Προσφυγικό Έβρος: Τουρκική προπαγάνδα με... σκηνοθετημένους βασανισμούς - Η αποκωδικοποίηση των fake news [vid & pics]

Έλλη Κομνηνού
Έλλη Κομνηνού
Ρεπορτάζ: Λουκάς Βελιδάκης
Προσφυγικό Έβρος: Η ρητορική και τα fake news περί απάνθρωπης μεταχείρισης των προσφύγων από την Ελλάδα, κορυφώθηκαν στο tweet του Τούρκου υφυπουργού Εξωτερικών. Ο Γιαβούζ Σελίμ Κιράν έφτασε στο σημείο να παρομοιάσει τις συνθήκες στη μεθοριακή γραμμή του Έβρου με το Άουσβιτς. Στην ανάρτηση, που περιλαμβάνει φωτογραφίες οι οποίες έπαιξαν τουρκικά ΜΜΕ, ο τούρκος υφυπουργός αναφέρει: «Αυτές οι φωτογραφίες δεν είναι από το Άουσβιτς, αλλά από το Παζαρκουλέ, μια τουρκική πλευρά της μεθοριακής γραμμής στην περιοχή των Καστανιών Έβρου. Η Ελλάδα αρπάζει τα χρήματα, τα τηλέφωνα, τις ταυτότητες και τα ρούχα αθώων μεταναστών που περνούν τα σύνορα και τους επιστρέφει. Η Ευρώπη και ο κόσμος παριστάνουν τις στρουθοκαμήλους». Αυτό είναι το επίμαχο tweet
Οι εν λόγω φωτογραφίες έκαναν την εμφάνιση τους το μεσημέρι της περασμένης Παρασκευής (6/3). Στην Ελλάδα κυκλοφόρησαν στα social media όταν ορισμένοι αναμετέδωσαν tweet ενός ολλανδού δημοσιογράφου, του Olaf Koens, ο οποίος εμφάνιζε την «είδηση», λέγοντας ότι οι πληροφορίες πήραν και εικόνα. Το γεγονός και μόνο ότι δυτικός δημοσιογράφος μετέδιδε την είδηση έκανε πολλούς να το πιστέψουν.
Κατόπιν, οι φωτογραφίες μεταδόθηκαν και σε ξένα ΜΜΕ, όπως τα βρετανικά Telegrapgh και Metro, ενώ μια ημέρα μετά το έπαιξε και το CNN. Με μία υποσημείωση ωστόσο. Σε κανένα από τα ξένα ΜΜΕ που προβλήθηκαν αυτές οι εικόνες -είτε σε βίντεο είτε σε φωτογραφίες- δεν υπήρχε ανεξάρτητη έρευνα. Το CNN έκανε μάλιστα και σαφή επισήμανση, ότι «δεν μπορεί να επιβεβαιώσει ανεξάρτητα το εν λόγω βίντεο ή τις συνθήκες γύρω από τις οποίες τραβήχτηκε». Ως εκ τούτου, η ερώτηση είναι απλή: Που βρήκαν τις πληροφορίες; Ακολουθεί η απάντηση. Το οπτικοακουστικό υλικό και οι πληροφορίες προέρχονταν από το TRT, το τουρκικό κρατικό κανάλι, που όλως τυχαίως είχε (μόνο εκείνο) δημοσιογράφο, κάμεραμαν και φωτογράφο, σε σημείο όπου δεν επιτρέπεται η παρουσία δημοσιογράφων. (Το link για το κείμενο) Όλως τυχαίως το συνεργείο ήταν εκεί τη συγκεκριμένη ώρα όταν μερικές δεκάδες νεαρών μεταναστών, μόνο ανδρών, περιφέρονταν σε άγνωστο σημείο με τα εσώρουχα ή με παντελόνια μόνο ή και σε άλλες παραλλαγές. Στις φωτογραφίες μπορούμε να δούμε διάφορες. Ιδού το αρχικό tweet του TRT World, στο οποίο αναφέρεται ότι «πρόσφυγες επιχειρούν να φτάσουν στην Ευρώπη από τα σύνορα της Αδριανούπολης με τις Καστιμίνες (μάλλον εννοούν Καστανιές) μας είπαν ότι οι ελληνικές αρχές ασφαλείας τους χτύπησαν, τους πήραν τα κινητά τηλέφωνα και τα λεφτά κι αφού τους έγδυσαν τους ώθησαν στην ουδέτερη ζώνη να περπατούν ημίγυμνοι στο κρύο».
Το TRT World (αγγλόφωνο) επέλεξε για κεντρική φωτογραφία στο ρεπορτάζ που ανάρτησε στην ιστοσελίδα του τη χτυπημένη πλάτη ενός νεαρού άνδρα, του οποίου τα τραύματα έχουν προλάβει να... επουλωθούν. Τραύματα που ομοιάζουν με αυτά που προκύπτουν από το αυτομαστίγωμα μερίδας σιιτών μουσουλμάνων. Η εικόνα αυτή αναμφίβολα λειτουργεί εις επίρρωση του αφηγήματος για βασανιστήρια και ούτω καθεξής.
