Επιτροπή Ανταγωνισμού: Νέα μέτρα-σοκ για διύλιση, εισαγωγές και τιμές καυσίμων
Τοποθέτηση ηλεκτρονικών πινάκων κατά μήκος των εθνικών οδών, για την ενημέρωση των τελικών καταναλωτών ως προς τις τιμές ή την ποιότητα των καυσίμων.
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού βάζει στο επίκεντρο τον κλάδο των πετρελαιοειδών, ενεργοποιώντας τη διαδικασία Κανονιστικής Παρέμβασης με βάση το άρθρο 11 του Ν. 3959/2011. Στόχος; Να διαπιστωθεί αν υπάρχουν συνθήκες ουσιαστικού ανταγωνισμού σε όλα τα στάδια της αλυσίδας – από τη διύλιση και την εμπορία, μέχρι τη λιανική πώληση βενζίνης, πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης.
Τι έδειξε η Έκθεση Πρώτων Απόψεων
Η πρώτη Έκθεση δημοσιεύτηκε τον Αύγουστο του 2024 και ανέλυσε τη δομή της αγοράς, το θεσμικό πλαίσιο, τις τιμές, τις εμπορικές ροές, αλλά και το περίφημο φαινόμενο «rockets and feathers», δηλαδή την ασυμμετρία στις αυξομειώσεις τιμών. Ακολούθησε δημόσια διαβούλευση που έληξε τον Νοέμβριο του 2024, ενώ για περισσότερη διαφάνεια δημοσιεύτηκε και Τεχνικό Παράρτημα με λεπτομέρειες για το οικονομετρικό μοντέλο που χρησιμοποιήθηκε.
Δεύτερη Έκθεση: Νέα μέτρα στο τραπέζι
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού, όπως προβλέπει ο νόμος, προχωρά τώρα στη Δεύτερη Έκθεση, διαπιστώνοντας εκ νέου ότι δεν υπάρχει υγιής ανταγωνισμός. Έτσι, ανακοινώνει συγκεκριμένα μέτρα, τα οποία τίθενται ξανά σε δημόσια διαβούλευση. Όλοι οι ενδιαφερόμενοι – πολίτες και επιχειρήσεις, μπορούν να καταθέσουν παρατηρήσεις μέχρι τις 26 Σεπτεμβρίου 2025.
Τα μέτρα που προτείνονται
1. Κεντρικός Φορέας Αποθεμάτων
Η ΕΑ προτείνει τη δημιουργία ενός Κεντρικού Φορέα Διατήρησης Αποθεμάτων (ΚΦΔΑ), υπό την εποπτεία της ΡΑΑΕΥ (πρώην ΡΑΕ) Έτσι, οι εταιρείες – κυρίως οι μικρές και μη καθετοποιημένες – θα μπορούν να κάνουν εισαγωγές χωρίς το βάρος της αυτοδιαχείρισης αποθεμάτων ασφαλείας. Στόχος είναι να σπάσει το μονοπώλιο των μεγάλων διυλιστηρίων και να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός.
2. Καταγραφή και έλεγχος αποθηκευτικών χώρων
Η ΕΑ ζητά θεσμοθέτηση ενιαίου μητρώου για όλους τους αποθηκευτικούς χώρους πετρελαιοειδών, ώστε να υπάρχει εικόνα για τυχόν ελλείψεις ή αναξιοποίητες υποδομές. Η κίνηση αυτή θεωρείται «κλειδί» για την απελευθέρωση δυνατοτήτων εισαγωγής καυσίμων.
3. Τέλος στις ρήτρες αποκλειστικότητας
Οι ρήτρες αποκλειστικότητας στις συμβάσεις αποθήκευσης θεωρούνται εμπόδιο στον ελεύθερο ανταγωνισμό. Η πρόταση είναι ξεκάθαρη: Κατάργηση αυτών των ρητρών, ώστε οι αποθηκευτικοί χώροι να είναι προσβάσιμοι σε περισσότερους παίκτες της αγοράς.
4. Μείωση διαφάνειας στις τιμές διύλισης
Σε αντίθεση με τη λιανική, όπου ζητείται περισσότερη διαφάνεια, στη διύλιση η ΕΑ προτείνει το αντίθετο: λιγότερη δημοσιοποίηση τιμών. Ο λόγος; Η υπερβολική διαφάνεια μπορεί να διευκολύνει τη σιωπηρή συμπαιγνία μεταξύ μεγάλων παικτών. Στο εξής, οι τιμές θα ανακοινώνονται στις εταιρείες εμπορίας με εξατομικευμένη επικοινωνία και όχι δημόσια.
5. Πιο καθαρή εικόνα για τους καταναλωτές
Στο μέτωπο της λιανικής, η ΕΑ «ξαναβάζει στο τραπέζι» την πρόταση για ηλεκτρονικούς πίνακες τιμών στους αυτοκινητόδρομους, αλλά πάει κι ένα βήμα παραπέρα. Ζητά τη δημιουργία κρατικής εφαρμογής (app), όπου οι οδηγοί θα βλέπουν σε πραγματικό χρόνο τις τιμές στα κοντινότερα πρατήρια. Στόχος είναι η άμεση σύγκριση τιμών και η ενίσχυση του ανταγωνισμού υπέρ του τελικού καταναλωτή.
Όλοι μπορούν να συμμετάσχουν
Η Επιτροπή Ανταγωνισμού καλεί κάθε ενδιαφερόμενο – πολίτες, φορείς, εταιρείες – να πουν τη γνώμη τους για τις αλλαγές που δρομολογούνται στον κρίσιμο κλάδο των καυσίμων. Η προθεσμία για παρατηρήσεις λήγει στις 26 Σεπτεμβρίου 2025.
