Η υπερεργασία αλλάζει τον εγκέφαλό σας; Νέα μελέτη εγείρει ανησυχίες

Οι πολλές ώρες εργασίας δεν βλάπτουν απλώς την ευημερία σας, αλλά ενδέχεται να αλλοιώνουν και την ίδια τη δομή του εγκεφάλου σας, σύμφωνα με τα ευρήματα μιας νέας επιστημονικής μελέτης που δημοσιεύθηκε την Τρίτη.

Η έρευνα διαπίστωσε «σημαντικές αλλαγές» στους εγκεφάλους ατόμων που εργάζονταν υπερβολικά, σε βαθμό συναισθηματικής και σωματικής υπερκόπωσης με έλλειψη ανάπαυσης.

Κορεάτικη έρευνα σε εργαζομένους υγείας

Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες στα Πανεπιστήμια Chung-Ang και Yonsei της Νότιας Κορέας, μιας χώρας όπου η υπερεργασία (άνω των 52 ωρών/εβδομάδα, που αποτελεί το νόμιμο όριο) θεωρείται σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας.

Οι ερευνητές παρακολούθησαν 110 εργαζομένους στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, χωρίζοντάς τους σε δύο ομάδες: τους «υπερβολικά εργαζόμενους» (32 άτομα που εργάζονταν 52 ή περισσότερες ώρες εβδομαδιαίως) και τους «μη υπερεργαζόμενους».

Η ομάδα των «υπερεργαζόμενων» ήταν κατά μέσο όρο νεότερη και με υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο.

Πώς μελετήθηκε ο εγκέφαλος και τι βρέθηκε

Συνδυάζοντας δεδομένα από άλλη μελέτη και μαγνητικές τομογραφίες, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια τεχνική νευροαπεικόνισης για να αναλύσουν τον όγκο του εγκεφάλου των συμμετεχόντων.

Η τεχνική αυτή επέτρεψε την εντόπιση διαφορών στα επίπεδα της φαιάς ουσίας σε διάφορες περιοχές του εγκεφάλου, ενώ η χρήση ανάλυσης βασισμένης σε εγκεφαλικό άτλαντα επέτρεψε την επισήμανση συγκεκριμένων δομών.

Σημαντικές αλλαγές σε κρίσιμες περιοχές του εγκεφάλου

«Τα άτομα που εργάζονταν 52 ή περισσότερες ώρες την εβδομάδα εμφάνισαν σημαντικές αλλαγές στις περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την εκτελεστική λειτουργία και τη συναισθηματική ρύθμιση, σε αντίθεση με τους συμμετέχοντες που εργάζονταν τυπικές ώρες», ανέφεραν οι ερευνητές. Συγκεκριμένα, περιοχές όπως η μέση μετωπιαία έλικα (σημαντική για γνωστικές λειτουργίες, προσοχή, μνήμη, γλώσσα) και η νήσος (insula, που εμπλέκεται στην συναισθηματική επεξεργασία και την αυτογνωσία) παρουσίασαν αύξηση στον όγκο.

Η βιολογική εξήγηση και η πιθανή αναστρεψιμότητα

Τα ευρήματα αυτά υποδεικνύουν μια «πιθανή σχέση» ανάμεσα στον αυξημένο φόρτο εργασίας και στις παρατηρούμενες εγκεφαλικές αλλαγές, παρέχοντας μια βιολογική βάση για τις γνωστικές και συναισθηματικές δυσκολίες που συχνά αναφέρουν τα άτομα που εργάζονται υπερβολικά.

Ο Joon Yul Choi, συν-συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε ότι αυτές οι αλλαγές μπορεί να είναι «τουλάχιστον εν μέρει αναστρέψιμες» εάν μειωθούν οι παράγοντες στρες, αν και η πλήρης αποκατάσταση μπορεί να πάρει χρόνο.

Οι γνωστές συνέπειες της υπερεργασίας στην υγεία – Τι προσθέτει η νέα μελέτη

Προηγούμενες έρευνες έχουν ήδη τεκμηριώσει τις αρνητικές επιπτώσεις της υπερεργασίας. Κοινή μελέτη ILO-ΠΟΥ του 2021 εκτίμησε ότι συνδέεται με πάνω από 745.000 θανάτους ετησίως, ενώ αυξάνει τον κίνδυνο διαβήτη στις γυναίκες και επιταχύνει τη μείωση της γνωστικής ικανότητας. Ωστόσο, ενώ οι συμπεριφορικές και ψυχολογικές συνέπειες ήταν γνωστές, οι νευρολογικοί μηχανισμοί παρέμεναν λιγότερο κατανοητοί. Η νέα μελέτη, παρέχοντας στοιχεία για δομικές αλλαγές στον εγκέφαλο, προσφέρει «σημαντικά νέα στοιχεία» για το πώς οι πολλές ώρες εργασίας επηρεάζουν ριζικά τη σωματική υγεία, ενισχύοντας την άποψη ότι η υπερβολική εργασία είναι ο κορυφαίος παράγοντας επαγγελματικού κινδύνου για το βάρος των ασθενειών, σύμφωνα με τον Frank Pega (ΠΟΥ–ILO).

Τι λένε οι ειδικοί: Σημαντικά ευρήματα με περιορισμούς

Ο Jonny Gifford, κύριος ερευνητής στο Ινστιτούτο Μελετών Απασχόλησης, σχολίασε ότι η μελέτη «επιβεβαιώνει ορισμένους φυσιολογικούς λόγους για τους οποίους η εργασία πολλών ωρών επηρεάζει την ευημερία μας», παρέχοντας «ισχυρά νέα στοιχεία» για τη σύνδεση υπερβολικής εργασίας και δομικών αλλαγών σε περιοχές σχετιζόμενες με την εκτελεστική λειτουργία και τη συναισθηματική ρύθμιση. Ωστόσο, τόσο οι συγγραφείς της μελέτης όσο και οι ανεξάρτητοι ειδικοί επισημαίνουν τους περιορισμούς. Το μικρό μέγεθος του δείγματος (110) και η εστίαση μόνο σε εργαζομένους υγειονομικής περίθαλψης στην Κορέα περιορίζουν τη γενίκευση των αποτελεσμάτων. «Χρειάζονται περισσότερες μελέτες σε διαφορετικούς πληθυσμούς», δήλωσε ο Pega. Οι συγγραφείς προσθέτουν ότι, παρότι πιλοτική και διερευνητική, η μελέτη αποτελεί «ουσιαστικό πρώτο βήμα» στην κατανόηση της σχέσης υπερβολικής εργασίας και υγείας του εγκεφάλου.

Η Υπερεργασία ως Ζήτημα Επαγγελματικής Υγείας: Τι Μπορεί να Γίνει;

Για όσους εργάζονται ακατάπαυστα, η μελέτη αυτή προσφέρει μια επιστημονική βάση για να εξετάσουν τη μείωση των ωρών εργασίας τους. Οι ερευνητές και οι ειδικοί συμφωνούν: «Οι κυβερνήσεις, οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι μπορούν όλοι να λάβουν μέτρα για την προστασία της υγείας από τις πολλές ώρες εργασίας», μέσω νομοθετικών πλαισίων και προώθησης υγιών ωραρίων. Τα αποτελέσματα «υπογραμμίζουν τη σημασία της αντιμετώπισης της υπερβολικής εργασίας ως ζήτημα επαγγελματικής υγείας».

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Occupational and Environmental Medicine. (Με πληροφορίες από ABC News)