Γεραπετρίτης για Συρία στον ΟΗΕ: «Η μεταβατική κυβέρνηση να προχωρήσει χωρίς αποκλεισμούς»

«Η Ελλάδα θέλει να δει τη Συρία να πετυχαίνει και να γίνεται μια ειρηνική και ευημερούσα χώρα», τόνισε ο Γιώργος Γεραπετρίτης, μιλώντας στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη.

Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών ανέφερε ότι «η ευημερία της Συρίας εξαρτάται από την ολοκλήρωση μίας πλήρως συμπεριληπτικής πολιτικής μετάβασης χωρίς αποκλεισμούς» και κάλεσε τη μεταβατική κυβέρνηση «να διασφαλίσει τη λογοδοσία και να ενθαρρύνει τη μεταβατική δικαιοσύνη».

«Η αποχώρηση των ξένων μαχητών και η ενσωμάτωση όλων των ένοπλων ομάδων στις εθνικές δυνάμεις ασφαλείας, με ταυτόχρονη διασφάλιση του αποκλεισμού όλων των τρομοκρατικών και βίαιων εξτρεμιστικών στοιχείων, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης και αποφασιστικής προσπάθειας μεταρρύθμισης του τομέα της ασφάλειας, αποτελεί προϋπόθεση για την εσωτερική ασφάλεια και την πολιτική σταθερότητα», υπογράμμισε ο Γιώργος Γεραπετρίτης.

Ολόκληρη η ομιλία του Γιώργου Γεραπετρίτη στον ΟΗΕ για τη Συρία

«Κατ’ αρχάς επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω τον Ειδικό Απεσταλμένο, Geir Pedersen, καθώς και τον Διευθυντή του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA), Ramesh Rajasingham, για τις ενημερώσεις τους.

Οι αλλαγές επέρχονται συνήθως σταδιακά. Δεν βρισκόμαστε συχνά αντιμέτωποι με τεκτονικές αλλαγές. Η πτώση του πρώην καθεστώτος στη Συρία, στις αρχές Δεκεμβρίου, ήταν, ωστόσο, μια τέτοια αλλαγή. Οι ελπίδες των Σύρων αναπτερώθηκαν, τόσο για όσους διαμένουν στη χώρα τους όσο και για τους Σύρους απανταχού της γης. Όπως είπε και ο Γενικός Γραμματέας, πρέπει να κρατήσουμε τη φλόγα της ελπίδας ζωντανή, παρά τις προκλήσεις που απειλούν να τη σβήσουν.

Σήμερα, η Συρία έχει μια ιστορική ευκαιρία να προοδεύσει και να ευημερήσει, καθώς και να καταστεί παράγοντας σταθερότητας για την ευρύτερη περιοχή. Η Ελλάδα, ιστορικά συνδεδεμένη με τον συριακό λαό, στηρίζει ένθερμα και θα συνεχίσει να στηρίζει αυτές τις προσπάθειες. Στο πνεύμα αυτό, επισκέφθηκα τη Δαμασκό τον Φεβρουάριο και συμμετείχα στις διεθνείς διασκέψεις για την ανοικοδόμησή της Συρίας στο Παρίσι και τις Βρυξέλλες. Είμαστε πρόθυμοι να συμβάλουμε περαιτέρω στην ανοικοδόμηση της Συρίας και να διασφαλίσουμε τη διατήρηση της πλούσιας εθνικής και θρησκευτικής ποικιλομορφίας της.

Σήμερα, θα ήθελα να δώσω έμφαση στα ακόλουθα τρία σημεία:

Πρώτον, η ευημερία της Συρίας εξαρτάται από την ολοκλήρωση μίας πλήρως συμπεριληπτικής πολιτικής μετάβασης χωρίς αποκλεισμούς, σύμφωνα με τις αρχές του Ψηφίσματος 2254 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Ο πλούτος και το μεγαλείο της Συρίας εδράζονται στην ποικιλομορφία των πολιτών της. Ένα μωσαϊκό από διαφορετικά στοιχεία, ικανά να ανθίσουν από κοινού σε συνθήκες ειρήνης και αρμονίας. Σε αυτό το πλαίσιο, η μεταβατική κυβέρνησή της πρέπει να παραμείνει στην πορεία της πολιτικής συμπερίληψης και της εξωστρέφειας. Μια πορεία που θα διασφαλίζει την προστασία και την ενσωμάτωση όλων των συνιστωσών της συριακής κοινωνίας, είτε πρόκειται για Χριστιανούς, Αλαουίτες, Δρούζους ή Κούρδους και θα διασφαλίζει την ενεργό συμμετοχή όλων των Σύρων, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών.

Κάποια θετικά στοιχεία, όπως εκφράσθηκαν από τον Ειδικό Απεσταλμένο Pedersen, πρέπει να ενισχυθούν περαιτέρω.

