Κονκλάβιο και εκλογή Πάπα: Τα μυστικά «σημάδια» που θα προδώσουν τους ισχυρούς υποψηφίους

Η διαδοχή του Πάπα Φραγκίσκου είναι μια μυστικοπαθής και πολύπλοκη διαδικασία. Δεν υπάρχουν επίσημες προεκλογικές καμπάνιες. Κανείς δεν γνωρίζει ποιον θα επιλέξουν οι καρδινάλιοι για να διαδεχθεί τον κοιμηθέντα Επίσκοπο Ρώμης. Ωστόσο, για τους προσεκτικούς παρατηρητές, μικρές ενδείξεις μπορεί να αποκαλύψουν πιθανούς υποψήφιους για τον παπικό θρόνο.

Η εκλογή νέου Πάπα από το κονκλάβιο είναι μια μακρά και απόρρητη διαδικασία. Περίπου 252 καρδινάλιοι από όλο τον κόσμο συγκεντρώνονται στη Ρώμη, με τους 135 εξ αυτών, ηλικίας κάτω των 80 ετών, να συμμετέχουν στο κονκλάβιο. Σύμφωνα με το κανονικό δίκαιο της καθολικής Εκκλησίας, το κονκλάβιο δεν μπορεί να ξεκινήσει πριν από τις 6 Μαΐου. Κατά τη διάρκειά του, οι καρδινάλιοι απομονώνονται πλήρως από τον έξω κόσμο μέχρι να εκλεγεί ο νέος Ποντίφικας.

Πριν από το κονκλάβιο, οι καρδινάλιοι συμμετέχουν σε δημόσιες εκδηλώσεις και δίνουν συνεντεύξεις, αποκαλύπτοντας ενίοτε τις προτεραιότητές τους για τον επόμενο πνευματικό ηγέτη των 1,4 δισεκατομμυρίων Καθολικών παγκοσμίως. «Η ανάγνωση των σημαδιών πριν από το κονκλάβιο είναι δύσκολη, καθώς οι ενδείξεις είναι συνήθως εξαιρετικά διακριτικές», σημειώνει ο Τζον Τάβις, ανταποκριτής του Βατικανού με εμπειρία σε τρεις παπικές διαδοχές μιλώντας στο πρακτορείο Reuters.

Ο θάνατος του Φραγκίσκου και η κηδεία

Ο Πάπας Φραγκίσκος απεβίωσε τη Δευτέρα του Πάσχα (21/4) σε ηλικία 88 ετών, χωρίς να υπάρχει ξεκάθαρος διάδοχος. Κατά την Μεγάλη Εβδομάδα ο μακαριστός Πάπας Φραγκίσκος έχοντας επίγνωση ότι μπορεί το τέλος να είναι κοντά, ανέθεσε σε συνταξιούχους καρδινάλιους άνω των 80 ετών να προεξάρχουν στις λατρευτικές τελετές για το Πάθος και την Ανάσταση, πιθανότατα για να αποφύγει τη δημιουργία εντυπώσεων υπέρ κάποιου υποψηφίου.

Η κηδεία του, που θα ψαλλεί το Σάββατο 26 Απριλίου στην πλατεία του Αγίου Πέτρου, αναμένεται να προσελκύσει δεκάδες χιλιάδες πιστούς, καθώς και παγκόσμιους ηγέτες, όπως ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Εκατομμύρια ακόμη θα την παρακολουθήσουν παγκοσμίως μέσω τηλεόρασης.

Κατά την τελετή, ο Ιταλός καρδινάλιος Τζιοβάνι Μπατίστα Ρε, κοσμήτορας του Κολλεγίου των Καρδιναλίων και συνταξιούχος αξιωματούχος του Βατικανού, θα εκφωνήσει τον επικήδειο. Παρόλο που, λόγω ηλικίας, δεν μπορεί να συμμετάσχει στο κονκλάβιο ούτε να θεωρείται υποψήφιος, το περιεχόμενο του λόγου του ίσως προσφέρει ενδείξεις για τις προτεραιότητες των καρδιναλίων. Το 2005, ο καρδινάλιος Γιόζεφ Ράτσινγκερ εκφώνησε ένα συγκλονιστικό κήρυγμα στην κηδεία του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β΄ και, μόλις έντεκα ημέρες αργότερα, εξελέγη Πάπας Βενέδικτος XVI.

Ενδείξεις για τον επόμενο Πάπα

Η παπική κηδεία ανοίγει μια περίοδο πένθους εννέα ημερών για την Καθολική Εκκλησία. Την Κυριακή, ο καρδινάλιος Πιέτρο Παρολίν, που θεωρείται κορυφαίος υποψήφιος, θα προΐσταται σε επιμνημόσυνη λειτουργία στην πλατεία του Αγίου Πέτρου. «Το κλισέ λέει ότι όποιος μπαίνει στο κονκλάβιο ως Πάπας, βγαίνει καρδινάλιος», σχολιάζει ο Κρίστοφερ Μπελίτο, ιστορικός στο Πανεπιστήμιο Kean του Νιου Τζέρσεϊ. «Μόνο οι προφήτες γνωρίζουν το αποτέλεσμα».

Περαιτέρω ενδείξεις μπορεί να προκύψουν από τα κηρύγματα που θα εκφωνήσουν οι καρδινάλιοι σε εκκλησίες της Ρώμης πριν από το κονκλάβιο. «Οι λέξεις που χρησιμοποιούν, όπως "μεταρρύθμιση", "διοικητικές δεξιότητες" ή "στερεά θεολογία", μπορούν να αποκαλύψουν τις προτεραιότητές τους», εξηγεί ο Τάβις.

Η διαδικασία επιλογής του επόμενου Πάπα παραμένει γεμάτη μυστήριο και συμβολισμούς. Ενώ η κηδεία του Φραγκίσκου και οι λειτουργίες που θα ακολουθήσουν προσφέρουν ευκαιρίες για να διαπιστώσουμε πιθανές τάσεις, η τελική απόφαση θα ληφθεί πίσω από τις κλειστές πόρτες του κονκλαβίου. Μέχρι τότε, οι παρατηρητές θα συνεχίσουν να αναζητούν τα λεπτά σημάδια που ίσως προμηνύουν τον επόμενο ηγέτη της Καθολικής Εκκλησίας.