Ο εμβολιασμός μείωσε τους θανάτους από επιδημίες κατά 60% την τελευταία 25ετία

Ο εμβολιασμός σε συνθήκες έκτακτης ανάγκης είναι ένα από τα πιο αποτελεσματικά όπλα κατά των επιδημιών, σώζοντας εκατομμύρια ζωές σε παγκόσμιο επίπεδο. Σύμφωνα με νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο British Medical Journal (BMJ) Global Health η άμεση χορήγηση εμβολίων κατά τη διάρκεια επιδημιών χολέρας, Έμπολα και ιλαράς μείωσε τους θανάτους σχεδόν κατά 60% την τελευταία εικοσιπενταετία. Παράλληλα, υπολογίζεται πως αποτράπηκε αντίστοιχος αριθμός λοιμώξεων, ενώ το οικονομικό όφελος από τις παρεμβάσεις εκτιμάται σε δισεκατομμύρια ευρώ.

Τα εμβόλια ως μέτρο πρώτης γραμμής

Όπως διαβάζουμε στο Science Alert, η έρευνα υλοποιήθηκε σε συνεργασία με τον διεθνή οργανισμό Gavi και το Ινστιτούτο Burnet στην Αυστραλία. Για πρώτη φορά έγινε μια πλήρης αποτίμησης της ιστορικής συμβολής του επείγοντος εμβολιασμού στη δημόσια υγεία και την παγκόσμια ασφάλεια. Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι η ανάλυση αυτή αναδεικνύει τη σημασία των εμβολίων ως οικονομικά αποδοτικού μέτρου, ιδιαίτερα σε μια εποχή όπου οι επιδημίες παρουσιάζουν αυξητική τάση.

Θεαματικά αποτελέσματα σε πέντε ασθένειες

Η μελέτη εξέτασε 210 επιδημίες που σημειώθηκαν από το 2000 έως το 2023 σε 49 χώρες με χαμηλό εισόδημα. Οι ασθένειες που τέθηκαν στο μικροσκόπιο ήταν η χολέρα, ο Έμπολα, η ιλαρά, η μηνιγγίτιδα και ο κίτρινος πυρετός. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: οι εμβολιασμοί μείωσαν τις μολύνσεις και τους θανάτους κατά μέσο όρο σχεδόν 60%, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις το ποσοστό ήταν ακόμα υψηλότερο.

Ενδεικτικά, στην περίπτωση του κίτρινου πυρετού, η μείωση των θανάτων άγγιξε το 99%, ενώ για τον Έμπολα ξεπέρασε το 76%. Αυτά τα νούμερα δείχνουν ξεκάθαρα ότι ο επείγων εμβολιασμός μπορεί να αποδειχθεί καθοριστικός για τη διαχείριση εξαιρετικά επικίνδυνων και θανατηφόρων επιδημιών. Επιπλέον, μειώνεται σημαντικά ο κίνδυνος περαιτέρω εξάπλωσης των ασθενειών, καθώς περιορίζεται η αρχική τους διάδοση.

Οικονομικό όφελος και διεθνείς προκλήσεις

Πέρα όμως από το καθαρά υγειονομικό σκέλος, η οικονομική επίπτωση των εμβολιαστικών παρεμβάσεων είναι εξίσου σημαντική. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η πρόληψη των θανάτων και της αναπηρίας που σχετίζεται με τις 210 επιδημίες απέφερε συνολικό όφελος σχεδόν 32 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Κι αυτός ο αριθμός θεωρείται συντηρητικός, καθώς δεν περιλαμβάνει το κόστος διαχείρισης των εξάρσεων ούτε τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις που προκαλούνται από τη διατάραξη της καθημερινότητας λόγω μαζικών λοιμώξεων.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η επιδημία του Έμπολα που έπληξε τη δυτική Αφρική το 2014. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχε ακόμα εγκεκριμένο εμβόλιο, με αποτέλεσμα ο ιός να φτάσει και σε άλλες ηπείρους. Η κρίση εκείνη υπολογίζεται ότι κόστισε στις πληγείσες χώρες πάνω από 53 δισεκατομμύρια δολάρια, καθιστώντας σαφές πως η απουσία προληπτικών μηχανισμών έχει τεράστιο τίμημα.

Η έρευνα δημοσιεύεται σε μια περίοδο κατά την οποία ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει προειδοποιήσει για αύξηση των επιδημιών που μπορούν να προληφθούν με εμβόλια, όπως η μηνιγγίτιδα, η ιλαρά και ο κίτρινος πυρετός. Η ανησυχία εντείνεται από το γεγονός ότι η παραπληροφόρηση σχετικά με τα εμβόλια και η μείωση της διεθνούς οικονομικής βοήθειας δυσχεραίνουν την πρόσβαση των φτωχότερων χωρών στην περίθαλψη.

Η ανάγκη για άμεση επένδυση στην πρόληψη φαίνεται πιο επιτακτική από ποτέ, με την έρευνα να τονίζει πως ο εμβολιασμός δεν είναι μόνο θέμα υγείας, αλλά και κρίσιμο εργαλείο οικονομικής σταθερότητας και κοινωνικής συνοχής.