Εκτιμούμε ότι υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης σε αυτά τα ζητήματα. Η μεταβατική κυβέρνηση θα πρέπει να διασφαλίσει την πλήρη πολιτική εκπροσώπηση όλων των Σύρων, λαμβάνοντας υπόψη τη δημογραφική σύνθεση της χώρας και οικοδομώντας αξιόπιστους και αντιπροσωπευτικούς θεσμούς.

Επιπλέον, το Σύνταγμα που θα διαδεχθεί τη Συνταγματική Διακήρυξη πρέπει να απηχεί τις φωνές μιας πολυεθνικής, πολυθρησκευτικής κοινωνίας, με πολιτιστική, εθνοτική και θρησκευτική ποικιλομορφία. Στο πλαίσιο αυτό, θεωρούμε ότι η συνέχιση του Εθνικού Διαλόγου, με τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και όλων ανεξαρτήτως των φωνών, είναι ζωτικής σημασίας.

Η συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF) και της Δαμασκού στις 10 Μαρτίου είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς δεσμεύει τα μέρη να αλληλεπιδρούν ειρηνικά. Πιστεύουμε ότι η αντιμετώπιση ζητημάτων, όπως το φράγμα Tishreen, το οποίο αποτελεί κρίσιμη υποδομή για τη διασφάλιση των υδάτινων πόρων και της ενεργειακής ασφάλειας, αποτελούν βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση. Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε την εφαρμογή της συμφωνίας, με την προσδοκία ότι θα συμβάλει στην περιφερειακή σταθερότητα. Η μεταβατική κυβέρνηση θα πρέπει να διασφαλίσει ότι οι ένοπλες ομάδες στο βόρειο τμήμα της χώρας δεν θα διαταράξουν την εν λόγω διαδικασία. Καλούμε όλους τους περιφερειακούς παράγοντες να απέχουν από τη βία ή προτροπές σε κλιμάκωση στο θέμα αυτό.

Η αποχώρηση των ξένων μαχητών και η ενσωμάτωση όλων των ένοπλων ομάδων στις εθνικές δυνάμεις ασφαλείας, με ταυτόχρονη διασφάλιση του αποκλεισμού όλων των τρομοκρατικών και βίαιων εξτρεμιστικών στοιχείων, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης και αποφασιστικής προσπάθειας μεταρρύθμισης του τομέα της ασφάλειας, αποτελεί προϋπόθεση για την εσωτερική ασφάλεια και την πολιτική σταθερότητα.

Δεύτερον: αναμένουμε από τη μεταβατική κυβέρνηση να διασφαλίσει τη λογοδοσία και να ενθαρρύνει τη μεταβατική δικαιοσύνη.

Οποιαδήποτε οπισθοδρόμηση σε αυτό το ζήτημα θα αποδειχθεί επιζήμια. Το Συμβούλιο Ασφαλείας καταδίκασε σθεναρά τη βία μεταξύ θρησκευτικών ομάδων, η οποία κορυφώθηκε με τον τραγικό θάνατο χιλιάδων αθώων πολιτών, κυρίως Αλαουιτών και Χριστιανών, στις παράκτιες περιοχές της χώρας τον Μάρτιο, και αναμένει την ταχεία δημοσιοποίηση του πορίσματος της συσταθείσας Διερευνητικής Επιτροπής. Οι υπαίτιοι πρέπει να οδηγηθούν στη δικαιοσύνη και να αποδοθούν ευθύνες.

Μας ανησυχεί εξίσου η βία που ξέσπασε στο Νότο, με στόχο κυρίως μέλη της κοινότητας των Δρούζων. Θα πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για τον τερματισμό της βίας μεταξύ θρησκευτικών ομάδων, προκειμένου η Συρία να γυρίσει σελίδα. Είναι απολύτως απαραίτητο οι μεταβατικές αρχές να διατηρήσουν την τάξη, να διασφαλίσουν τον έλεγχο των ενόπλων ομάδων, να προστατεύσουν όλους ανεξαιρέτως τους Σύρους και να αποδώσουν ευθύνες στους υπαιτίους χωρίς καθυστέρηση, σύμφωνα με τους κανόνες και τα πρότυπα του διεθνούς δικαίου. Η Ελλάδα απευθύνει έκκληση για ταχεία, διαφανή, αξιόπιστη και αμερόληπτη έρευνα εκ μέρους της Διερευνητικής Επιτροπής και ζητά να επιτραπεί στους αρμόδιους μηχανισμούς του ΟΗΕ να διερευνήσουν επίσης τα εν λόγω εγκλήματα.

Όλοι οι Σύροι έχουν δικαίωμα να ζήσουν απαλλαγμένοι από τον φόβο.

