Νέος «πάγος-ζελέ» που δεν λιώνει ποτέ - Επαναστατική λύση για τρόφιμα και φάρμακα
Ένας νέος τύπος «πάγου» από ζελατίνη υπόσχεται ψύξη χωρίς λιωμένο νερό και με πλήρη επαναχρησιμοποίηση.
Τα κοινά παγάκια λιώνουν και μπορούν να μεταφέρουν βακτήρια και να απειλήσουν την ασφάλεια των τροφίμων, ειδικά όταν μιλάμε για ευαίσθητα τρόφιμα όπως τα ψάρια. Ωστόσο, ένα ερευνητικό κέντρο στην Καλιφόρνια παρουσίασε ένα νέο είδος «πάγου» που δεν λιώνει ποτέ, μοιάζει με ζελέ, είναι βρώσιμος και μπορεί να χρησιμοποιηθεί αμέτρητες φορές. Η έρευνά τους παρουσιάστηκε στο πρόσφατο συνέδριο της American Chemical Society.
Ζελατίνη που σχηματίζει μικροσκοπικά δίκτυα
Όπως διαβάζουμε στο IFL Science το μυστικό του νέου πάγου βρίσκεται στη δομή του. Σε αντίθεση με τον κλασικό, ο οποίος απορροφά θερμότητα και λιώνει, η ζελατίνη (συστατικό στο οποίο βασίστηκαν οι ερευνητές) σχηματίζει μικροσκοπικά δίκτυα που παγιδεύουν το νερό στο εσωτερικό τους. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και μετά από πολλούς κύκλους κατάψυξης και απόψυξης, το υλικό διατηρεί την ψυκτική του ικανότητα χωρίς να χάνει το σχήμα του. Οι ερευνητές κατάφεραν να φτάσουν σε μια φόρμουλα που αποτελείται κατά 90% από νερό, είναι εύκολη στην παραγωγή και μπορεί να καθαριστεί με απλό ξέπλυμα.
Ένα υλικό που ψύχει χωρίς να λιώνει
Παρά τη μαλακή του σύσταση σε θερμοκρασία δωματίου, όταν παγώσει σκληραίνει και λειτουργεί όπως ένα κανονικό κομμάτι πάγου. Στην πράξη έχει αποδειχθεί ότι φτάνει έως και το 80% της απόδοσης του κλασικού πάγου στη διατήρηση της χαμηλής θερμοκρασίας, με το πλεονέκτημα ότι επαναχρησιμοποιείται πολλές φορές χωρίς απώλεια αποτελεσματικότητας. Αυτό το καθιστά μια πολλά υποσχόμενη λύση για τη βιομηχανία τροφίμων αλλά και την ιατρική.
Οι παγοκύστες ή ο ξηρός πάγος συχνά περιέχουν πλαστικά ή χημικά που καταλήγουν στα απορρίμματα και μολύνουν το περιβάλλον. Ο πάγος-ζελέ, που μπορεί να πάρει διάφορα σχήματα – από απλούς κύβους έως λεπτές πλάκες ή ακόμα και διακοσμητικές μορφές – διαφέρει, καθώς στο τέλος της χρήσης μπορεί να κομποστοποιηθεί. Σε πειράματα, μάλιστα, το χώμα που εμπλουτίστηκε με τα υπολείμματά του ενίσχυσε την ανάπτυξη φυτών, όπως της ντομάτας.
Προοπτικές και εμπορική αξιοποίηση της τεχνολογίας
Αυτό ανοίγει τον δρόμο για νέες εφαρμογές, π.χ. στη μεταφορά φρέσκων τροφίμων ή εμβολίων χωρίς απόβλητα. Ένα κομμάτι του υλικού μπορεί να αντικαταστήσει τα συμβατικά που καταλήγουν στα σκουπίδια, ενώ οι διάφορες μορφές του θα μπορούσαν να προστατεύσουν ευαίσθητα προϊόντα. Ειδικά σε εκθέσεις τροφίμων ή ιατρικά δείγματα, η χρήση του θα μείωνε τον κίνδυνο επιμόλυνσης και θα εξασφάλιζε καλύτερες συνθήκες αποθήκευσης.
Ένα ακόμη πλεονέκτημα είναι ότι το υλικό δεν διασπάται σε μικροπλαστικά, όπως συμβαίνει με πολλές συνθετικές επιλογές. Οι ερευνητές ήδη εξετάζουν και άλλες φυσικές πρώτες ύλες, όπως οι πρωτεΐνες σόγιας, που ίσως στο μέλλον δώσουν νέα βιοδιασπώμενα προϊόντα. Το ενδιαφέρον στρέφεται πλέον στην «έξυπνη» αξιοποίηση βιοπολυμερών που υπάρχουν στη φύση και μπορούν να οδηγήσουν σε οικολογικές καινοτομίες.
Αν και η τεχνολογία δεν έχει ακόμη φτάσει στα ράφια των καταστημάτων, το πανεπιστήμιο έχει προχωρήσει στη διαδικασία κατοχύρωσης και ήδη εταιρείες έχουν δείξει ενδιαφέρον. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι με λίγη ακόμη έρευνα στην παραγωγή μεγάλης κλίμακας, το «παγάκι που δεν λιώνει» θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο ψύχουμε και μεταφέρουμε τρόφιμα και φάρμακα.