Καθόλου τυχαία και εντελώς βολικά,συνεργείο του TRT και του DHA περνούσαν από το επίμαχο σημείο -απαγορευμένη στρατιωτική ζώνη- και είδαν γυμνούς άνδρες (μόνο νεαρούς άνδρες), εκ των οποίων στις φωτογραφίες οι μισοί είναι με εσώρουχα σε κάποια πλάνα, ενώ σε άλλα φοράνε και παντελόνια. Στα παρακάτω βίντεο η σκηνοθεσία είναι εμφανής. Οι ημίγυμνοι άνδρες με τεράστια προθυμία κάνουν δηλώσεις ότι τους πήραν τα ρούχα και τους έδειραν, ενώ δεν λένε αν μπήκαν όλοι μαζί και από που... Δεν δίνουν καμία πληροφορία για το τι έγινε στην Ελλάδα. Μόνο ότι τους έγδυσαν και τους πήραν τα υπάρχοντα. Η ίδια ιστορία. Λες και κάποιος την έχει υπαγορεύσει.
Υπάρχουν φωτογραφίες με άνδρες με πολιτικά ρούχα δίπλα στους γυμνούς μετανάστες που τους μιλάνε, δίνοντας τους οδηγίες. Όλως τυχαίως, αυτοί οι άνδρες κόπηκαν στις φωτογραφίες που δημοσίευσαν τα τουρκικά ΜΜΕ. Όλως τυχαίως κάποιοι εμφανίζονται με κουβέρτες, άλλοτε με ρούχα, άλλοτε χωρίς, ενώ όλως τυχαίως άναψε και μια φωτιά εκεί για να ζεσταθούν. Σε μία φωτογραφία βλέπουμε ημίγυμνο άνδρα μέσα στο κρύο, βασανισμένο και ταλαιπωρημένο... θα γελάει μπροστά στην κάμερα.
Όλως τυχαίως το ρεπορτάζ του TRT (που αναπαράχθηκε από ξένους δημοσιογράφους άκριτα, χωρίς καμία μα καμία ανεξάρτητη πληροφόρηση) είναι δακρύβρεχτο: γράφει ότι ανάμεσα στους μετανάστες που έγδυσαν οι Έλληνες είναι γυναίκες και παιδιά. Πουθενά όμως δεν τους βλέπουμε στις φωτογραφίες- μια εικόνα που θα ήταν εξαιρετικά δυνατή αν μη τι άλλο. Το ρεπορτάζ του TRT υπογράφει ο τούρκος δημοσιογράφος Abdullah Tanriverdi. Τις φωτογραφίες έχει πάρει ο τούρκος φωτορεπόρτερ Belal Khaled. Και οι δύο εργάζονται στο TRT, το κρατικό κανάλι της Τουρκίας, στη χώρα του Ερντογάν που ελέγχει ασφυκτικά τον Τύπο.
Οι φωτογραφίες εμφανίστηκαν και σε πρακτορεία, ωστόσο όλες είναι λήψεις από τον ίδιο φωτογράφο.
Η Τουρκία από την αρχή της κρίσης στον Έβρο, την προπερασμένη Παρασκευή, επιχειρεί να πείσει τη διεθνή κοινή γνώμη ότι οι Έλληνες βασανίζουν τους μετανάστες που οι ίδιοι μετέφεραν στην περιοχή, έχοντας στείλει σήμα ότι τα σύνορα άνοιξαν και πως μπορούν να περάσουν στην Ευρώπη. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι ακόμα και ο Δικηγορικός Σύλλογος της Άγκυρας κατήγγειλε ότι 300 μετανάστες υπό απέλαση οδηγήθηκαν παρά τη θέληση τους στα σύνορα με την Ελλάδα στον Έβρο. Διαβάστε Αναλυτικά Η στάση της Τουρκίας στον Έβρο χαρακτηρίστηκε ακόμα και από το συμβούλιο των ΥΠΕΞ της ΕΕ ως εργαλειοποίηση του πόνου των προσφύγων. Πολλοί αναλυτές μίλησαν για υβριδικό πόλεμο του Ερντογάν και ήδη υπάρχουν πολλά βίντεο και μαρτυρίες που το αποδεικνύουν. Το περιστατικό με τους ημίγυμνους άνδρες να περιφέρονται στην τουρκική πλευρά των συνόρων και να πέφτουν πάνω στο κρατικό κανάλι της Τουρκίας, μοιάζει εξαιρετικά υπερβολικό για να γίνει πιστευτό. Η Ελλάδα δεν υποδέχεται τους μετανάστες με ανθοδέσμες, στον Έβρο υπάρχει ένταση, ωστόσο η ελληνική κυβέρνηση έχει διαψεύσει όλες τις πληροφορίες που μεταφέρουν τα τουρκικά ΜΜΕ, κατηγορώντας την Άγκυρα ότι είναι «εκτός από διακινητής μεταναστών και διακινητής fake news». Αξίζει να σημειωθεί ότι ο τουρκικός Τύπος και δη ο κρατικός (TRT, Anadolu) χθες Κυριακή είχαν ρίξει τους τόνους, ενόψει της συνάντησης Ερντογάν με τη θεσμική ηγεσία της ΕΕ στις Βρυξέλλες. Είναι απορίας άξιον, ωστόσο, πώς ο τούρκος υφυπουργός Εξωτερικών συντηρεί την ένταση, αναμεταδίδοντας αναπόδεικτες (αν όχι απολύτως ψευδείς) ειδήσεις, απευθυνόμενος μάλιστα και προς τον έλληνα υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια.

Διάβασε περισσότερα

προσφυγικό (not updated) Έβρος Fake News Λουκάς Βελιδάκης Πρόσφυγες Ελλάδα
Loader