για σωματικές βλάβες, έχουν σταθεί μπροστά στις αρχές και
- 2062 δράστες για εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας (κλοπές, ληστείες)
- 232 παιδιά για εγκλήματα κατά της προσωπικής ελευθερίας (αρπαγή, εμπορία ανθρώπων, αρπαγή ανηλίκων, παράνομη κατακράτηση, παράνομη βία, απειλή, διατάραξη οικιακής ειρήνης)
- 16 δράστες πλαστογραφίας,
- 17 για απόπειρα ανθρωποκτονίας με δόλο και συνολικά 22 ανήλικοι για εγκλήματα κατά της ζωής (ανθρωποκτονία-ληστεία, ανθρωποκτονία από αμέλεια)
- 34 δράστες επικίνδυνων εγκλημάτων, όπως έκρηξη, εμπρησμό, κατασκευή και κατοχή εμπρηστικών και εκρηκτικών υλών
Δράστες «άγουροι» ακόμα, παιδιά ακόμα και στα πρώτα στάδια της εφηβείας, γιατί όπως τονίζει και η κυρία Καππάτου, η παραβατικότητα πολλές φορές ξεκινά από νωρίς…
«Πράγματι μπορεί να ξεκινήσει νωρίς, στην εφηβεία. Ακόμα και με διάφορα στοιχεία αντικοινωνικής συμπεριφοράς, επιθετικότητας, συνεχούς παραβίασης των ορίων. Έχουμε παιδιά που φεύγουν από το σπίτι, που κάνουν απουσίες από το σχολείο τους. Παιδιά που πολλές φορές μπορεί να φτάνουν στο σημείο να βασανίζουν ζώα. Όλα αυτά μπορεί να παρουσιαστούν από πιο νωρίς. Και σε αρκετές περιπτώσεις, υπάρχει αυτή η αντικοινωνικότητα ή υπάρχει κάποια διαταραχή συμπεριφοράς, που σημαίνει ότι τα παιδιά δεν έχουν αυτοέλεγχο εύκολα. Έχουν πάρα πολύ σοβαρό έλλειμμα αυτοελέγχου, αυτοσυγκράτησης και ενσυναίσθησης ενώ η κοινωνικοποίηση τους δεν είναι επαρκής.»
Όπλα, ναρκωτικά, αδρεναλίνη κι επικίνδυνη οδήγηση στους δρόμους
Οι νέοι όμως δεν προκαλούν μόνον κακό στους άλλους, αλλά και στον εαυτό τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας καταγράφονται περίπου 5.500 νέα παιδιά που ρισκάρουν και ακροβατούν μεταξύ ζωής και θανάτου τους πρώτους εννέα μήνες του ‘25. Συγκεκριμένα, ενώπιον των αρχών έχουν βρεθεί 5.345 δράστες για παραβίαση ειδικών ποινικών νόμων και άλλων διατάξεων περί εξαρτησιογόνων ουσιών, ΚΟΚ, όπλων και αλλοδαπών. Το ίδιο διάστημα του έτους που μας πέρασε, οι δράστες ξεπερνούσαν τις 6.500. Και το ερώτημα στο οποίο μας απαντά η έμπειρη ψυχολόγος- ψυχοθεραπεύτρια, είναι το εξής…
«Υπάρχει επιστροφή;»
«Νομίζω ότι μπορεί να υπάρξει επιστροφή από αυτό το δρόμο που έχουν χαράξει πολλά παιδιά. Αρκεί να μπορούμε κι εμείς να αντιληφθούμε έγκαιρα τα προβλήματα και να αναλάβουμε δράση. Όταν ο γονιός βλέπει από νωρίς ότι υπάρχουν ενδείξεις -γιατί δυστυχώς ενδείξεις μπορεί να έχουμε ακόμα κι από την προσχολική ηλικία- δεν θα πρέπει να μείνει με σταυρωμένα τα χέρια. Οι γονείς δεν θα πρέπει να περιμένουμε να εξελιχθεί το πρόβλημα σε διαταραχή διαγωγής ή αντικοινωνική συμπεριφορά ή οτιδήποτε άλλο. Πρέπει να δράσουμε, να απευθυνθούμε σ’ έναν ειδικό και φυσικά να αναπτύξουμε σωστά μοντέλα συμπεριφοράς στο σπίτι μας και επικοινωνίας. Να μην είμαστε συνέχεια στην κατηγόρια, αυτό δεν βοηθάει πουθενά.
Πρέπει να βρούμε θετικούς τρόπους σύνδεσης με το παιδί. Να ασχοληθούμε μαζί του. Από νωρίς, αλλά και στην εφηβεία. Ακόμα κι όταν έχει ξεκινήσει το πρόβλημα, θα πρέπει να του δίνουμε βήμα. Να μην κλείνουμε την πόρτα του διαλόγου. Να προσπαθούμε να επικοινωνούμε μαζί του και να βάζουμε κανόνες, στους οποίους θα είμαστε σταθεροί. Βασικά θα πρέπει να ζητήσουμε βοήθεια από κάποιον ειδικό για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε τα παιδιά αυτά για τα οποία μιλάμε, να αναπτύξουν δεξιότητες κοινωνικές. Να επέλθει δηλαδή κοινωνικοποίηση, να φτιάξουμε στρατηγικές αντιμετώπισης του θυμού τους για να μπορέσουν τελικά να καταλάβουν και να αποκτήσουν αυτοέλεγχο. Να μπορέσουν να αποκτήσουν έναν ασφαλή συναισθηματικό δεσμό μαζί μας. Άλλωστε, είμαστε ακρογωνιαίος λίγος σε όλη αυτή την ιστορία. Δεν πρέπει να νιώθουν λοιπόν ότι εμείς είμαστε απορριπτικοί απέναντι τους.»
