Τι φόρο θα πληρώνουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες - Το μπόνους για καταγγελίες «μαϊμού» - αποδείξεων

Αλλαγές στο σύστημα φορολόγησης για 800.000 ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους φέρνει το φορολογικό νομοσχέδιο που παρουσιάζει στο σημερινό υπουργικό συμβούλιο ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης.

Σύμφωνα με πληροφορίες με τη νέα ρύθμιση καθιερώνεται ένα ελάχιστο φορολογητέο εισόδημα για τους συγκεκριμένους φορολογούμενους το οποίο δεν θα μπορεί να είναι μικρότερο από 10.920 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο ετήσιο μικτό εισόδημα ενός εργαζόμενου του ιδιωτικού τομέα ο οποίος αμείβεται με τον κατώτατο μισθό των 780 ευρώ το μήνα για 14 μήνες (780x14=10.920 ευρώ).

Με την εφαρμογή του ισχύοντος συντελεστή 9% έως τα 10.000 ευρώ και 22% για το επόμενο κλιμάκιο, ο ελάχιστος φόρος που προκύπτει ξεπερνά τα 1.000 ευρώ και φτάνει τα 1.102 ευρώ.

Ωστόσο το ελάχιστο εισόδημα και ελάχιστος φόρος θα είναι μαχητά, που σημαίνει πως εφόσον ο ελεύθερος επαγγελματίας μπορεί να αποδείξει με στοιχεία πως το πραγματικό του εισόδημα είναι μικρότερο, θα μπορεί να φορολογηθεί σε αυτή τη βάση.

Μόλις 2 στους 10 επαγγελματίες δηλώνουν εισόδημα πάνω από 9.100 ευρώ

Το στίγμα των ανατροπών έδωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κωστής Χατζηδάκης λέγοντας ότι «δεν μπορεί οι εργοδότες ελεύθεροι επαγγελματίες να πληρώνουν λιγότερο φόρο από τους υπαλλήλους που απασχολούν, οι οποίοι μάλιστα αμείβονται με τον κατώτατο μισθό». Σύμφωνα με στοιχεία της ΑΑΔΕ, μόλις δύο στους δέκα επαγγελματίες δηλώνουν εισόδημα πάνω από 9.100 ευρώ τον χρόνο, το οποίο αντιστοιχεί στο εισόδημα ενός εργαζομένου ο οποίος παίρνει 650 ευρώ καθαρά τον μήνα για 14 μήνες, στον ιδιωτικό τομέα. Πηγές του οικονομικού επιτελείου επισημαίνουν ότι το «κλειδί» να είναι τα ηλεκτρονικά βιβλία καθώς μέσα από το «Μy data» η ΑΑΔΕ συλλέγει πολύτιμα στοιχεία και πληροφορίες για τα κέρδη και τις δαπάνες υπολογίζοντας έτσι με μεγαλύτερη ακρίβεια τον τζίρο

Την ίδια ώρα η αξία της απόδειξης και το μέγεθος της κρυφής φορολογητέας ύλης που αποκαλύπτουν οι ελεγκτικές αρχές με βάση τις καταγγελίες των πολιτών μέσω της εφαρμογής «Appodixi» θα καθορίζουν το ύψος της χρηματικής αμοιβής που θα λαμβάνει ο φορολογούμενος ενώ σε δεύτερη φάση το μπόνους θα χορηγείται και σε όσους αποκαλύπτουν περιπτώσεις διαφθοράς, φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίου μέσω της νέας ηλεκτρονικής πλατφόρμας που ενεργοποίησε η ΑΑΔΕ.

Μπόνους έως 3.000 ευρώ για όσους καταγγέλλουν μέσω κινητού «μαϊμού» - αποδείξεις

Το τοπίο για τη κλίμακα της χρηματικής αμοιβής στους φορολογούμενους που θα ειδοποιούν την ΑΑΔΕ μέσω της εφαρμογής «Appodixi» για περιπτώσεις έκδοσης μη γνήσιων αποδείξεων θα ξεκαθαρίσει σήμερα με τη παρουσίαση στο υπουργικό συμβούλιο του νομοσχεδίου για τη φοροδιαφυγή αλλά οι πληροφορίες αναφέρουν ότι το ποσό θα είναι κλιμακωτό και θα ανέρχεται στο τριπλάσιο της αξίας της απόδειξης με πλαφόν τα 3.000 ευρώ.

