Αλλαγές στον τρόπο αξιολόγησης εξέλιξης τους ζητούν οι δικαστές

Κατά την έκτακτη γενική συνέλευση των μελών της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών (ΕΔΕ) εκδόθηκε ψήφισμα με το οποίο οι διοικητικοί δικαστές ζητούν, μεταξύ των άλλων, να αλλάξει ο τρόπος αξιολόγησης και εξέλιξης των δικαστών, να αλλάξει ο ορισμός της αδικαιολόγητης καθυστέρησης έκδοσης των αποφάσεων και να εφαρμόζονται με σταθερό τρόπο τα κριτήρια του νόμου, στις μεταθέσεις και τοποθετήσεις των δικαστικών λειτουργών.

Συγκεκριμένα, η ΕΔΕ σε ανακοίνωσή της αναφέρει τα εξής:

«Επιβεβαιώνεται ότι οι πρόσφατες αλλαγές του ΚΟΔΚΔΛ αναφορικά με τον τρόπο αξιολόγησης και εξέλιξης των δικαστών, οι οποίες δίνουν έμφαση, αντί για την ποιότητα των δικαστικών αποφάσεων, στο ποσοτικό κριτήριο, την ταχύτητα, την πορεία της επιμόρφωσής των δικαστών, τις ψηφιακές τους δεξιότητες, τα διοικητικά τους χαρακτηριστικά και τα εξωδικαστικά τους καθήκοντα, εισάγουν δε αντιεπιστημονικά κριτήρια, όπως η εξαφάνιση ή η αναίρεση των αποφάσεων, δεν συνεισφέρουν στη βελτίωση της απονομής της Δικαιοσύνης.

Παράλληλα η θέσπιση διατάξεων που εντατικοποιούν το έργο μας δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο την απονομή της Δικαιοσύνης, ενώ υποβαθμίζει τους δικαστικούς λειτουργούς.

Τα ανωτέρω επισημαίνει με έμφαση και η Ένωση Ευρωπαίων Διοικητικών Δικαστών (AEAJ), η οποία σε δήλωσή της σχετικά με την ανεξαρτησία και τις συνθήκες εργασίας των διοικητικών δικαστών στην Ελλάδα, εκφράζει την ανησυχία της για τις τρέχουσες εξελίξεις στις διαδικασίες που αφορούν το δικαστικό μάνατζμεντ. Ειδικότερα, η AEAJ δηλώνει την ανησυχία της για τη διάταξη του άρθρου 50 του ΚΟΔΚΔΛ, με την οποία επιβάλλεται στους διοικητικούς δικαστές προθεσμία 8 μηνών μετά την ακροαματική διαδικασία για την έκδοση της απόφασής τους και κατά την οποία, περαιτέρω, σε περίπτωση επαναλαμβανόμενης αδικαιολόγητης καθυστέρησης στην έκδοση των αποφάσεών τους, ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας των Τακτικών Διοικητικών Δικαστηρίων έχει δικαίωμα περικοπής μισθού. Αποδοκιμάζει κάθε μηχανισμό που τιμωρεί τους δικαστές με περικοπή μισθού σε περίπτωση μη τήρησης των στόχων, χωρίς κατάλληλη αξιολόγηση του πραγματικού χρόνου εργασίας, και μάλιστα όταν ένας τέτοιος μηχανισμός χαρακτηρίζεται από έλλειψη διαφάνειας ή σαφήνειας. Επισημαίνει ιδίως ότι η εισαγωγή ενός αυτοματοποιημένου μηχανισμού κυρώσεων σε περίπτωση υπέρβασης χρονικών ορίων στην έκδοση απόφασης, που θα έχει σχεδόν πειθαρχικό χαρακτήρα, θα συμβάλει μόνο στην επιδείνωση της κατάστασης των ελληνικών διοικητικών δικαστηρίων. Τέλος, η AEAJ θεωρεί ότι η μη πρόβλεψη δυνατότητας αναστολής ή ανακατανομής μιας υπόθεσης σε περιπτώσεις όπως η ασθένεια, η εγκυμοσύνη ή η μητρότητα του δικαστή, παραβιάζει θεμελιώδη κοινωνικά δικαιώματα.

