Εμβόλιο και γεωπολιτική

Μια σύνοδος που εστιάστηκε επισήμως στην εκπόνηση μιας παγκόσμιας στρατηγικής για τον εμβολιασμό κατά του Covid 19 και των μεταλλάξεών του. Ο Τζο Μπάιντεν, εγκαταλείποντας την πολιτική του προκατόχου του, Ντόναλντ Τραμπ, υποσχέθηκε να διαθέσει τέσσερα δισεκατομμύρια δολάρια στον μηχανισμό COVAX, που έχει ως στόχο την επιτάχυνση της ανάπτυξης και της παρασκευής εμβολίων κατά του COVID-19 και τη διασφάλιση δίκαιης και ισότιμης πρόσβασης για κάθε χώρα στον κόσμο.

Η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ ζήτησε από τους G7 «να αναλάβουν μεγαλύτερη ευθύνη» έναντι της πανδημίας. Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν ζήτησε από τις πλούσιες χώρες να στείλουν πολύ γρήγορα στην Αφρική το 3-5% των διαθέσιμων δόσεων. Είναι αυτό αρκετό; Σίγουρα όχι. Γιατί ουδεμία χώρα θα είναι ασφαλής ,αν δεν είναι όλα τα κράτη ασφαλή. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι κυβερνήσεις της Ινδίας και της Νότιας Αφρικής ζήτησαν από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου τον περασμένο Οκτώβριο να αναστείλουν τις ισχύουσες διατάξεις για την προστασία των δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας για τα φάρμακα και τα εμβόλια Covid-19 μέχρι το τέλος της πανδημίας. Μόνο που αυτό είναι δυστυχώς εκτός συζήτησης στις συνόδους των Μεγάλων Δυνάμεων…

Η οργάνωση World Vision, που παρέχει βοήθεια στα παιδιά των φτωχών χωρών, καλωσόρισε τις υποσχέσεις των G7 ,αλλά κατέστησε σαφές ότι χρειάζεται περισσότερη πολιτική δέσμευση. "Μόνο τα χρήματα για περισσότερα εμβόλια αποτελούν μέρος της λύσης", τόνισε η εκπρόσωπος Φιόνα Ούλανταλ. «Η πρόσβαση σε εμβόλια και φάρμακα πρέπει να διευκολυνθεί στις φτωχές χώρες που πρέπει επίσης να έχουν τη δυνατότητα να ενισχύσουν τις παραγωγικές ικανότητές τους το συντομότερο δυνατό» σημείωσε η εκπρόσωπος της World Vision ,προειδοποιώντας ότι «όσο ο ιός παραμένει ανεξέλεγκτος κάπου στον πλανήτη, θα συνεχίσει να μεταλλάσσεται, να διασχίζει τα σύνορα και να καταστρέφει την κοινωνία και την παγκόσμια οικονομία».

Γεωπολιτικά παιγνίδια

Μακάρι να ήταν βέβαια μόνο οι λόγοι υγείας και ανθρωπιάς ο κινητήριος μοχλός των Μεγάλων Δυνάμεων. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν σε συνέντευξή του στους Financial Times την παραμονή της συνόδου των G7 ,προειδοποίησε τους Δυτικούς εταίρους να ενεργήσουν άμεσα γιατί κινδυνεύει η Δύση να χάσει στον «πόλεμο επιρροής» από την Κίνα και τη Ρωσία. «Αν δεν βοηθήσουμε τις φτωχές χώρες θα δούμε μια άνευ προηγουμένου επιτάχυνση των παγκόσμιων ανισοτήτων ,κάτι που μακροπρόθεσμα είναι και πολιτικά μη βιώσιμο ,γιατί οδηγεί σε έναν πόλεμο επιρροής ,με αφορμή τα εμβόλια. Μπορείτε να δείτε άλλωστε την στρατηγική της Κίνας και της Ρωσίας» τόνισε ο Μακρόν μιλώντας στην έντυπη «ναυαρχίδα» του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος. «Αυτό που μένει είναι να ικανοποιήσουμε και τις αναπτυσσόμενες χώρες με τα εμβόλια, για να μην αφήσουμε ελεύθερο αυτό το πεδίο στην Κίνα. Γιατί η υγεία αποτελεί κι αυτή πλέον ένα από τα εργαλεία ισχύος» γράφει και η γαλλική Le Monde.

Ακούγεται μακάβριο, αλλά αυτή ήταν ιστορικά, και είναι και σήμερα η λογική των Μεγάλων Δυνάμεων. Αποτέλεσμα; Και τα εμβόλια COVID-19 έχουν καταστεί ένα αόρατο γεωπολιτικό ζήτημα, με τις μεγάλες δυνάμεις να προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την αγωνία του θανάτου δισεκατομμυρίων ανθρώπων για να επεκτείνουν τη σφαίρα επιρροής τους. «Η κυριαρχία στα εμβόλια εμφανίζεται και γεωπολιτικά σημαντική» σημειώνει η Γαλλική Le Figaro. « Οι Ηνωμένες Πολιτείες ,η Ρωσία και η Κίνα ανταγωνίζονται για επιρροή στον κόσμο» τονίζει η γαλλική εφημερίδα και προσθέτει πικρόχολα: «Μόνο η Ευρώπη δεν κάνει τίποτα» .Υπερβολή; Όχι φυσικά! Τη στιγμή που σε ευρωπαϊκό έδαφος παράγεται σχεδόν το 75% των εμβολίων όλου του κόσμου, η Ευρωπαική Ενωση δεν έχει καταφέρει μέχρι στιγμής παρά να εμβολιάσει λιγότερο από το 5% των Ευρωπαίων πολιτών!