Αυτό σημαίνει ότι αν η αξία της μη γνήσιας απόδειξης είναι 100 ευρώ ο καταγγέλλων θα λαμβάνει αμοιβή 300 ευρώ ενώ αν η αξία είναι 1.500 ευρώ η αμοιβή δεν θα είναι τριπλάσια δηλαδή 4.500 ευρώ αλλά 3.000 ευρώ.

Επισημαίνεται ότι το μέτρο της χρηματικής επιβράβευσης στους πολίτες που φέρνουν στο φως φορολογικές παραβάσεις με έκδοση μη γνήσιων αποδείξεων η αποδείξεων με χαμηλότερα ποσά από την πραγματική συναλλαγή είχε μείνει για πολλούς μήνες στο συρτάρι του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας αλλά μετά την συνδρομή των καταγγελιών των πολιτών στην αποκάλυψη κρουσμάτων απόκρυψης αποφασίσθηκε η ενεργοποίηση του.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι από τις 20 Σεπτεμβρίου 2022 που ενεργοποιήθηκε η εφαρμογή περισσότεροι από 200.000 πολίτες έχουν εγκαταστήσει στο κινητό τους την «Αppodixi» μέσω της οποίας σκανάρουν τις αποδείξεις και ελέγχουν την εγκυρότητα τους.

Σύμφωνα με την ΑΑΔΕ από τις 135.000 καταγγελίες για κομπίνες με τις αποδείξεις οι 75.000 ήταν ανώνυμες και οι 55.000 επώνυμες και σε πολλές περιπτώσεις αφορούν αποδείξεις που ναι μεν εκδόθηκαν από νόμιμη ταμειακή μηχανή αλλά δεν διαβιβάστηκαν στην ΑΑΔΕ εντός του χρονικού διαστήματος που ορίζει η νομοθεσία ενώ δεν λείπουν και αναφορές για «αλλοιωμένες» ή πλαστές αποδείξεις.

Σημειώνεται ότι η εφαρμογή «Appodixi» έχει φέρει στο φως «λαβράκια» φοροδιαφυγής και έχει βάλει «λουκέτο» σε επιχειρήσεις που εκδίδουν αποδείξεις από πειραγμένους μηχανισμούς. Οι έλεγχοι αποκαλύπτουν και τα κόλπα που χρησιμοποιούν οι επαγγελματίες για να κρύβουν τα πραγματικά έσοδά τους από την Εφορία.

Ειδικότερα, εντοπίστηκαν περιπτώσεις επιχειρήσεων που έδιναν στους πελάτες τους μη γνήσιες αποδείξεις η που είχαν εκδώσει κανονικά αποδείξεις με την πραγματική αξία για κάθε συναλλαγή στη συνέχεια κατά τη διαβίβαση των στοιχείων στην ΑΑΔΕ είχαν δηλώσει μικρότερη αξία συναλλαγής, δηλαδή άλλο ποσό έγραφε η απόδειξη και άλλο ποσό έχει καταχωρηθεί στα ηλεκτρονικά βιβλία myDATA.

Επισημαίνεται ότι ο χρήστης ανοίγει την εφαρμογή «Appodixi» στο κινητό και μέσω της κάμερας «σκανάρει» την κωδικό QR της απόδειξης.

Ανάλογα με την κατάσταση της απόδειξης η εφαρμογή παράγει τα εξής μηνύματα:

- Η απόδειξη έχει διαβιβαστεί στην ΑΑΔΕ. Στην περίπτωση αυτή, εμφανίζονται τα στοιχεία της απόδειξης (αριθμός ταμειακής, ΑΦΜ επιχείρησης, αριθμός απόδειξης, ημερομηνία και ώρα έκδοσης της συναλλαγής, αξία συναλλαγής ΦΠΑ και στις συναλλαγές με πρατήρια καυσίμων, την ποσότητα και το είδος του καυσίμου). Στην περίπτωση αυτή, ελέγχεται εάν τα στοιχεία που εμφανίζονται στην εφαρμογή είναι τα ίδια με αυτά που εμφανίζονται στην απόδειξη. Εάν δηλαδή η αξία που αναγράφεται στην απόδειξη είναι ίδια με την αξία που έχει διαβιβαστεί στην ΑΑΔΕ. Εάν υπάρχει διαφορά, αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα έχει γίνει επέμβαση στον φορολογικό μηχανισμό της επιχείρησης, ώστε άλλο ποσό να εμφανίζει στην απόδειξη στον πελάτη και άλλο, μικρότερο, ποσό να διαβιβάζει στην ΑΑΔΕ.

