Από το σανίδι στο εδώλιο: Η πτώση του Πέτρου Φιλιππίδη και η καταδίκη-σταθμός του ελληνικού #MeToo

Μία από τις πιο πολύκροτες υποθέσεις του ελληνικού κινήματος #MeToo αφορά τον γνωστό ηθοποιό Πέτρο Φιλιππίδη. Ο άλλοτε δημοφιλής πρωταγωνιστής του θεάτρου και της τηλεόρασης βρέθηκε από το 2021 στο επίκεντρο σοβαρών καταγγελιών σεξουαλικής κακοποίησης. Μετά από μια πολύμηνη δικαστική διαδικασία, ο Φιλιππίδης κρίθηκε ομόφωνα ένοχος για δύο απόπειρες βιασμού συναδέλφων του (το 2010 και το 2014) – όπως ακριβώς είχε κριθεί και πρωτοδίκως – ενώ απαλλάχθηκε από την κατηγορία του βιασμού κατ’ εξακολούθηση για την οποία είχε επίσης κατηγορηθεί. 

Στις 15 Ιουλίου 2025, το Μικτό Ορκωτό Εφετείο της Αθήνας του επέβαλε ποινή φυλάκισης τριών ετών με τριετή αναστολή, γεγονός που σημαίνει ότι παραμένει εκτός φυλακής. 

Η δικαστική αυτή απόφαση , ορόσημο για το ελληνικό #MeToo, συνοδεύτηκε από δάκρυα ανακούφισης των καταγγελουσών και θεωρήθηκε ένα ηχηρό μήνυμα μηδενικής ανοχής στη σεξουαλική βία στον καλλιτεχνικό χώρο. 

Μια λαμπρή καριέρα που διακόπηκε από τις αποκαλύψεις

Ο Πέτρος Φιλιππίδης υπήρξε για δεκαετίες ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα πρόσωπα της ελληνικής κωμικής σκηνής. Γεννημένος στην Αθήνα το 1963, σπούδασε στη δραματική σχολή του Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν και ξεκίνησε την πορεία του τη δεκαετία του ’80.  Έγινε ιδιαίτερα γνωστός στις αρχές του ’90 μέσα από δημοφιλείς τηλεοπτικές σειρές, όπως το «Χάι Ροκ», που τον έκανε ευρύτερα δημοφιλή. 

Ακολούθησαν πρωταγωνιστικοί ρόλοι σε επιτυχημένες σειρές, με αποκορύφωμα τον χαρακτήρα του Νικηφόρου στην κωμωδία «50-50» (2005-2007), ο οποίος του έφερε τεράστια τηλεοπτική επιτυχία.  Παράλληλα, ο Φιλιππίδης διέγραψε σημαντική πορεία στο θέατρο ως ηθοποιός και θιασάρχης, συμμετέχοντας σε πολλές παραστάσεις και σκηνοθετώντας έργα, ενώ εμφανίστηκε και σε δημοφιλείς κινηματογραφικές ταινίες.  Μέχρι το 2020 απολάμβανε την εκτίμηση του κοινού και συνεργαζόταν με μεγάλες παραγωγές, θεωρούμενος από πολλούς ως ένας από τους κορυφαίους κωμικούς ηθοποιούς της γενιάς του. Όλα αυτά όμως ανετράπησαν όταν το όνομά του ενεπλάκη σε υποθέσεις σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης.

