ΟΟΣΑ: Εύσημα για την οικονομία με ανάπτυξη 2,2% και ενίσχυση των εισοδημάτων το 2025 – Οι κίνδυνοι
Δημογραφικό, κλιματική αλλαγή, επενδύσεις και καταπολέμηση της φοροδιαφυγής οι μεγάλες προκλήσεις.
H ελληνική οικονομία είναι ισχυρή και προβλέπεται να αναπτυχθεί με ρυθμό 2,3% εφέτος, 2,2% το 2025 και 2,5% το 2026, σύμφωνα με την εξαμηνιαία έκθεση του ΟΟΣΑ για την παγκόσμια οικονομία (Economic Outlook).
Προσοχή στις αυξήσεις των μισθών
Μεταξύ άλλων σημειώνει ότι το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών ανά άτομο είναι σήμερα υψηλότερο από το προ πανδημίας επίπεδο και επίσης υψηλότερο απ' ό,τι αναμενόταν με βάση την προ της πανδημίας τάση.
Ειδικότερα για τα εισοδήματα, τονίζεται ότι οι μειώσεις των ασφαλιστικών εισφορών το 2025, με κόστος 0,2% του ΑΕΠ και οι αυξήσεις των συντάξεων θα στηρίξουν οριζόντια τα εισοδήματα. Όπως τονίζεται, η βελτίωση της είσπραξης των φόρων και η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής δίνει το περιθώριο για αυξήσεις μισθών τα τελευταία χρόνια.
Τονίζει συγκεκριμένα ότι οι μισθοί του δημόσιου τομέα, που είχαν παγώσει στο παρελθόν, θα αυξηθούν το 2025 για να ευθυγραμμιστούν με τον μελλοντικό κατώτατο μισθό. Ο κατώτατος μισθός αυξήθηκε κατά 42% από το 2018 έως τον Απρίλιο του 2024 και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω κατά περίπου 4,6% τόσο το 2025, όσο και το 2026. Με βάση όλα αυτά, η έκθεση τονίζει ότι θα πρέπει να δοθεί προσοχή ώστε οι αυξήσεις των μισθών να μην ξεπερνούν την αύξηση της παραγωγικότητας, γιατί θα οδηγήσουν σε αύξηση του κόστους εργασίας και επιβράδυνση των εξαγωγών.
Επίμονος ο πληθωρισμός
Οι επιχειρηματικές προσδοκίες στον τομέα της μεταποίησης και των υπηρεσιών συνέχισαν να κινούνται επεκτατικά έως το Σεπτέμβριο.
Εξάλλου ο ετήσιος πληθωρισμός ήταν επίμονος στο 3,1% τον Οκτώβριο του 2024 και ο δομικός πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 4,3% λόγω του αυξήσεων στον τομέα των υπηρεσιών.
Με βάση την έκθεση του ΟΟΣΑ, ο δανεισμός των επιχειρήσεων έχει αυξηθεί ενώ καταγράφεται επιβράδυνση στη χορήγηση στεγαστικών δανείων. Ο δανεισμός σε μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο του 2024 ήταν 54% υψηλότερα σε σχέση με πέρυσι. Τα επιτόκια για τα νέα δάνεια προς νοικοκυριά και επιχειρήσεις μειώθηκαν από 6,2% τον Ιανουάριο 2024 σε 5,4% τον Σεπτέμβριο.
Το εμπορικό έλλειμμα διευρύνθηκε, αντανακλώντας την αύξηση των εισαγωγών. Τα επενδυτικά αγαθά ξεπερνούν εκείνα των εξαγωγών, αν και οι τουριστικές εισπράξεις παρέμειναν ισχυρές. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις ήταν 12% υψηλότερες σε σχέση με πέρυσι ενώ οι εξαγωγές αγαθών ήταν 3,9% χαμηλότερες.
Πτωτική πορεία για το χρέος
Ο ΟΟΣΑ προβλέπει σταθερά πτωτική τροχιά για το χρέος το οποίο ως ποσοστό του ΑΕΠ θα αποκλιμακωθεί στο 157,3% στο τέλος του 2024 , στο 154,2% το 2025 και στο 148,1% στο τέλος του 2026 σημειώνοντας ότι «η διατήρηση μίας σταθερής πτωτικής πορείας του δημόσιου χρέους πρέπει να παραμείνει προτεραιότητα.
Ωστόσο, τονίζεται ότι η βιωσιμότητα του χρέους συναρτάται άμεσα από την επίτευξη υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων. Προβλέπει μάλιστα πλεονάσματα στο 2,4% του ΑΕΠ για το 2025 και το 2026. Ως μελλοντικούς κινδύνους για τη βιωσιμότητα του χρέους αναφέρει τη γήρανση του πληθυσμού και τις ανάγκες χρηματοδότησης των δημοσίων επενδύσεων με εθνικούς πόρους μετά το τέλος του Ταμείου Ανάκαμψης.
Επίσης σημειώνει ως πίεση για τις δαπάνες και τις καταστροφές που προκαλεί η κλιματική αλλαγή, όπως π.χ. οι περσινές πλημμύρες στη Θεσσαλία. Προτείνει για άλλη μια φορά την αύξηση των δαπανών στην υγεία την παιδεία και την κατάρτιση.
Τέλος, σημειώνει ότι περαιτέρω μείωση της φοροδιαφυγής και περιορισμός των φορολογικών δαπανών - ιδίως των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ, που ωφελούν κυρίως τα πιο ευκατάστατα νοικοκυριά, θα αυξήσει τα έσοδα, δίνοντας χώρο για στοχευμένες περικοπές ασφαλιστικών εισφορών για τους χαμηλότερους μισθούς.
Ανθεκτική η παγκόσμια οικονομία
Για την παγκόσμια οικονομία, ο ΟΟΣΑ αναφέρει ότι έδειξε αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα στα μεγάλα σοκ της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης, με τον ρυθμό ανάπτυξης να παραμένει σταθερός φέτος στο 3,2%, ενώ ο πληθωρισμός συνέχισε να υποχωρεί.
«Παρά την κάποια χαλάρωση στις αγορές εργασίας, τα ποσοστά ανεργίας παραμένουν κοντά στα ιστορικά χαμηλά επίπεδά τους σε πολλές χώρες. Το παγκόσμιο εμπόριο ανακάμπτει επίσης», αναφέρει η έκθεση.
Ο ΟΟΣΑ προβλέπει ότι αυτή η ανθεκτικότητα θα συνεχιστεί με μία αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ κατά 3,3% τόσο το 2025 όσο και το 2026 και με μείωση του πληθωρισμού προς τους στόχους των κεντρικών τραπεζών.
«Ωστόσο, αυτή η συνολικά ισχυρή επίδοση συγκαλύπτει σημαντικές διαφορές μεταξύ περιοχών και χωρών και περιβάλλεται από σημαντικούς καθοδικούς κινδύνους και αβεβαιότητες. Ειδικότερα, υπάρχουν αυξανόμενοι κίνδυνοι σχετικοί με τις αυξανόμενες εμπορικές εντάσεις και τον προστατευτισμό, με μία πιθανή κλιμάκωση των γεωπολιτικών συγκρούσεων και προβληματικές δημοσιονομικές πολιτικές σε κάποιες χώρες».
Για την Ευρωζώνη προβλέπεται αύξηση του ΑΕΠ κατά 1,3% το 2025 και 1,5% το 2026 από 0,8% φέτος. Υψηλότερη αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται στις ΗΠΑ - στο 2,4% το 2025 και 2,1% το 2026 από 2,8% φέτος.
