Κληρονομικό δίκαιο: Τι αλλάζει σε διαθήκες, αποποιήσεις, χρέη - Δικαιώματα και στους συντρόφους
Δεν καταργούνται οι ιδιόχειρες διαθήκες, αλλά με δικλείδες ασφαλείας. Πώς θα γίνεται η εξόφληση χρεών.
Την πολυεπίπεδη και εκ βάθρων μεταρρύθμιση του Κληρονομικου Δικαίου, για πρώτη φορά μετά από 80 χρόνια, παρουσίασε στο Υπουργείο Δικαιοσύνης ο Υπουργός Γιώργος Φλωριδης, ο Υφυπουργός Γιάννης Μπούγας και ο Πρόεδρος της αρμόδιας επιτροπής Απόστολος Γεωργιάδης.
Μεταξύ των σαρωτικών αλλαγών που προβλέπονται είναι η αναγνώριση -για πρώτη φορά- κληρονομικών δικαιωμάτων και στους συντρόφους, ακόμη και εκτός γάμου ή συμφώνου συμβίωσης, υπό (αυστηρές) προϋποθέσεις.
Θεσμοθετείται κληρονομικό δικαίωμα στον επιζώντα σύντροφο (όταν δεν υπάρχει σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης), θα αναγνωρίζεται όταν δεν υπάρχουν άλλοι συγγενείς που έχουν κληρονομικό δικαίωμα και η περιουσία του θανόντος θα πάει στο δημόσιο. Τότε η κληρονομιά πάει στον επιζώντα σύντροφο, εφόσον ζούσαν μαζί τουλάχιστον τρία χρόνια. Για να πάρει σε αυτή την περίπτωση την κληρονομία οφείλει να κάνει αίτηση μέσα σε τέσσερις μήνες από τον θάνατο του διαθέτη. Ακόμα μπορεί ο σύντροφος ενός ανθρώπου που φεύγει από τη ζωή να χρησιμοποιεί την κοινή τους κατοικία για ένα χρόνο, ενώ αν έχουν μαζί παιδιά τότε μπορεί στο κοινό σπίτι μείνει η οικογένεια για μεγάλο διάστημα.
Χρέη και αποποιήσεις κληρονομιάς
Αλλαγές έρχονται και στις διαθήκες που βαρύνονται με χρέη. Σύμφωνα με την νομοθετική πρωτοβουλία για τις αλλαγές στο κληρονομικό δίκαιο, καμία ευθύνη δεν θα έχουν πια οι κληρονόμοι για τα χρέη. Όλα τα χρέη της κληρονομιάς θα πληρώνονται από το ενεργητικό της κληρονομιάς και ό,τι μένει θα πηγαίνει στους κληρονόμους. Αυτό θα συμβάλλει καθοριστικά στον περιορισμό των αποποιήσεων κληρονομιών που συμβαίνει σήμερα κατά κόρον και θα αξιοποιούνται περιουσίες και επιχειρήσεις που απαξιώνονται.
Επίσης, αποδυναμώνεται ο θεσμός της νόμιμης μοίρας. Έτσι όποιος μένει εκτός διαθήκης, θα δικαιούται μόνο αποζημίωση κι όχι ποσοστό επί της κληρονομιάς
Εισάγονται οι κληρονομικές συμβάσεις. Θα επιτρέπεται, όσο ο ενδιαφερόμενος είναι ακόμα εν ζωή, να διαπραγματευτεί με τους κληρονόμους του τα κομμάτια της περιουσίας που θα λάβει ο καθένας κι εφόσον επέλθει συμφωνία θα υπογράφουν όλοι, παρουσία συμβολαιογράφου. Προβλέπονται δύο είδη κληρονομικών συμβάσεων. Μία κατά την οποία ο διαθέτης (πολίτης που αφήνει την κληρονομιά του) κάνει τη σύμβαση ενώ ζει και αφήνει την κληρονομιά του μετά θάνατον. Γι’ αυτό μέχρι να φύγει από τη ζωή μπορεί να διαχειρίζεται ο ίδιος τα περιουσιακά του στοιχεία. Και δεύτερο, η σύμβαση με την οποία ένας που έχει κληρονομικό δικαίωμα παραιτείται από την κληρονομιά εν ζωή για διάφορους λόγους. Δηλώνει δηλαδή ότι δεν επιθυμεί να κληρονομήσει κάτι που δικαιούται.
Μεγαλώνει το ποσοστό για επιζώντες συζύγους
Αλλάζουν τα ποσοστά που λαμβάνει ο κάθε κληρονόμος, όταν δεν υπάρχει διαθήκη. Σε πολλές περιπτώσεις αυξάνεται το ποσοστό του συζύγου που επιζεί αυξάνεται το ποσοστό του επιζώντος συζύγου στο 33% όταν κληρονομεί και υπάρχει μόνον ένα παιδί. Αντίθετα όταν τα παιδιά είναι δύο η περισσότερα, τότε ο επιζών σύζυγος κληρονομεί το 25% και τα παιδιά το υπόλοιπο. Αν όμως δεν υπάρχουν παιδιά ο επιζών σύζυγος θα κληρονομεί πριν από τους γονείς (αν υπάρχουν του ανθρώπου που έφυγε από τη ζωή) απο πρώτα ξαδέλφια η άλλους συγγενείς που έχουν κληρονομικό δικαίωμα.
Διατηρούνται οι ιδιόγραφες, παρά τα όσα περί αντιθέτου δημοσιοποιήθηκαν. Οι διαθήκες αυτές για να ισχύσουν θα πρέπει να ελεγχθούν για τη γνησιότητά τους με μάρτυρες και πραγματογνώμονες, όταν προσκομίζονται σε συμβολαιογράφο από συγγενείς που δεν είναι παιδιά η σύζυγοι. Το ίδιο θα γίνεται και όταν προσκομίζονται στο συμβολαιογράφο από παιδιά η επιζώντα σύζυγο αν έχει περάσει ένας χρόνος από τον θάνατο του διαθέτη.
