Όταν το design σκοτώνει: Τα «σπαθιά» των πεζοδρομίων απειλούν δικυκλιστές και πεζούς!
Όταν η αισθητική μπαίνει πάνω από την ασφάλεια, τότε τα πεζοδρόμια μετατρέπονται σε παγίδες για όλους μας.

Έκπληξη, οργή και ανησυχία προκαλεί η τοποθέτηση σιδερένιων, επικίνδυνων μικρών εμποδίων για το πάρκινγκ κατά μήκος κεντρικής εμπορικής οδού στα Βόρεια Προάστια. Τα συγκεκριμένα κολωνάκια, έχουν κορυφή που λεπταίνει επικίνδυνα σαν πεπλατυσμένο σπαθί, ή στρογγυλή ή κωνική και έχουν σχεδιαστεί – όπως ισχυρίζονται οι υπεύθυνοι – για να αποτρέψουν την παράνομη στάθμευση πάνω στα πεζοδρόμια.
Όμως… ποιος νοιάζεται για το τι θα συμβεί αν ένας μοτοσυκλετιστής πέσει επάνω τους; Ή αν ένας πεζός παραπατήσει;

Τα κολωνάκια αυτά δεν είναι απλώς ακατάλληλα – είναι επικίνδυνα. Δεν μιλάμε για ένα απλό αισθητικό φάλτσο, αλλά για κατασκευές που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρούς τραυματισμούς ή και να στοιχίσουν ζωές. Οποιοσδήποτε αναβάτης δικύκλου ή ακόμη και ποδηλάτης που χάσει τον έλεγχο, κινδυνεύει να καρφωθεί σε μία σχεδόν αιχμηρή επιφάνεια ή να χτυπήσει άσχημα στο κυκλικό τους τελείωμα, που δεν έχει καμία θέση σε δημόσιο χώρο.
Ακόμη και πεζοί, παιδιά ή ηλικιωμένοι που κινούνται αμέριμνοι στο πεζοδρόμιο, είναι εκτεθειμένοι σε έναν κίνδυνο που δεν δικαιολογείται με κανέναν τρόπο. Μάλιστα σε κάποιους δήμους τα κολωνάκια αυτά έχουν φώτα στο επάνω σημείο τους που λειτουργούν με φωτοβολταϊκά με ακμές και έντονες γωνίες.
Αναρωτιόμαστε: Πώς πέρασε από το μυαλό υπευθύνων ότι αυτά τα μεταλλικά “σπαθιά” είναι λύση; Ποια μελέτη ασφάλειας τα ενέκρινε; Ποιος πίστεψε ότι η αστική αισθητική είναι πιο σημαντική από τη σωματική ακεραιότητα των πολιτών;

Η ιστορία επαναλαμβάνεται… τραγικά
Δεν είναι η πρώτη φορά που τέτοιες παρεμβάσεις προκαλούν αντιδράσεις. Θυμίζουμε πως η τακτική της τοποθέτησης μεταλλικών εμποδίων, με αφορμή την αποτροπή στάθμευσης, έχει προκαλέσει και στο παρελθόν σοβαρούς τραυματισμούς και θανάτους. Και όμως, αντί να γινόμαστε σοφότεροι, συνεχίζουμε να σχεδιάζουμε πεζοδρόμια-παγίδες.
Οι σταθερές κατασκευές στην άκρη των δρόμων – είτε είναι κολώνες, είτε τσιμεντένια στηθαία, είτε αυτά τα κολωνάκια – είναι ο Νο.1 εχθρός του αναβάτη μοτοσυκλέτας ή scooter. Δεν συγχωρούν το λάθος, δεν δίνουν δεύτερη ευκαιρία.
Νόμιμα ή παράνομα; Τι ισχύει με τα κολωνάκια;
Η τοποθέτηση εμποδίων σε δημόσιους χώρους δεν είναι ελεύθερη. Το άρθρο 48 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας απαγορεύει ρητά την αυθαίρετη κατάληψη δρόμου ή πεζοδρομίου. Οποιοδήποτε εμπόδιο που περιορίζει την κυκλοφορία, τη στάθμευση ή την ορατότητα, θεωρείται παράνομο – και επισύρει πρόστιμα.

Υπάρχουν διαδικασίες μέσω Δήμων για την τοποθέτηση προστατευτικών μέτρων, αλλά οι άδειες δίνονται με αυστηρά κριτήρια και μόνο μετά από επιτόπια μελέτη. Η ανεξέλεγκτη τοποθέτηση, ακόμη και με καλές προθέσεις, δεν είναι λύση – και συχνά γίνεται αιτία για νέους κινδύνους.
Ας αφαιρεθούν τώρα – και μετά συζητάμε ξανά
Η ασφάλεια στους δημόσιους χώρους δεν είναι διαπραγματεύσιμη. Αν υπάρχει ανάγκη να προστατευτεί το πεζοδρόμιο, τότε ας το κάνουμε με τρόπο που δεν μετατρέπει το πεζοδρόμιο σε ναρκοπέδιο. Ας αφαιρεθούν άμεσα αυτά τα επικίνδυνα κολωνάκια – και μετά ας μιλήσουμε για αισθητική.
Γιατί όταν ο σχεδιασμός της πόλης βάζει σε δεύτερη μοίρα τη ζωή των πολιτών, τότε κάτι κάνουμε πολύ λάθος.