Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος: «Εκεί που ο ουρανός συναντά τη γη»

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, γνωστός και ως ο «Πράσινος Πατριάρχης» για το διαχρονικό του έργο, βραβεύτηκε στη Νέα Υόρκη με το Templeton Prize, ένα από τα κορυφαία βραβεία παγκοσμίως που αναγνωρίζει ανθρώπους που συμβάλλουν στη σύνδεση θρησκείας και επιστήμης. Η ομιλία του, με τίτλο «Εκεί που ο Ουρανός Συναντά τη Γη», αποτέλεσε μια σπουδαία προειδοποίηση και ένα κάλεσμα αφύπνισης για την ανθρωπότητα.

Ο Πατριάρχης τόνισε ότι η διάκριση μεταξύ θρησκείας και επιστήμης είναι τεχνητή. Για αιώνες, οι δύο τομείς απομακρύνθηκαν, με τη θρησκεία να κλείνεται στους ναούς της και την επιστήμη στα εργαστήριά της. Ο ίδιος υποστήριξε ότι «δεν υπάρχει ιερό και κοσμικό, πνευματικό και υλικό — μόνο μία αλήθεια». Παρομοίασε τον επιστήμονα που μετρά την τήξη των πάγων με τον θεολόγο που στοχάζεται πάνω στους στεναγμούς της Δημιουργίας. «Είμαι πεπεισμένος», είπε, «ότι και οι δύο διαβάζουν το ίδιο βιβλίο—το βιβλίο της φύσης και το βιβλίο της γραφής—αλλά σε διαφορετικές γλώσσες».

Η ομιλία του δεν ήταν απλώς μια θεολογική τοποθέτηση. Κατήγγειλε με θάρρος τις θρησκευτικές αστοχίες, όπως η υιοθέτηση θεωριών συνωμοσίας κατά την πανδημία, τονίζοντας ότι αποτελούν «πνευματική κακοποίηση». Έδωσε έμφαση στην ανάγκη για πνευματική πειθαρχία (άσκηση) και εγρήγορση (νέψη). Μίλησε για την ανάγκη να επιλέξουμε την ποιότητα αντί για την ποσότητα και την αντοχή αντί για την ευκολία. «Έχουμε δημιουργήσει έναν πολιτισμό εθισμένο στην επιτάχυνση», δήλωσε, «όπου η ταχύτητα της επέκτασης μετράει περισσότερο από τη σοφία της εκτίμησης».

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος  κλείνοντας, απηύθυνε ένα κάλεσμα για «θεολογία της διασύνδεσης». Τόνισε ότι η δικαιοσύνη προς το περιβάλλον είναι αλληλένδετη με την κοινωνική δικαιοσύνη. «Δεν μπορούμε να γιατρέψουμε τη σχέση μας με τον πλανήτη χωρίς να γιατρέψουμε τις σχέσεις μας μεταξύ μας», είπε χαρακτηριστικά. «Η επιστημονική απόδειξη είναι ξεκάθαρη: έχουμε περιορισμένο χρόνο και πόρους. Οι πνευματικοί πόροι είναι άφθονοι. Αυτό που μας λείπει δεν είναι η γνώση ή η ικανότητα, αλλά η θέληση». Η ομιλία του αποτελεί μια πρόκληση για όλους, υπενθυμίζοντας ότι η σωτηρία του πλανήτη δεν είναι απλώς μια επιστημονική ή πολιτική υπόθεση, αλλά μια ηθική και πνευματική επιταγή που αφορά την ίδια την ύπαρξη της ανθρωπότητας.