Η άσκηση είναι το «φάρμακο» ακόμα και για καρκινοπαθείς - Τι έδειξε νέα μελέτη

Η άσκηση μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης ή επανεμφάνισης συγκεκριμένων καρκίνων και να αυξήσει την πιθανότητα επιβίωσης, ξεπερνώντας ακόμα και αντικαρκινικά φάρμακα, σύμφωνα με μία πρωτοποριακή διεθνή μελέτη που παρουσιάστηκε στο μεγαλύτερο ογκολογικό συνέδριο στον κόσμο, στο Σικάγο, και δημοσιεύτηκε στο New England Journal of Medicine.

Για πρώτη φορά, επιστήμονες αποδεικνύουν ότι ένα δομημένο πρόγραμμα φυσικής δραστηριότητας μετά την ολοκλήρωση της αντικαρκινικής θεραπείας μειώνει κατά 37% τον κίνδυνο θανάτου και κατά 28% την πιθανότητα υποτροπής ή εμφάνισης νέου καρκίνου. Οι ερευνητές χαρακτήρισαν την άσκηση «καλύτερη κι από φάρμακο» λόγω της απουσίας παρενεργειών και του χαμηλού κόστους.

Όπως διαβάζουμε στον Guardian, η δεκαετής μελέτη πραγματοποιήθηκε σε ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου από έξι χώρες: ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Καναδά, Αυστραλία, Γαλλία και Ισραήλ. Συνολικά συμμετείχαν 889 ασθενείς, οι περισσότεροι με καρκίνο σταδίου 3. Οι μισοί εντάχθηκαν σε οργανωμένο πρόγραμμα άσκησης με τη βοήθεια προπονητών, ενώ οι υπόλοιποι έλαβαν μόνο ένα ενημερωτικό έντυπο για τον υγιεινό τρόπο ζωής.

Τι περιλάμβανε το πρόγραμμα άσκησης

Οι συμμετέχοντες της ομάδας άσκησης είχαν δύο συναντήσεις τον μήνα με προσωπικό γυμναστή ή health coach για τρία χρόνια. Στόχος ήταν τρεις έως τέσσερις συνεδρίες την εβδομάδα, διάρκειας 45-60 λεπτών η καθεμία. Η μορφή της άσκησης δεν ήταν αυστηρά καθορισμένη – κάποιοι επέλεξαν περπάτημα, άλλοι ποδηλασία, καγιάκ ή σκι, ανάλογα με τις προτιμήσεις τους. Η ευελιξία αυτή φάνηκε να ενισχύει τη συμμετοχή και την αποτελεσματικότητα.

Θεαματικά αποτελέσματα στην επιβίωση και στην υποτροπή

Μετά από πέντε χρόνια, οι ασθενείς που ασκούνταν είχαν 28% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν νέο ή επαναλαμβανόμενο καρκίνο. Στο οκταετές follow-up, είχαν και 37% μειωμένο κίνδυνο θανάτου συγκριτικά με την ομάδα ελέγχου. Πρόκειται για ποσοστά που ξεπερνούν πολλές φαρμακευτικές θεραπείες που κυκλοφορούν σήμερα και εγκρίνονται με χαμηλότερη αποδοτικότητα.

Η Δρ Τζούλι Γκρέιλοου, επικεφαλής ιατρική σύμβουλος της ASCO, τόνισε ότι τα ευρήματα είναι «υψηλότατου επιπέδου» και ενδέχεται να οδηγήσουν σε ριζική αλλαγή των κατευθυντήριων οδηγιών για την ογκολογική αποκατάσταση. Όπως δήλωσε: «Όταν ξεκίνησα πριν 30 χρόνια, λέγαμε στους ασθενείς να ξεκουράζονται. Πλέον λέμε το αντίθετο: άσκηση -καλύτερη κι από φάρμακο».

Άσκηση και σε άλλους τύπους καρκίνου

Αν και η μελέτη επικεντρώθηκε στον καρκίνο του παχέος εντέρου, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι τα ευρήματα ενδέχεται να ισχύουν και για άλλες μορφές καρκίνου, όπως του μαστού και του προστάτη. Ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Δρ Κρίστοφερ Μπουθ από το Πανεπιστήμιο Queen’s του Καναδά, δήλωσε: «Η συχνότερη ερώτηση που δεχόμαστε από τους ασθενείς είναι: Τι άλλο μπορώ να κάνω για να αυξήσω τις πιθανότητές μου; Τώρα έχουμε ξεκάθαρη απάντηση».

Ο καθηγητής Σερ Στίβεν Πάουις, ιατρικός διευθυντής του NHS Αγγλίας, χαρακτήρισε τα αποτελέσματα «συναρπαστικά» και υπογράμμισε ότι η άσκηση μπορεί να λειτουργήσει σαν «φυσική θεραπεία που ενισχύει το ανοσοποιητικό και μειώνει τη φλεγμονή».

Το επόμενο βήμα: Αναθεώρηση οδηγιών διεθνώς

Οι ειδικοί αναμένουν ότι τα αποτελέσματα αυτά θα επηρεάσουν τις διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες, με τους γιατρούς να ενθαρρύνονται να συστήνουν οργανωμένα προγράμματα άσκησης στους καρκινοπαθείς μετά τη θεραπεία τους. Ο Δρ Πάμελα Κουνζ από το Yale School of Medicine χαρακτήρισε την άσκηση ως «παρέμβαση χωρίς αντενδείξεις που πρέπει να ενσωματωθεί στην καθημερινή φροντίδα των ασθενών». Ωστόσο, όπως τονίζουν οι ερευνητές, δεν είναι όλοι οι ασθενείς κατάλληλοι για έντονη φυσική δραστηριότητα. Η συμβουλή είναι να συζητηθεί πρώτα με τον θεράποντα ιατρό, ώστε να διαμορφωθεί ένα ασφαλές και εξατομικευμένο πλάνο.