Μεγάλη προσοχή στα προϊόντα με ρετινόλη ειδικά το καλοκαίρι: Ποιοι πρέπει να την αποφεύγουν

Η ρετινόλη είναι ο πρωταγωνιστής της αντιγηραντικής περιποίησης του δέρματος, υποσχόμενος λαμπερή, καθαρή και πιο νεανική επιδερμίδα. Πόσο όμως στηρίζονται αυτές οι υποσχέσεις στην επιστήμη; Και τι πρέπει να γνωρίζουμε πριν ξεκινήσουμε τη χρήση της; Αν και για ορισμένους η ρετινόλη μπορεί να μειώσει τις λεπτές γραμμές, δεν είναι για όλους –και έχει και παρενέργειες .

Τι είναι η ρετινόλη και πώς δρα στο δέρμα

Η ρετινόλη ανήκει στην οικογένεια των ρετινοειδών, χημικών ενώσεων που προέρχονται από τη βιταμίνη A —απαραίτητη για υγιές δέρμα, καλή όραση και ισχυρό ανοσοποιητικό. Όταν εφαρμόζεται στο δέρμα, μετατρέπεται σε ρετινοϊκό οξύ, την ενεργή της μορφή, που δρα σε κυτταρικό επίπεδο. Οι ήπιες μορφές διατίθενται χωρίς ιατρική συνταγή, ενώ τα πιο ισχυρά σκευάσματα (που χρησιμοποιούνται κυρίως για ακμή) απαιτούν συνταγή.

Οι βασικές δράσεις της ρετινόλης περιλαμβάνουν την απολέπιση, τη σύσφιξη και την ανανέωση της επιδερμίδας. Ενεργοποιεί τα κερατινοκύτταρα (τα κύτταρα του ανώτερου στρώματος του δέρματος) και ενισχύει την παραγωγή κολλαγόνου, της βασικής πρωτεΐνης που κρατά την επιδερμίδα σφιχτή και ελαστική. Βοηθά επίσης στην απομάκρυνση των νεκρών κυττάρων, βελτιώνοντας έτσι την υφή και τον τόνο του δέρματος.

Είναι ασφαλής η χρήση ρετινόλης για όλους;

Ωστόσο, τα αποτελέσματα δεν είναι άμεσα. Χρειάζονται εβδομάδες (ή και μήνες) για να φανούν ορατές αλλαγές. Επιπλέον, πολλοί παρατηρούν μια φάση ερεθισμού και επιδείνωσης της ακμής, την περίφημη "retinol purge", κυρίως στην αρχή της χρήσης. Αυτή η φάση είναι προσωρινή, αλλά ενοχλητική, και δεν εμφανίζεται σε όλους.

Σε συγκεντρώσεις 0,1%-0,3%, η ρετινόλη θεωρείται γενικά ασφαλής. Παρ’ όλα αυτά, προκαλεί ευαισθησία στον ήλιο —γι’ αυτό είναι απαραίτητη η χρήση αντηλιακού ευρέος φάσματος κάθε μέρα. Επίσης, η έναρξη της χρήσης πρέπει να γίνεται σταδιακά, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος ερυθρότητας, ξηρότητας και ξεφλουδίσματος. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται "retinisation".

Η ρετινόλη, ακόμα και με μέτρα προφύλαξης, δεν είναι για όλους. Άτομα με ευαίσθητο δέρμα, έκζεμα ή ροδόχρου ακμή ενδέχεται να βιώσουν έντονους ερεθισμούς. Επίσης, οι έγκυες και οι θηλάζουσες δεν πρέπει να χρησιμοποιούν ρετινόλη, καθώς η ενεργή της μορφή (το ρετινοϊκό οξύ) έχει συσχετιστεί με γενετικές ανωμαλίες.

Ένα ακόμη πρόβλημα είναι ότι πολλές εταιρείες δεν αναφέρουν τη συγκέντρωση ρετινόλης στα προϊόντα τους. Η Ε.Ε. σχεδιάζει να επιβάλει όριο 0,3% στις συγκεντρώσεις για καλλυντικά προϊόντα, προκειμένου να περιορίσει την έκθεση σε ευάλωτους πληθυσμούς, όπως οι εγκυμονούσες.

Η ρετινόλη είναι επίσης ασταθής: διασπάται εύκολα από το φως, στον αέρα ή από τη θερμότητα. Συνεπώς, είναι προτιμότερο να επιλέγουμε προϊόντα σε αδιαφανείς, αεροστεγείς συσκευασίες, ώστε να διασφαλίζεται η αποτελεσματικότητά της. Διαφορετικά, κινδυνεύουμε να δούμε την άλλη «όψη του νομίσματος».

Η ασφαλέστερη μέθοδος είναι η «χαμηλή και αργή» προσέγγιση: ξεκινήστε με μικρή ποσότητα (σαν μπιζέλι), 1-2 φορές την εβδομάδα τη νύχτα, με συγκέντρωση 0.1%. Στη συνέχεια, αυξήστε σταδιακά τη συχνότητα και τη συγκέντρωση (έως 0.3%), εφόσον το δέρμα σας την αντέχει. Πάντα με ενυδατική μετά και με καθημερινό αντηλιακό. Αν παρουσιαστεί έντονος ερεθισμός, διακόψτε και συμβουλευτείτε δερματολόγο.

Πώς να ξεκινήσετε σωστά τη χρήση ρετινόλης

Η ρετινόλη μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο σύμμαχο για μια πιο λεία, φωτεινή και νεανική επιδερμίδα, αρκεί να χρησιμοποιείται σωστά και με προσοχή. Δεν είναι όμως πανάκεια και σίγουρα δεν ταιριάζει σε όλους. Αν σκέφτεστε να την εντάξετε στη ρουτίνα σας, ξεκινήστε σταδιακά, συμβουλευτείτε δερματολόγο και μην παραλείπετε την αντηλιακή προστασία. Η γνώση είναι το καλύτερο καλλυντικό —και στην περίπτωση της ρετινόλης, σώζει από επώδυνες καταστάσεις.