Γαλλική Πολυνησία: Αποκάλυψη - σοκ για τις πυρηνικές δοκιμές - 110.000 εκτέθηκαν σε ραδιενέργεια

Μια πολύχρονη προσπάθεια αποσιώπησης των δραματικών επιπτώσεων που είχαν οι δεκαετίες πυρηνικών δοκιμών στη Γαλλική Πολυνησία, αποκαλύπτει η διαρροή εγγράφων της γαλλικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας στα μέσα ενημέρωσης.

Συγκεκριμένα, η Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας της Γαλλίας (CEA) φέρεται να δαπάνησε δεκάδες χιλιάδες ευρώ σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει την έρευνα που αποκαλύπτει ότι το Παρίσι υποτιμά συστηματικά τον καταστροφικό αντίκτυπο των πυρηνικών δοκιμών του στη Γαλλική Πολυνησία τις δεκαετίες του 1960 και του 1970.

Λίγες μέρες πριν από την παρουσίαση της έκθεσης της κοινοβουλευτικής έρευνας για τις δοκιμές, έγγραφα που ελήφθησαν από το ερευνητικό μέσο Disclose και είδαν η Le Monde και ο Guardian, υποδηλώνουν ότι η CEA διεξήγαγε μια συντονισμένη εκστρατεία για να δυσφημίσει τις αποκαλύψεις.

Ένα βιβλίο του 2021, με τίτλο «Toxique», το οποίο επικεντρώθηκε σε μόνο έξι από τις 193 πυρηνικές δοκιμές που πραγματοποίησε η Γαλλία από το 1966 έως το 1996, βασιζόμενο σε 2.000 σελίδες αποχαρακτηρισμένου υλικού και δεκάδες συνεντεύξεις, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι πυρηνικές μόλυναν πολύ περισσότερους ανθρώπους από ό,τι παραδέχτηκε ποτέ η Γαλλία.

Τεράστια προσπάθεια να υποβαθμιστούν οι συνέπειες

Τα τελευταία έγγραφα δείχνουν ότι ένα χρόνο μετά την έκδοση του βιβλίου, η CEA δημοσίευσε 5.000 αντίτυπα του δικού της φυλλαδίου στους κατοίκους της Γαλλικής Πολυνησίας.

Στο πλαίσιο μιας επιχείρησης που κόστισε περισσότερα από 90.000 ευρώ, η επιτροπή μετέφερε μια τετραμελή ομάδα με business class στην περιοχή, για να συναντήσουν τοπικούς αξιωματούχους και να δώσουν συνεντεύξεις στα μέσα ενημέρωσης.

Το φυλλάδιο της CEA, τυπωμένο σε γυαλιστερό χαρτί, ισχυριζόταν ότι παρείχε «επιστημονικές απαντήσεις» στους «ισχυρισμούς» που περιέχονταν στο «Toxique», του οποίου οι συγγραφείς, όπως ανέφερε, δεν είχαν «το ίδιο επίπεδο εμπειρογνωμοσύνης».

Ισχυριζόταν ότι η μόλυνση ήταν περιορισμένη και ότι η Γαλλία συμπεριφερόταν πάντα με διαφάνεια και σεβασμό στην υγεία των κατοίκων της περιοχής.

Η δημοσίευση του Toxique -βασισμένη στην έρευνα του Disclose, του προγράμματος επιστήμης και παγκόσμιας ασφάλειας του Πανεπιστημίου του Πρίνστον- προκάλεσε σάλο στη Γαλλία, προκαλώντας επισκέψεις στη Γαλλική Πολυνησία από έναν υπουργό και τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος αναγνώρισε το «χρέος» της Γαλλίας στην περιοχή.