Χαιρετίσαμε τη συμμετοχή του Υπουργού Εξωτερικών κ. Shaibani στη συζήτηση της Γενικής Συνέλευσης για την τελευταία έκθεση του διεθνούς, αμερόληπτου και ανεξάρτητου μηχανισμού για τη Συρία. (Triple-I Mechanism/IIIM), καθώς και την εκπεφρασμένη βούλησή του να συνεργαστεί με διεθνείς μηχανισμούς για την προώθηση της λογοδοσίας. Η μεταβατική κυβέρνηση έχει αναλάβει υποχρέωση έναντι του συριακού λαού να τηρήσει τις υποσχέσεις της και η διεθνής κοινότητα προσβλέπει στην έμπρακτη υλοποίηση τους.

Και φτάνω στο τρίτο σημείο: όλα τα παραπάνω εκτυλίσσονται εν μέσω μιας πραγματικά επισφαλούς και δύσκολης κατάστασης στους τομείς της οικονομίας και της ασφάλειας.

Σύμφωνα με τις ενημερώσεις που ακούσαμε σήμερα, η Συρία βρίσκεται αντιμέτωπη με εκτεταμένες καταστροφές και ερήμωση. Για το λόγο αυτό, στο πλαίσιο της 9ης Διάσκεψης των Βρυξελλών τον Μάρτιο, η Ελλάδα ήταν μεταξύ των χωρών που δεσμεύτηκαν να στηρίξουν έμπρακτα την ανάκαμψη της Συρίας. Η Ελλάδα παραμένει προσηλωμένη στη στήριξη των Σύρων, καθώς ανοικοδομούν το έθνος τους και αγωνίζονται για ένα ελεύθερο και δημοκρατικό μέλλον.

Ομοίως, η ΕΕ ανέστειλε χωρίς καθυστέρηση ορισμένα περιοριστικά μέτρα - υπό προϋποθέσεις, με τρόπο σταδιακό και αναστρέψιμο - προκειμένου να στηρίξει τη Συρία. Θα συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις, με στόχο να εξετάσουμε την άρση περαιτέρω περιορισμών, στη βάση επίτευξης απτής προόδου όσον αφορά τη λογοδοσία, τη συμπεριληπτικότητα της πολιτικής διαδικασίας, καθώς και τον συνεχή σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας και τον σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων των γειτονικών κρατών.

Η εξαγγελία του Προέδρου Trump για την άρση των αμερικανικών κυρώσεων αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία για τη Συρία, η οποία πρέπει να συνεργαστεί στενά με όλους τους γείτονές της, προκειμένου να προαγάγει την περιφερειακή σταθερότητα και συνεργασία.

Η στήριξη της Συρίας είναι επίσης ζωτικής σημασίας, δεδομένου ότι ξένοι μαχητές εξακολουθούν να κυκλοφορούν ελεύθεροι και υφίσταται έτσι η απειλή επανεμφάνισης ριζοσπαστικών ομάδων. Η διασφάλιση της βιωσιμότητας και της ασφάλειας των δομών κράτησης των μαχητών του ISIS και των συγγενών τους στη βορειοανατολική Συρία είναι κρίσιμη από αυτήν την άποψη.

Τέλος, η στήριξη της σταθερότητας της Συρίας θα επιτρέψει την ασφαλή και εθελούσια επιστροφή της πλούσιας και μορφωμένης Συριακής διασποράς στην πατρίδα της, όπως της αξίζει.

Θα ήταν, τέλος, παράλειψη να μην επαναλάβουμε την πλήρη στήριξή μας στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας, η οποία πρέπει να γίνεται πλήρως σεβαστή από όλους, σύμφωνα με τις σχετικές διεθνείς συμφωνίες και τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, καθώς και η κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα των γειτονικών κρατών πρέπει επίσης να γίνονται σεβαστά.

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Εν κατακλείδι, η Ελλάδα θέλει να δει τη Συρία να πετυχαίνει και να γίνεται μια ειρηνική και ευημερούσα χώρα, προς όφελος πρωτίστως του Συριακού λαού, αλλά και της ευρύτερης περιοχής, και να γίνεται παγκόσμιο σύμβολο για το πώς μια χώρα μπορεί να επανακάμψει ακόμη και από τις πιο αντίξοες συνθήκες. Για να καταφέρει όλα αυτά, πιστεύουμε ότι η ηγεσία της θα πρέπει να υιοθετήσει μια συριακής ηγεσίας και κυριότητας πραγματικά συμπεριληπτική πολιτική μετάβαση, προωθώντας τη λογοδοσία, τη μεταβατική δικαιοσύνη και τη βιώσιμη συμφιλίωση. Σε αυτή την κατεύθυνση υποστηρίζουμε πλήρως τον ρόλο του ΟΗΕ και του Ειδικού Απεσταλμένου Pedersen.

Σας ευχαριστώ».