«Ναι» των ΗΠΑ στην ένταξη πρώην τζιχαντιστών στον συριακό στρατό - Ανησυχεί η Κίνα

Την ενσωμάτωση χιλιάδων αλλοδαπών τζιχαντιστών στον συριακό εθνικό στρατό αποδέχτηκαν οι ΗΠΑ, σύμφωνα με νέο σχέδιο που παρουσίασε στους Αμερικάνους η νέα ηγεσία της Συρίας, και υπό τον όρο ότι θα το κάνει με διαφάνεια, ανέφερε ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.

Τρεις Σύροι αξιωματούχοι του αμυντικού τομέα είπαν ότι με βάση αυτό το σχέδιο, περίπου 3.500 ξένοι μαχητές, κυρίως Ουιγούροι από την Κίνα και γειτονικές χώρες, θα ενταχθούν σε μια νεοσύστατη μονάδα, την 84η Μεραρχία, στην οποία θα υπηρετούν επίσης και Σύροι στρατιώτες.

Όταν ρωτήθηκε από το πρακτορείο Reuters εάν η Ουάσινγκτον εγκρίνει την ένταξη ξένων μαχητών στον νέο συριακό στρατό, ο Τόμας Μπάρακ, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία και ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ για τη Συρία, απάντησε: «Θα έλεγα ότι υπάρχει μια συμφωνία, με διαφάνεια».

Σύμφωνα με τον Μπάρακ, είναι προτιμότερο αυτοί οι μαχητές, πολλοί εκ των οποίων είναι «πολύ πιστοί» στη νέα συριακή διοίκηση, να ενταχθούν σε ένα κρατικό σχέδιο, αντί να αποκλειστούν.

Η τύχη των αλλοδαπών που ενώθηκαν με τους αντάρτες της οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ κατά τον 13χρονο εμφύλιο πόλεμο της Συρίας ήταν ένα από τα θέματα που θεωρούνταν «αγκάθια» στην προσέγγιση της Δαμασκού με τη Δύση, μετά την ανατροπή του καθεστώτος του Μπασάρ αλ Άσαντ, τον περασμένο Δεκέμβριο. Η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS) ήταν κάποτε παρακλάδι της Αλ Κάιντα. Τουλάχιστον μέχρι τις αρχές Μαΐου, οι ΗΠΑ απαιτούσαν από τη νέα συριακή κυβέρνηση να αποκλείσει τους ξένους μαχητές από τις δυνάμεις ασφαλείας.

Όμως η στάση της Ουάσινγκτον απέναντι στη Συρία άλλαξε εντελώς μετά την περιοδεία του Τραμπ στη Μέση Ανατολή, τον περασμένο μήνα. Ο Αμερικανός πρόεδρος συμφώνησε να άρει τις κυρώσεις στη Συρία, συναντήθηκε με τον μεταβατικό πρόεδρο Άχμεντ αλ Σαράα στο Ριάντ και διόρισε τον Μπάρακ, έναν στενό φίλο του, ειδικό απεσταλμένο για τη Συρία.

Δύο πηγές προσκείμενες στο υπουργείο Άμυνας της Συρίας είπαν στο πρακτορείο Reuters ότι ο Σαράα και οι συνεργάτες του επιχειρηματολογούσαν στους Δυτικούς συνομιλητές τους ότι η ενσωμάτων των αλλοδαπών πρώην ανταρτών στον στρατό θα συνιστούσε μικρότερο κίνδυνο ασφαλείας από την εγκατάλειψή τους, κάτι που θα μπορούσε να τους οδηγήσει στην αγκαλιά της Αλ Κάιντα ή του Ισλαμικού Κράτους.