Η Ένωση Διοικητικών Δικαστών αξιώνει:

- Να αλλάξει ο τρόπος αξιολόγησης και εξέλιξης των δικαστών. Η αξιολόγηση των δικαστών θα πρέπει να συναρτάται με το δικαιοδοτικό τους έργο και να μην παρεισφρέουν στην επιθεώρηση κριτήρια άσχετα με αυτό. Να μην αξιολογείται στο πλαίσιο της επιθεώρησης των δικαστικών λειτουργών η συμμετοχή τους σε εκπαιδευτικά σεμινάρια. Να καταργηθεί ο υποχρεωτικός χαρακτήρας των εν λόγω σεμιναρίων. Να μην συνεκτιμάται η τυχόν αναίρεση ή εξαφάνιση αποφάσεων που συνέταξαν οι επιθεωρούμενοι. Να καταργηθεί η υποχρέωση σύνταξης γραπτών εκθέσεων για τα κριτήρια της επιθεώρησης από τους προέδρους των τμημάτων που υπηρετούν οι επιθεωρούμενοι δικαστές.

- Να αλλάξει ο ορισμός της αδικαιολόγητης καθυστέρησης έκδοσης απόφασης, κατά τροποποίηση του άρθρου 59 παρ. 9 (περ. α) του ΚΟΔΚΔΛ, ώστε να ορίζεται ότι δεν θεωρείται σε καμία περίπτωση αδικαιολόγητη η έκδοση απόφαση εντός έτους από τη συζήτηση, ενώ μετά το έτος μπορεί, κατά περίπτωση, να χαρακτηρίζεται αδικαιολόγητη βάσει των κριτηρίων του άρθρου 109 παρ. 1 ε του ΚΟΔΚΔΛ (βαθμός και πείρα του δικαστή, σοβαρότητα και δυσχέρεια της υπόθεσης, φόρτος εργασίας εν γένει και ατομικές και οικογενειακές περιστάσεις του δικαστή). Να καταργηθεί το πλαίσιο περί περικοπής μισθού λόγω αδικαιολόγητης καθυστέρησης έκδοσης απόφασης, όπως διαγράφεται σήμερα στο άρθρο 50 του ΚΟΔΚΔΛ, καθόσον πρόκειται για πειθαρχική ποινή χωρίς την τήρηση της προβλεπόμενης πειθαρχικής διαδικασίας. Η μόνη διαδικασία που θα κατατείνει στην επιβολή κύρωσης για τον δικαστή που καθυστερεί αδικαιολόγητα πρέπει να είναι η πειθαρχική (άρθρα 108 και επομ. του ΚΟΔΚΔΛ) στο πλαίσιο της οποίας ο δικαστής μπορεί να ασκήσει τα προβλεπόμενα στον νόμο δικαιώματά του.

- Διαφωνούμε συναφώς με συνοδευτικά μέτρα των ανωτέρω διατάξεων (π.χ. έγγραφα στοχοθεσίας κλπ.) τα οποία παρουσιάζονται ως καλές πρακτικές μάνατζμεντ, πλην όμως στην ουσία συνιστούν άτυπη επιπλέον πειθαρχική διαδικασία, με ασαφή μάλιστα κριτήρια, τα οποία καταλήγουν σε εκφοβισμό του δικαστή και σε περαιτέρω εντατικοποίηση του έργου του, με αντίθετα τελικά αποτελέσματα σε ποιότητα και ποσότητα.

- Να προβλεφθεί στον νόμο ότι επιστρέφονται οι δικογραφίες σε κάθε περίπτωση τετράμηνης τουλάχιστον συνεχόμενης αναρρωτικής άδειας, χωρίς δυσμενή συνέπεια για τον δικαστή. Σε όλες τις άλλες άδειες (κύησης, ανατροφής τέκνου, μικρής αναρρωτικής, εκπαιδευτική κλπ.) να αναστέλλεται το χρονικό όριο του άρθρου 109 του ΚΟΔΚΔΛ καθ' όλο τον χρόνο της άδειας, με δυνατότητα επιστροφής δικογραφίας σε επείγουσες περιπτώσεις.

- Να εφαρμόζονται με σταθερό τρόπο τα κριτήρια του νόμου, στις μεταθέσεις/τοποθετήσεις των δικαστικών λειτουργών, ώστε να μην δημιουργείται αίσθηση ανισότητας και αδικίας. Ειδικά για τις επικείμενες μεταθέσεις πρωτοδικών διοικητικών δικαστηρίων, ζητάμε να κινηθεί εκ νέου η διαδικασία υποβολής αιτήσεων».