Κοκαΐνη: Επιστήμονες ανοίγουν νέους δρόμους για θεραπεία της εξάρτησης

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύεται στο Journal of Neuroscience, επιστήμονες κατάφεραν να δημιουργήσουν γενετικά τροποποιημένες φρουτόμυγες (Drosophila sp.) που καταναλώνουν κοκαΐνη. Το εύρημα αυτό, όσο παράξενο κι αν ακούγεται, αποτελεί ένα σημαντικό πρώτο βήμα στη θεραπεία του εθισμού και μπορεί να οδηγήσει ταχύτερα στην εύρεση φαρμάκων για την αντιμετώπιση της χρήσης κοκαΐνης, η οποία επηρεάζει περίπου 1,5 εκατομμύρια Αμερικανούς.

Όπως διαβάζουμε στο interestingengineering, οι ερευνητές εξηγούν ότι οι μύγες επιτρέπουν την ταχύτατη ανάλυση γενετικών παραγόντων που σχετίζονται με τον εθισμό. Αυτές οι πληροφορίες μπορούν να μεταφερθούν άμεσα σε μελέτες θηλαστικών, οδηγώντας στην ανακάλυψη θεραπευτικών στόχων και φαρμάκων.

Όταν οι μύγες εθίζονται

Παρά το γεγονός ότι οι φρουτόμυγες διαθέτουν περίπου το 75% των γονιδίων που σχετίζονται με ανθρώπινες ασθένειες, δεν καταναλώνουν κοκαΐνη. Αντιθέτως, την αποφεύγουν ενστικτωδώς, κάτι που αποτελεί ένα σοβαρό εμπόδιο στη μελέτη της εξάρτησης. Η επιστημονική ομάδα διαπίστωσε πως η κοκαΐνη ενεργοποιεί ισχυρά τους πικρούς υποδοχείς γεύσης στα πόδια των μυγών, οι οποίοι λειτουργούν σαν αισθητήρες αποφυγής δηλητηρίων. Οι μύγες, μέσω αυτών των «γευστικών αισθητήρων», εντοπίζουν τοξίνες πριν καν καταναλωθούν. Η λύση δόθηκε απενεργοποιώντας γενετικά τα νεύρα που εντοπίζουν την πικρή γεύση. Μετά από αυτή την παρέμβαση, οι μύγες άρχισαν να προτιμούν το νερό με κοκαΐνη και μέσα σε μόλις 16 ώρες εμφάνισαν σημάδια εθιστικής συμπεριφοράς.

Μικρό έντομο, μεγάλος επιστημονικός σύμμαχος

Αν και απλοί οργανισμοί, οι φρουτόμυγες είναι από τα πιο αποτελεσματικά εργαλεία για τη βιοϊατρική έρευνα. Πολλαπλασιάζονται γρήγορα, τροποποιούνται εύκολα γενετικά και έχουν ήδη βοηθήσει τους μελετητές να κατανοήσουν την εξάρτηση από το αλκοόλ και τη νικοτίνη. Πλέον, εισέρχονται δυναμικά και στη μελέτη της κοκαΐνης.

Οι ομοιότητες με τον άνθρωπο δεν είναι αμελητέες. Σε χαμηλές δόσεις κοκαΐνης, οι μύγες γίνονται υπερκινητικές, όπως και οι άνθρωποι. Σε υψηλές δόσεις παραλύουν, επίσης όπως και οι άνθρωποι. Η συμπεριφορά τους, λοιπόν, προσφέρει ένα εξαιρετικά χρήσιμο μοντέλο μελέτης. Σύμφωνα με τους ερευνητές η απλότητα του εγκεφάλου της μύγας αποτελεί πλεονέκτημα. Με αυτόν τον μικρό οργανισμό, είναι δυνατόν να αποκωδικοποιηθούν οι πολύπλοκοι μηχανισμοί που εμπλέκονται στην ανθρώπινη εξάρτηση από ναρκωτικά.

Νέοι δρόμοι για στοχευμένες θεραπείες

Η κληρονομικότητα παίζει κρίσιμο ρόλο στον κίνδυνο εθισμού. Ο εντοπισμός των βασικών γονιδίων που εμπλέκονται στην εξάρτηση είναι απαραίτητος για την ανάπτυξη θεραπειών που στοχεύουν απευθείας στους υπεύθυνους μηχανισμούς .

Το νέο μοντέλο με τις φρουτόμυγες παρέχει ένα γρήγορο, οικονομικό και αξιόπιστο εργαλείο για να βρεθούν τα γονίδια που ωθούν στη χρήση κοκαΐνης, αλλά και να μελετηθούν τα βιοχημικά μονοπάτια που σχετίζονται με αυτή τη συμπεριφορά.

Η βασική επιστημονική έρευνα παραμένει θεμέλιος λίθος για την κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Και όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, δεν μπορείς ποτέ να προβλέψεις ποια μικρή ανακάλυψη μπορεί να φέρει τεράστιο αντίκτυπο στην υγεία του ανθρώπου.