Το θεωρητικό οπλοστάσιο της Χαμάς - Η πρόφαση για την ακραία βία

Το φαινόμενου του ακραίου ισλαμισμού, που δεν διστάζει να υιοθετήσει φρικιαστικά εγκλήματα, όπως δολοφονία αμάχων, αρπαγή ηλικιωμένων και νήπιων ως ομήρους αλλά και αποκλεισμό των γυναικών από την εκπαίδευση, δεν είναι κατανοητό στη Δύση .
Ωστόσο η ρίζα της υπόθεσης, του βίαιου ριζοσπαστικού Ισλάμ , βρίσκεται στο Κοράνιο, το ιερό βιβλίο καθώς στα 114 κεφάλαια του, υπάρχουν ασάφειες και αντιφάσεις. Γιαυτό και έχει μεγάλη σημασία η ερμηνεία που υιοθετούν κάθε φορά οι πιστοί.

Άλλωστε, η ερμηνεία του Κορανίου είναι βασικό αντικείμενο των «κληρικών» του ισλάμ που δεν είναι όπως στον Χριστιανισμό μια κλειστή δομή με ιεραρχία. Θεωρητικά κληρικός, ιμάμης σε ένα χωριό, μπορεί να είναι κάποιος πιστός που γνωρίζει γραφή και έχει μελετήσει το Κοράνιο, λέξη που στα αραβικά σημαίνει ανάγνωσμα. Στην πράξη βέβαια, υπάρχουν σχολές που εκπαιδεύουν ιμάμηδες και χατίπ, ομιλητές ή αναγνώστες που διαβάζουν αποσπάσματα του Κορανίου πριν την προσευχή της Παρασκευής στα τζαμιά και αυτή μπορεί να μην είναι αποκλειστική απασχόλησή τους. Βέβαια διακεκριμένοι θεολόγοι, μελετητές του Κορανίου αποκτούν φήμη και ισχύ επηρεάζοντας τους πιστούς. Για παράδειγμα σοφοί πανεπιστημιακοί στο Κάιρο της Αιγύπτου προσφέρουν ερμηνείες που είναι σεβαστές από μεγάλο μέρος του σουνίτικου μουσουλμανικού κόσμου.

Στο Κοράνιο που είναι γραμμένο σύμφωνα με τις ιουδαϊκές και χριστιανικές παραδόσεις όλα ξεκινούν από τις διδαχές του Προφήτη, του Μωάμεθ που εμφανίζεται για να επαναφέρει τους ανθρώπους στην αληθινή θρησκεία. Τί υπήρχε πριν από την εμφάνιση του Προφήτη; Η περίοδος της Τζαχιλίγια, της άγνοιας, της βαρβαρότητας. Και καλείται ο πιστός μουσουλμάνος να απαρνηθεί πλήρως την Τζαχιλίγια και επιπλέον να την πολεμήσει, να την καταστρέψει ώστε στα ερείπιά της να θεμελιώσει την αληθινή πίστη. Εξάλλου το Ισλάμ είναι ολιστική θρησκεία, ο ιδρυτής της δεν ήταν απλά θρησκευτικός οδηγός αλλά στο κράτος που δημιούργησε στη σημερινή Σαουδική Αραβία, ήταν αρχιστράτηγος, ανώτατος δικαστής, απόλυτος αυθέντης. Το έτος 622 ο ιδρυτής και οι ακόλουθοί του έφυγαν από την Μέκκα που κυριαρχούσε η Τζαχιλίγια και μετά από οκτώ χρόνια επέστρεψαν από τη Μεδίνα νικητές και κατέστρεψαν τα είδωλα επιβάλλοντας την σωστή θρησκεία.