Η αποφυγή των αποζημιώσεων

Μόνο σε μια δοκιμή του 1974, η επιστημονική έρευνα διαπίστωσε ότι 110.000 άνθρωποι – ο πληθυσμός της Ταϊτής και των κοντινών νησιών – θα μπορούσαν να είχαν λάβει μια δόση ακτινοβολίας αρκετά υψηλή ώστε να πληρούν τις προϋποθέσεις για αποζημίωση εάν αργότερα εμφάνιζαν έναν από τους 23 διαφορετικούς καρκίνους.

Το «Toxique» ισχυρίστηκε ότι η CEA έχει υποτιμήσει εδώ και καιρό τα επίπεδα ακτινοβολίας που εμπλέκονται, περιορίζοντας σημαντικά τον αριθμό των δικαιούχων αποζημίωσης: Μέχρι το 2023, λιγότερες από τις μισές από τις 2.846 αιτήσεις αποζημίωσης που υποβλήθηκαν είχαν κριθεί παραδεκτές.

Στη Γαλλία βρίσκεται σε εξέλιξη κοινοβουλευτική έρευνα, η οποία μέχρι στιγμής έχει καλέσει περισσότερους από 40 πολιτικούς, στρατιωτικό προσωπικό, επιστήμονες και θύματα και αναμένεται να υποβάλει έκθεση πριν από τα τέλη Μαΐου σχετικά με τις κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις των δοκιμών - και εάν η Γαλλία απέκρυψε εν γνώσει της την έκταση της μόλυνσης.

Η στρατιωτική υπηρεσία της CEA, η CEA/DAM, ο εφευρέτης της ατομικής βόμβας της Γαλλίας, έχει επανειλημμένα χαρακτηρίσει αυτόν τον ισχυρισμό «ψευδή».

Αλλά ο φορέας πυρηνικής ασφάλειας της Γαλλίας, η ASNR, έκτοτε αναγνώρισε «τις αβεβαιότητες που σχετίζονται με τους υπολογισμούς (της CEA)» και επιβεβαίωσε στην κοινοβουλευτική έρευνα ότι ήταν αδύνατο να αποδειχθεί ότι οι άνθρωποι έλαβαν δόσεις ακτινοβολίας χαμηλότερες από το όριο αποζημίωσης.

Η CEA/DAM έχει μέχρι στιγμής αποχαρακτηρίσει μόνο 380 έγγραφα, τέσσερα χρόνια αφού ο Μακρόν απαίτησε «μεγαλύτερη διαφάνεια» σχετικά με τις δοκιμές και τις συνέπειές τους, σε σύγκριση με 173.000 έγγραφα που έχουν αποχαρακτηριστεί από τον γαλλικό στρατό.

Δραματικές συνέπειες σε ντόπιους και στρατιώτες

Σαράντα έξι από τις πυρηνικές δοκιμές της Γαλλίας ήταν ατμοσφαιρικές, εκθέτοντας τον τοπικό πληθυσμό, τους εργαζόμενους στο εργοτάξιο και τους Γάλλους στρατιώτες που βρίσκονταν στην Πολυνησία εκείνη την εποχή σε υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας πριν το πρόγραμμα δοκιμών μεταφερθεί υπόγεια το 1974.

Οι καρκίνοι του θυρεοειδούς, του μαστού και του πνεύμονα που σχετίζονται με την ακτινοβολία, καθώς και η λευχαιμία και το λέμφωμα, είναι διαδεδομένοι στα νησιά. Από την πλευρά του, ο γαλλικός στρατός έχει δηλώσει ότι έως και 2.000 στρατιωτικοί θα μπορούσαν να έχουν εκτεθεί σε αρκετή ακτινοβολία για να προκαλέσουν καρκίνο.

«Η έννοια της «καθαρής βόμβας» έχει προκαλέσει διαμάχη, την οποία κατανοώ πλήρως», δήλωσε ο Demoment, ο διευθυντής της CEA/DAM, στην κοινοβουλευτική έρευνα. «Καμία πυρηνική δοκιμή που παράγει ραδιενεργό νέφος δεν μπορεί να θεωρηθεί καθαρή», τόνισε.