- Η ταμειακή είναι δηλωμένη, αλλά η απόδειξη δεν έχει ακόμα διαβιβαστεί στην ΑΑΔΕ. Στην περίπτωση αυτή, αναφέρεται η ημερομηνία και ώρα πέραν την οποίας η απόδειξη θα έπρεπε να έχει διαβιβαστεί στην ΑΑΔΕ. Εάν η απόδειξη έχει εκδοθεί πριν από το χρονικό σημείο αυτό, υποδεικνύεται η αναφορά για μη διαβίβαση της απόδειξης.

- Ο κωδικός QR δεν μπορεί να διαβαστεί ή ότι η ταμειακή δεν είναι δηλωμένη ή δεν είναι ενεργή. Στην περίπτωση αυτή υποδεικνύεται η υποβολή αναφοράς στην εφαρμογή.

Εφόσον ο χρήστης επιλέξει να αναφέρει την απόδειξη καλείται να κάνει τα εξής:

1. Να τραβήξει φωτογραφία της απόδειξης.
2. Να εισαγάγει τον λόγο αναφοράς, υπό μορφή πεδίου Λίστας Επιλογών (με δυνατότητα επιλογής μιας τιμής).
3. Να προσθέσει όποιες παρατηρήσεις θέλει.
4. Να επιλέξει αν θα πραγματοποιήσει ανώνυμη ή επώνυμη καταγγελία.

Ο μηχανισμός των καταγγελιών ενισχύεται με τη νέα ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΑΑΔΕ όπου οι πολίτες θα εισέρχονται με τους κωδικούς του Taxisnet και θα δηλώνουν περιπτώσεις φοροδιαφυγής και λαθρεμπορίου από δική τους εμπειρία η πληροφορίες από άλλους αναφέροντας στοιχεία για το είδος και το χρόνο της παράβασης καθώς και για την ταυτότητα του παραβάτη ενώ θα δίνεται η δυνατότητα στη σχετική φόρμα να προσκομίζουν και τα τυχόν παραστατικά που θα τεκμηριώνουν την καταγγελία.

Οι καταγγελίες και πληροφορίες μπορεί να είναι επώνυμες ή ανώνυμες και σε χρόνο εξπρές θα φιλτράρονται από τον ελεγκτικό μηχανισμό ως προς την σοβαρότητα και την αξιοπιστία τους. Ο σχεδιασμός προβλέπει ότι και οι φορολογούμενοι που μέσω της πλατφόρμας κατευθύνουν τις ελεγκτικές αρχές στον εντοπισμό φαινομένων φοροδιαφυγής θα επιβραβεύονται λαμβάνοντας χρηματική αμοιβή για την υπηρεσία τους.

Με άλλες ρυθμίσεις του νομοσχεδίου από την 1η Ιανουαρίου του 2024:

- Εφαρμόζονται καθολικά τα ηλεκτρονικά βιβλία (myDATA), μέτρο που θα κλείσει παράθυρα για την απόκρυψη τζίρου και τη τεχνητή διόγκωση των δαπανών που εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα προκειμένου οι επιτήδειοι να γλυτώσουν φόρο. Πλέον τα έσοδα που δηλώνονται δεν μπορεί να υπολείπονται από αυτά που προκύπτουν από την ηλεκτρονική πληροφόρηση (myDATA, ταμειακές-POS) ενώ ως έξοδα η εφορία θα αναγνωρίζει μόνο όσα έχουν διαβιβαστεί στο myDATA.

- Καθίστανται υποχρεωτικά τα ηλεκτρονικά τιμολόγια και έτσι οι ελεγκτικές αρχές θα έχουν τη δυνατότητα σε πραγματικό χρόνο να διασταυρώνουν και να επαληθεύουν τις συναλλαγές ενώ ενεργοποιείται το ψηφιακό δελτίο αποστολής πιλοτικά από τις αρχές του 2024 και πλήρως πριν από το τέλος του ίδιου έτους με αποτέλεσμα η παρακολούθηση της διακίνησης αγαθών να γίνεται σε πραγματικό χρόνο.

- Επεκτείνεται η υποχρέωση κατοχής συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών (EFT/POS) στους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής αγοράς που σήμερα δεν έχουν την υποχρέωση, μέτρο-κόφτης στην απόκρυψη τζίρου και τη μη απόδοση του ΦΠΑ