Τα «κλειδιά» για την επιστροφή ενοικίου, ποιοι μένουν εκτός - Παραδείγματα

Τα ποσά των ενοικίων που εμφανίζονται στη φετινή φορολογική δήλωση και τα οικογενειακά, εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια αποτελούν τα κριτήρια για το ύψος της επιστροφής ενός μηνιαίου ενοικίου και ποιοι θα το λάβουν το Νοέμβριο του 2025. Διπλό θα είναι το όφελος για τις οικογένειες με ενοικιαζόμενη κύρια κατοικία και φοιτητές που σπουδάζουν σε άλλη πόλη καθώς θα έχουν επιστροφή τόσο για τις ίδιες όσο και τα παιδιά τους.

Τα ποσά θα είναι αφορολόγητα και ακατάσχετα και δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να είναι υψηλότερα από 900 ευρώ το μήνα για τη κύρια κατοικία και 800 ευρώ για τη φοιτητική στέγη ενώ δεν θα λάβουν την ενίσχυση όσοι δεν πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά και περιουσιακά όρια.

Ειδικότερα οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:

- Το ποσό της επιστροφής θα είναι ίσο με το 1/12 του ετήσιου ενοικίου που έχει αναγραφεί στη φετινή φορολογική δήλωση. Έτσι για ετήσιο ενοίκιο ύψους 8.000 ευρώ οι δικαιούχοι θα λάβουν 666,6 ευρώ (8.000:12). Μία οικογένεια που δηλώνει για πρώτη κατοικία 500 ευρώ τον μήνα ενοίκιο και έχει και ένα εξαρτώμενο τέκνο θα λάβει επιστροφή 500 ευρώ, με δύο εξαρτώμενα τέκνα που καταβάλλει ενοίκιο 700 ευρώ τον μήνα για πρώτη κατοικία θα λάβει ως επιστροφή ύψους 700 ευρώ. Αν το ποσό που προκύπτει από το 1/12 του ετήσιου ενοικίου είναι μεγαλύτερο των 800 ευρώ για ζευγάρι χωρίς παιδιά και των 900 ευρώ για δύο παιδιά το πλεονάζον δεν επιστρέφεται. Για παράδειγμα για ετήσιο ενοίκιο ύψους 15.000 το μηνιαίο ανέρχεται σε 1.250 ευρώ αλλά η οικογένεια θα λάβει 800 ευρώ η 900 ευρώ αν έχει δύο παιδιά. Αν κάποιος καταβάλλει ενοίκιο για λιγότερο του έτους χρονικό διάστημα για παράδειγμα για 10 μήνες θα λάβει το 1/12 των 10 μηνών.

- Τα ποσά της επιστροφής είναι διπλά για οικογένειες με φοιτητές. Αν μία οικογένεια πληρώνει για κύρια κατοικία ενοίκιο και ταυτόχρονα καταβάλλει ενοίκιο για φοιτητική στέγη θα λάβει επιστροφή για τη κύρια κατοικία και για τη φοιτητική στέγη ίση με το 1/12 του ετήσιου ενοικίου που έχει δηλωθεί στην εφορία. Για παράδειγμα μια οικογένεια που πληρώνει για κύρια κατοικία 700 ευρώ και έχει δύο παιδιά φοιτητές με ενοίκια 300 και 400 ευρώ αντίστοιχα θα λάβει συνολική επιστροφή ύψους 1.400 ευρώ (700 ευρώ για το δικό της ενοίκιο και 700 ευρώ για τα ενοίκια των φοιτητών). Μία οικογένεια με ιδιόκτητη κύρια κατοικία και ένα φοιτητή που καταβάλλει για ενοίκιο 400 ευρώ τον μήνα θα λάβει 400 ευρώ.

- Η επιστροφή ενοικίου για τη κύρια και τη φοιτητική κατοικία δεν μπορεί να ξεπερνά το ποσό των 1.700 ευρώ ενώ το ποσό της επιστροφής για δύο φοιτητικές κατοικίες δεν μπορεί να ξεπερνά τα 1.600 ευρώ.

- Για την επιστροφή του 1/12 του δηλωθέντος ενοικίου κύριας κατοικίας θα λαμβάνονται υπόψη εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Συγκεκριμένα για τον άγαμο το ετήσιο φορολογητέο εισόδημα δεν πρέπει να ξεπερνά τα 20.000 ευρώ, για τον έγγαμο τα 28.000 ευρώ το οποίο προσαυξάνεται κατά 4.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο τέκνο. Δηλαδή για οικογένεια με ένα παιδί το εισοδηματικό πλαφόν διαμορφώνεται στα 32.000 ευρώ και για δύο παιδιά στα 36.000 ευρώ. Για μονογονεϊκές οικογένειες, το ετήσιο εισοδηματικό όριο ανέρχεται σε 31.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 5.000 ευρώ για το δεύτερο παιδί και κατά 5.000 ευρώ για το τρίτο κ.λπ.

Ο «κόφτης» της ακίνητης περιουσίας

Η αξία της συνολικής ακίνητης περιουσίας δεν μπορεί να ξεπερνά τα 120.000 ευρώ για μονοπρόσωπα νοικοκυριά, προσαυξημένη κατά 20.000 ευρώ για κάθε εξαρτώμενο μέλος. Ωστόσο για την επιστροφή ενοικίου φοιτητικής κατοικίας δεν υπάρχουν περιουσιακά κριτήρια.

Με βάση τα παραπάνω οικογένεια με εξαρτώμενα τέκνα που έχει ετήσιο εισόδημα 40.000 ευρώ και καταβάλλει για ενοίκιο 800 ευρώ τον μήνα δεν θα λάβει επιστροφή ενοικίου καθώς δεν πληροί τα εισοδηματικά κριτήρια. Άγαμος που δηλώνει ενοίκιο 600 ευρώ τον μήνα και έχει εισόδημα 21.000 ευρώ τον μήνα δεν δικαιούται επιστροφή ενοικίου λόγω υπέρβασης του εισοδηματικού ορίου. Νοικοκυριό με δυο εξαρτώμενα τέκνα και ακίνητη περιουσία 190.000 ευρώ χάνει την επιστροφή αφού ξεπερνά το περιουσιακό όριο που είναι 160.000 ευρώ

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου δικαιούχοι του μέτρου είναι 948.000 νοικοκυριά η 1.280.000 φορολογούμενοι. Όσον αφορά στη διαδικασία στόχος είναι να μην υποβληθούν αιτήσεις από τους ενοικιαστές, αλλά με βάση τις φορολογικές δηλώσεις τα ποσά να υπάρξει αυτόματη πίστωση των ποσών στους τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων

Επισημαίνεται ότι από τα στοιχεία των φορολογικών δηλώσεων του 2024 προκύπτει ότι δαπάνη ενοικίου για κύρια και για φοιτητική κατοικία δήλωσαν 1.188.345 νοικοκυριά που αντιστοιχούν σε 1.647.971 φορολογούμενους με τη συνολική δαπάνη να ανέρχεται σε 3,6 δις. ευρώ και το μέσο ετήσιο ενοίκιο ανά νοικοκυριό σε 3.058 ευρώ. Από τα νοικοκυριά με δαπάνη ενοικίου 1.092.901 δήλωσαν δαπάνη για κύρια κατοικία, 83.733 δαπάνη για φοιτητική κατοικία και 11.711 δαπάνη για κύρια και φοιτητική κατοικία.