Ετσι, η Κομισιόν αναγκάζεται μετά από παλινωδίες να ανακαλύπτει πόσο αποτελεσματικό είναι το ρωσικό εμβόλιο Sputnik, που είναι και πάμφθηνο άλλωστε. Όταν η Pfizer/ BioNTech προσπαθούσαν εκβιαστικά να λεηλατήσουν τα ταμεία της ΕΕ ζητώντας πάνω από 54 ευρώ για κάθε εμβόλιο -δηλαδή κάπου 27 δισεκατομμύρια ευρώ-για την αγορά 500 εκατομμυρίων δόσεων- για τον εμβολιασμό δηλαδή του μισού πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπως αποκάλυψαν τρεις Γερμανικές εφημερίδες. Όταν μάλιστα ,η BioNTech , έχει επιδοτηθεί σημαντικά με 50 εκατομμύρια ευρώ από την ΕΕ από τα πρώτα χρόνια της ίδρυσής της και πέρυσι το καλοκαίρι έλαβε άλλα 375 εκατομμύρια ευρώ από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Έρευνας για την ανάπτυξη εμβολίων που βασίζονται στο mRNA.

Αντίθετα, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Βρετανία, η Κίνα είχαν πολλά να πουν και να παινευτούν στη χθεσινή σύνοδο των G7 .Ακόμη και η Ρωσία ,αν και απούσα. Η Χιλή ,που αποτελεί πρότυπο στους εμβολιασμούς, χρησιμοποιεί το κινεζικό εμβόλιο. Η Ρωσία προσφέρει το εμβόλιο Sputnik σε όλο τον κόσμο. Αυτές οι καταστάσεις φυσικά και θα έχουν αντίκτυπο στις διεθνείς σχέσεις ,στο μέλλον…

Θα το βρουν μπροστά τους…

Όταν οι μεγάλες βιομηχανικές χώρες της Δύσης «αρνούνται να μεταδώσουν δωρεάν τεχνικές γνώσεις προκειμένου να δώσουν τη δυνατότητα στις φτωχότερες χώρες να επεκτείνουν τη δική τους παραγωγή εμβολίων, θα το βρουν μπροστά τους» γράφει η γερμανική Tagesshaou.

Γιατί είναι σαφές ότι «το εμβόλιο Covid-19 υπήρξε, εδώ και μήνες, μια γεωπολιτική αναμέτρηση» όπως αναφέρει το δίκτυο Opendemocracy.

«Για τους βασικούς παγκόσμιους παίκτες, η μάχη για την ανακάλυψη και διάθεση του εμβολίου ,έχει εξελιχθεί σε αγώνα γεωπολιτικής κυριαρχίας». Για την Κίνα, η πολιτική των εμβολίων είναι πλέον μια προσπάθεια να βελτιώσει την εικόνα της , από τη χώρα που κατηγορείται ότι ευθύνεται για τη διάδοση του ιού , σε υγειονομικό σωτήρα των πολιτών της αλλά και των πληθυσμών του παγκόσμιου Νότου. Η Ρωσία καταβάλει προσπάθεια να επιβεβαιώσει τη συνεχιζόμενη επιστημονική αριστεία και αυτάρκειά της, αλλά και τον ρόλο της ως περιφερειακής δύναμης. Για τις Ηνωμένες Πολιτείες ,με την κυβέρνηση Μπάιντεν πλέον στο τιμόνι, ,η μάχη κατά του Covid 19 αποτελεί το πρώτο βήμα για την δυναμική επιστροφή στην παγκόσμια σκηνή . Για τη Βρετανία, ο επιτυχημένος εμβολιασμός, αποτελεί μια ευκαιρία να αποδείξει πώς η χώρα είναι σε θέση να κάνει τα πράγματα καλύτερα και ταχύτερα χωρίς την ΕΕ ,στην μετά το Brexit εποχή.

Οσο για την Ευρωπαϊκή Ενωση;

Το λέει πολύ καθαρά η γαλλική

Le Figaro:

«Το πιο θανατηφόρο πράγμα για την ΕΕ είναι ότι σύντομα κανείς δεν θα κοιτάξει πλέον στην Ευρώπη όταν πρόκειται για επιτυχημένες στρατηγικές εμβολίων στον κόσμο» γράφει η γαλλική εφημερίδα. Όταν μάλιστα η ΕΕ προστατεύει τα συμφέροντα των φαρμακευτικών κολοσσών να κατακρατούν τις πατέντες των εμβολίων και τους επιτρέπει να χρησιμοποιούν το εμβόλιο για να μεγιστοποιήσουν τα κέρδη τους παγκοσμίως, η Ρωσία και η Κίνα θα εκμεταλλεύονται όλο και περισσότερο το κενό ,προσφέροντας εμβόλια σε χώρες που έχουν ανάγκη, με πολύ μικρό κόστος.

Oπως γράφει η γερμανική Tagesschau «αν ακόμη εξακολουθεί να υπάρχει μια ηθική κυριαρχία των δυτικών δημοκρατιών στον υπόλοιπο πλανήτη, όπως πάει αυτή σίγουρα θα χαθεί»…