Το κρίσιμο θέμα είναι τι είναι η Τζαχιλίγια στην εποχή μας. Σύμφωνα με ακραίους όπως ο Αιγύπτιος Σαγίντ Κούτμπ, από τους εμπνευστές του τζιχαντισμού, η Τζαχιλίγια είναι η σημερινή κοινωνία. Τότε οι πιστοί πολέμησαν τους ειδωλολάτρες, τώρα έχουν καθήκον να πολεμήσουν όσους δεν υπακούν στον αληθινό Θεό. Ο Κούτμπ δεν έζησε για να δει το Ισλαμικό Κράτος, το Ιράν, το Αφγανιστάν και την Χαμάς, γιατί εκτελέστηκε από τον Νάσερ το 1966 αλλά οι οργανώσεις αυτές ασπάστηκαν τις ακραίες ερμηνείες του.

Αντίθετα ισλαμικά κέντρα όπως το Πανεπιστήμιο του Καίρου, θεωρούν ότι ο πόλεμος κατά της Τζαχιλίγια είναι ο εσωτερικός αγώνας των πιστών εναντίων πειρασμών. Ο Προφήτης, σύμφωνα με την ερμηνεία αυτή που δέχεται η συντριπτική πλειοψηφία των μουσουλμάνων παγκοσμίως, δεν εννοούσε να εξολοθρευτεί ο υπόλοιπος κόσμος αλλά να γίνουν καλύτεροι οι πιστοί, να μην παρασύρονται από τους πειρασμούς και να ακολουθούν το λόγο του μοναδικού Θεού. Αυτός είναι ο πραγματικός αγώνας, κάθε μέρα.

Η Παλαιστινιακή αντίσταση διέτρεξε από όλο το πολιτικό φάσμα από την ακροαριστερή θεωρητική προσέγγιση έως και την ακραία ισλαμική. Στην πραγματικότητα η μαρξιστική πτέρυγα έχει παραδώσει πλέον την σκυτάλη στην ισλαμική θεωρία. Η τελευταία «βόλευε» καθώς ο αγώνας τους δεν ήταν μόνον εναντίον της Δύσης ή του Ισραήλ αλλά και εναντίον αραβικών κρατών όπως η Ιορδανία, η Αίγυπτος που δεν θέλουν μια οντότητα με τη δική της ατζέντα, στην επικράτειά τους. Ο αγώνας πλέον είχε «ιερή» πρόφαση και μπορούσε να είναι και εναντίον μουσουλμάνων που δεν ακολουθούν την «ορθή» ερμηνεία. Αυτή είναι η βάση της Τζιχάντ που σημαίνει ιερός πόλεμος και θεωρεί εχθρούς όχι μόνον τους αλλόθρησκους (άπιστους) αλλά και του παραπλανημένους, «ηττοπαθείς» μουσουλμάνους.

Η ριζοσπαστική ισλαμική θεωρία, γίνεται πλέον πολιτική στρατηγική που ενσωματώνεται στις επιδιώξεις, φιλόδοξων μικρών κρατών όπως το Κατάρ που έχει κεφάλαια από το φυσικό αέριο. Δεν είναι τυχαίο ότι ένα μικρό κράτος όπως το Κατάρ, δημιουργεί παγκόσμιο τηλεοπτική δίκτυο, το Αλ Τζαζίρα (σημαίνει νησί, που εννοεί το Κατάρ) κάνοντας σχετική προπαγάνδα κυρίως στις αραβικές χώρες εναντίον των κυβερνήσεων που δεν ακολουθούν τις διδαχές αυτές αλλά και σε δυτικές γλώσσες με ανάλογη ρητορική. Η Τουρκία του Ερντογάν δεν έκρυψε ποτέ την συμπάθεια και τις σχέσεις με την Χαμάς αλλά και με το Κατάρ που είναι η έδρα της ηγεσίας της παλαιστινιακής οργάνωσης. Το ακραίο Ισλάμ δίνει ιδεολογική ταυτότητα στην περιφερειακή ισχύ που διεκδικεί, ο ωμός επεκτατισμός αποκτά ιερή πρόφαση.