Οι ανησυχίες της Κίνας

Χιλιάδες ξένοι σουνίτες μουσουλμάνοι ενώθηκαν με τους αντάρτες της Συρίας στις αρχές του εμφύλιου πολέμου εναντίον του Άσαντ, ο οποίος είχε τη στήριξη σιιτικών πολιτοφυλακών, βοηθούμενων από το Ιράν. Ορισμένοι από αυτούς τους μαχητές σχημάτισαν δικές τους ομάδες ενώ άλλοι εντάχθηκαν σε οργανώσεις όπως το Ισλαμικό Κράτος, το οποίο επιχείρησε να ιδρύσει ένα «χαλιφάτο» σε συριακά και ιρακινά εδάφη αλλά τελικά διαλύθηκε, δεχόμενο επίθεση από δυνάμεις που στηρίζονταν από τις ΗΠΑ ή το Ιράν.

Οι αλλοδαποί μαχητές της HTS είχαν τη φήμη πιστών, πειθαρχημένων και έμπειρων στρατιωτών και αποτελούσαν τη ραχοκοκαλιά των αποκαλούμενων «μονάδων αυτοκτονίας» της οργάνωσης. Πολέμησαν το Ισλαμικό Κράτος και άλλες φράξιες της Αλ Κάιντα μετά το 2016, όταν η HTS πήρε αποστάσεις από την οργάνωση που είχε ιδρύσει ο Οσάμα μπιν Λάιντεν.

Οι Ουιγούροι μαχητές από την Κίνα και την Κεντρική Ασία είναι μέλη του Ισλαμικού Κόμματος του Τουρκιστάν (TIP), μιας οργάνωσης που χαρακτηρίζεται τρομοκρατική από το Πεκίνο. Ένας Σύρος αξιωματούχος και ένας ξένος διπλωμάτης είπαν ότι η Κίνα επιδίωκε να απαγορευτεί η επιρροή της ομάδας στη Συρία.

«Η Κίνα ελπίζει ότι η Συρία θα αντισταθεί σε κάθε μορφή τρομοκρατίας και εξτρεμιστικών δυνάμεων, ως απάντηση στις ανησυχίες της διεθνούς κοινότητας», είπε ένας εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών.

Ο Οσμάν Μπούγρα, ένα πολιτικό στέλεχος του TIP απάντησε γραπτώς στο πρακτορείο Reuters ότι η ομάδα έχει διαλυθεί επισήμως και έχει ενσωματωθεί στον συριακό στρατό. «Λειτουργεί πλήρως υπό τις εντολές του υπουργείου Άμυνας, τηρεί την εθνική πολιτική και δεν διατηρεί δεσμούς με εξωτερικές οντότητες ή οργανώσεις», πρόσθεσε.

Τον Δεκέμβριο, ο διορισμός ξένων τζιχαντιστών, πρώην ηγετικών στελεχών της HTS, σε κορυφαίες θέσεις των ενόπλων δυνάμεων, θορύβησε τις Δυτικές κυβερνήσεις. Τα αιτήματα για πάγωμα των διορισμών αυτών και εκδίωξη των χαμηλόβαθμων αλλοδαπών μαχητών πολλαπλασιάζονταν, μέχρι τη συνάντηση του Τραμπ με τον Σαράα. Ο τελευταίος έχει δηλώσει ότι στους ξένους μαχητές και τις οικογένειές τους μπορεί να δοθεί η συριακή υπηκοότητα, λόγω του ρόλου που διαδραμάτισαν στην ανατροπή του Άσαντ.

Ο Αμπάς Σαρίφα, ένας ειδικός στις τζιχαντιστικές οργάνωσεις που εδρεύει στη Δαμασκό, είπε ότι οι μαχητές που ενσωματώνονται στον στρατό έχουν αποδείξει ότι είναι πιστοί στην ηγεσία της Συρίας και «ιδεολογικά φιλτραρισμένοι». Αλλά «αν τους εγκαταλείψουμε, θα γίνουν έρμαια του Ισλαμικού Κράτους ή άλλων ριζοσπαστικών ομάδων», είπε.