Η ώρα της αλήθειας για τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων – Όλα τα βλέμματα στη Chevron

Η Ελλάδα παίζει ένα από τα μεγαλύτερα ενεργειακά της χαρτιά. Ο διεθνής διαγωνισμός για τα θαλάσσια μπλοκ «Νότια της Πελοποννήσου», «Α2», «Νότια της Κρήτης I» και «Νότια της Κρήτης II» μπαίνει στην τελική ευθεία, με την προθεσμία υποβολής προσφορών να λήγει σήμερα Τετάρτη 10 Σεπτεμβρίου στις 17:00.

Η συγκυρία είναι εντυπωσιακή: ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου  βρίσκεται στο Gastech Forum στο Μιλάνο (9-12 Σεπτεμβρίου), τη μεγαλύτερη διεθνή διοργάνωση του ενεργειακού κλάδου. Εκεί, μεταξύ άλλων, συμμετέχει και ο Freeman Shaheen, πρόεδρος της Chevron Global Gas, την ώρα που όλη η αγορά περιμένει αν ο αμερικανικός κολοσσός θα καταθέσει δεσμευτική προσφορά.

Πώς κατατίθενται οι προσφορές

Οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές παραδίδουν φακέλους στην ΕΔΕΥΕΠ σε τέσσερις κατηγορίες:

• Νομικής ικανότητας
• Οικονομικής δυνατότητας
• Τεχνικής ικανότητας
• Σφραγισμένος φάκελος με την οικονομική προσφορά

Η Επιτροπή Αξιολόγησης θα χρειαστεί τρεις με τέσσερις συνεδριάσεις για να φτάσει στο άνοιγμα των οικονομικών προσφορών. Δεν αποκλείεται, ως το τέλος της εβδομάδας, να γίνουν γνωστά τα πρώτα ονόματα συμμετεχόντων.

Chevron και HELLENiQ ENERGY στο προσκήνιο

Η Helleniq Energy θεωρείται βέβαιο πως θα δώσει το «παρών». Τα σενάρια θέλουν τον ελληνικό όμιλο να κατεβαίνει ακόμη και σε κοινοπραξία με την Chevron , κάτι που θα άλλαζε δραστικά το τοπίο.

Η συμμετοχή της Chevron θα ήταν μια στρατηγική νίκη για την Αθήνα, καθώς θα ενίσχυε θεαματικά τη γεωπολιτική ισχύ της χώρας.

Οικονομικά δεδομένα – Τι σημαίνει η εξόρυξη

Η διαδικασία έρευνας και εντοπισμού κοιτασμάτων διαρκεί έως και 7 χρόνια. Από τη στιγμή που θα βρεθεί κοίτασμα:

• Η φορολογία διαμορφώνεται στο 20%, αφού αφαιρεθούν τα έξοδα εξόρυξης.
• Το 5% των εσόδων καταλήγει στην Περιφέρεια όπου γίνεται η εξόρυξη.
• Για την υπογραφή σύμβασης μίσθωσης απαιτείται εγγυητική επιστολή 100.000 ευρώ.

Το κόστος εξόρυξης είναι τεράστιο: κάθε γεώτρηση σε βάθος 3.000 μέτρων κοστίζει περίπου 100 εκατ. ευρώ ανά τετράγωνο. Αν η έρευνα μετακινηθεί στο διπλανό τετράγωνο, το κόστος διπλασιάζεται στα 200 εκατ. ευρώ.

Το χρυσό «Κρήτη 1»

Η αξία της παραχώρησης του οικοπέδου «Κρήτη 1» εκτιμάται έως και 20 δισ. ευρώ. Για την Ελλάδα, η μόνη δυνατότητα αξιοποίησης είναι η παραχώρηση σε πολυεθνικές, καθώς το κόστος καθιστά αδύνατη την κρατική εκμετάλλευση.

Γιατί καθυστερούν ExxonMobil και HELLENiQ

Παρά το ενδιαφέρον, οι εξορύξεις υδρογονανθράκων χαρακτηρίζονται πολυδάπανες με χαμηλό ποσοστό επιτυχίας. Γι’ αυτό η ExxonMobil  και η HELLENiQ Energy μετέφεραν τον χρόνο εξόρυξης στη Νότια Πελοπόννησο για το 2027, αντί για τις αρχές του 2026.\

Η ExxonMobil μάλιστα επέλεξε να δώσει προτεραιότητα σε παραχωρήσεις της Αιγύπτου και του Ισραήλ, γεγονός που δείχνει τον σκληρό ανταγωνισμό στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η διεθνής σκηνή – Το παρασκήνιο με Λιβύη και Αίγυπτο

Το ελληνικό ενεργειακό στοίχημα δεν εξελίσσεται σε κενό. Στη Λιβύη, οι μεγάλες πολυεθνικές κινούνται δυναμικά, καθώς η χώρα φιλοδοξεί να αυξήσει την παραγωγή της και να προσελκύσει νέες επενδύσεις. Η TotalEnergies και άλλοι διεθνείς παίκτες έχουν ήδη ανοίξει το παιχνίδι, εντείνοντας τον ανταγωνισμό.
Παράλληλα, η Αίγυπτος προχωρά σε νέες παραχωρήσεις και επενδύσεις σε LNG, επιχειρώντας να καθιερωθεί ως περιφερειακός κόμβος φυσικού αερίου.
Σε αυτό το πλαίσιο, η παρουσία της Chevron και η ήδη ενεργή δραστηριότητα της ExxonMobil στην Κρήτη μπορούν να λειτουργήσουν ως «αντίβαρο» για την Ελλάδα, ενισχύοντας τη θέση της απέναντι σε γείτονες που κινούνται γρήγορα και αποφασιστικά.

Η Ελλάδα σε ενεργειακό σταυροδρόμι

Με την πιθανή συμμετοχή της Chevron και τη σταθερή παρουσία της ExxonMobil, η Ελλάδα επιχειρεί να αναβαθμίσει τη θέση της σε μια περιοχή όπου το παιχνίδι των υδρογονανθράκων φουντώνει.

Το διακύβευμα δεν είναι μόνο οικονομικό – με έσοδα δισ. και επενδύσεις δισεκατομμυρίων – αλλά και γεωπολιτικό. Η Αθήνα επιδιώκει να χτίσει ρόλο πρωταγωνιστή στον νέο ενεργειακό χάρτη της Ανατολικής Μεσογείου, απέναντι σε μια Λιβύη και μια Αίγυπτο που ανεβάζουν στροφές.