Πού βρίσκεται σήμερα ο αστεροειδής που εξαφάνισε τους δεινόσαυρους
Σκόνη, μικροσκοπικά θραύσματα και ένας τεράστιος κρατήρας διηγούνται την ιστορία της μεγάλης μαζικής εξαφάνισης ειδών.
Πριν από περίπου 66 εκατομμύρια χρόνια, ένα ουράνιο σώμα στο μέγεθος του Έβερεστ άλλαξε την πορεία της ζωής στη Γη. Ο αστεροειδής με διάμετρο γύρω στα 12 χιλιόμετρα προσέκρουσε στον πλανήτη μας με ταχύτητα που ξεπερνούσε τα 40.000 χιλιόμετρα την ώρα, απελευθερώνοντας ασύλληπτα ποσά ενέργειας. Το αποτέλεσμα ήταν η εξαφάνιση των δεινοσαύρων και η απαρχή της πέμπτης μεγάλης μαζικής εξαφάνισης ειδών. Η ερώτηση όμως που παραμένει συναρπαστική είναι: «Τι απέγινε τελικά αυτός ο αστεροειδής;».
Η σκόνη που πρόδωσε τον αστεροειδή
Όπως διαβάζουμε στο Live Science, η ενέργεια που εκλύθηκε ισοδυναμούσε με δισεκατομμύρια φορές τη δύναμη μιας πυρηνικής βόμβας του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, με αποτέλεσμα ο αστεροειδής να εξαϋλωθεί σχεδόν ολοκληρωτικά. Η ύλη του μετατράπηκε σε σκόνη που εκτοξεύθηκε στην ατμόσφαιρα και σταδιακά επέστρεψε στη Γη, καλύπτοντας τον πλανήτη με ένα λεπτό στρώμα.
Αυτό το στρώμα είναι σήμερα γνωστό ως «ανωμαλία ιριδίου», καθώς περιέχει συγκεντρώσεις του μετάλλου σε ποσοστά πολλαπλάσια από αυτά που συναντώνται κανονικά στον φλοιό της Γης. Το ιρίδιο είναι σπάνιο στη Γη αλλά άφθονο στους αστεροειδείς, και η παρουσία του αποτέλεσε την ισχυρότερη απόδειξη ότι το λεπτό γεωλογικό ίχνος συνδέεται με το διαστημικό σώμα που προκάλεσε την εξαφάνιση των δεινοσαύρων.
Τα θραύσματα που γλίτωσαν
Παρότι το μεγαλύτερο μέρος του αστεροειδούς εξαφανίστηκε, μικρά θραύσματα φαίνεται πως διασώθηκαν. Το πιο γνωστό είναι ένας κόκκος στο μέγεθος σουσαμιού, τον οποίο εντόπισε τη δεκαετία του 1990 ένας γεωχημικός μέσα σε πυρήνα πετρωμάτων που είχε ληφθεί κοντά στη Χαβάη. Αργότερα αναφέρθηκαν και άλλες ανακαλύψεις μικροσκοπικών κομματιών, χωρίς όμως να έχουν επιβεβαιωθεί πλήρως. Οι ειδικοί τονίζουν ότι θα χρειαστεί μεγάλη τύχη για να βρεθεί μεγαλύτερο κομμάτι, αλλά αν συμβεί, θα μπορούσε να αποκαλύψει πολύτιμες λεπτομέρειες για τις ακραίες πιέσεις και θερμοκρασίες που βίωσε το αντικείμενο κατά τη σύγκρουση.
Ο κρατήρας στο Μεξικό
Πέρα όμως από τα μικροσκοπικά θραύσματα και τη σκόνη που άφησε πίσω, ο αστεροειδής χάραξε και ένα από τα πιο εντυπωσιακά γεωλογικά αποτυπώματα στη Γη: τον κρατήρα Τσιξουλούμπ, στο σημερινό Μεξικό, έναν από τους μεγαλύτερους στην ιστορία του πλανήτη, με διάμετρο περίπου 180 χιλιομέτρων και βάθος γύρω στα 20 χιλιόμετρα. Με την πάροδο εκατομμυρίων ετών, η γεωλογική δραστηριότητα και οι αποθέσεις ιζημάτων κάλυψαν μεγάλο μέρος του, ενώ σημαντικό τμήμα του βρίσκεται κάτω από τον Κόλπο του Μεξικού. Παρ’ όλα αυτά, στην επιφάνεια εξακολουθούν να διακρίνονται χαρακτηριστικά σημάδια, όπως μια αλυσίδα από βυθίσματα που σχηματίστηκαν σε ασβεστολιθικά πετρώματα γύρω από την περίμετρό του.
Έτσι, αν και ο ίδιος ο αστεροειδής δεν υπάρχει πια, τα ίχνη του είναι ανεξίτηλα. Η σκόνη που απλώθηκε σε όλο τον πλανήτη, τα ελάχιστα θραύσματα που εντοπίστηκαν και ο γιγάντιος κρατήρας που άφησε πίσω του αποτελούν τα απομεινάρια μιας κοσμικής σύγκρουσης που άλλαξε ριζικά την ιστορία της ζωής στη Γη.