Ανοίγει ο ασκός του Αιόλου

Τον Ιανουάριο του 2021 , στον απόηχο της γενναίας αποκάλυψης της αθλήτριας Σοφία Μπεκατώρου  που πυροδότησε το ελληνικό #MeToo , τρεις γνωστές ηθοποιοί, η Άννα-Μαρία Παπαχαραλάμπους, η Πηνελόπη Αναστασοπούλου και η Λένα Δροσάκη, κατήγγειλαν δημόσια ανάρμοστη συμπεριφορά και σεξουαλική παρενόχληση από τον Πέτρο Φιλιππίδη. Οι αποκαλύψεις αυτές έπεσαν σαν κεραυνός στον καλλιτεχνικό χώρο, προκαλώντας σοκ ακόμη και σε στενούς συνεργάτες του ηθοποιού. Η είδηση ότι ένας τόσο αγαπητός και προβεβλημένος πρωταγωνιστής εμπλεκόταν σε εγκλήματα σεξουαλικής φύσης σήμανε συναγερμό στον χώρο του θεάτρου, όπου άρχισαν να έρχονται στο φως και άλλες περιπτώσεις κατάχρησης εξουσίας.

Κατηγορίες σε βαθμό κακουργήματος και προφυλάκιση

Οι καταγγελίες σε βάρος του Φιλιππίδη δεν άργησαν να πάρουν το δρόμο της Δικαιοσύνης. Τρεις γυναίκες ηθοποιοί προσήλθαν στις αρχές, καταθέτοντας ότι είχαν υποστεί σεξουαλική επίθεση από τον συνάδελφό τους σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Ύστερα από εισαγγελική έρευνα, ασκήθηκε δίωξη στον Πέτρο Φιλιππίδη για τρία κακουργήματα: έναν βιασμό που φέρεται να τελέστηκε το 2008 και δύο απόπειρες βιασμού το 2010 και το 2014. 

Σύμφωνα με τις μαρτυρίες, στις δύο περιπτώσεις ο ηθοποιός εκμεταλλεύτηκε τον χώρο του (καμαρίνι θεάτρου) για να επιτεθεί σε συναδέλφους του, ενώ στην τρίτη περίπτωση φέρεται να οδήγησε την καταγγέλλουσα με το αυτοκίνητό του σε απόμερο σημείο και αποπειράθηκε να τη βιάσει. 

Καθώς οι αποκαλύψεις πλήθαιναν, ο Σύλλογος Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ) έλαβε θέση διαγράφοντας τον Φιλιππίδη από τα μητρώα του, στο πλαίσιο κάθαρσης του κλάδου. Τον Φεβρουάριο 2021 ο ηθοποιός αρνήθηκε κάθε κατηγορία, κάνοντας λόγο για σκευωρία και οργανωμένο σχέδιο εναντίον του με στόχο την επαγγελματική του εξόντωση. 

Ωστόσο, η δικαστική έρευνα προχώρησε και στις 27 Ιουλίου 2021 ο Πέτρος Φιλιππίδης, μετά από μυστική απολογία στον ανακριτή, κρίθηκε προφυλακιστέος. Το βράδυ εκείνης της ημέρας συνελήφθη και μεταφέρθηκε με χειροπέδες στις φυλακές Τρίπολης, όπου κρατούνται συνήθως κατηγορούμενοι για σεξουαλικά εγκλήματα. 

 Η προφυλάκισή του, με εντολή ανακριτή και εισαγγελέα, χαιρετίστηκε από πολλούς στον καλλιτεχνικό κόσμο ως ένα αναγκαίο βήμα της Δικαιοσύνης. «Ανακουφισμένοι νιώθουν άνθρωποι του καλλιτεχνικού χώρου από την απόφαση για την προφυλάκιση του Πέτρου Φιλιππίδη», σχολίασε χαρακτηριστικά η ηθοποιός και επιχειρηματίας Βάσια Παναγοπούλου, υπογραμμίζοντας πως πλέον όσοι σκέφτονται να παρεκτραπούν θα το σκεφτούν τρεις φορές. 

Η δίκη: μαρτυρίες, αντιπαραθέσεις και ετυμηγορία

Η πολύκροτη δίκη του Πέτρου Φιλιππίδη ξεκίνησε στις 18 Μαρτίου 2022 στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο της Αθήνας. Ο ηθοποιός κάθισε στο εδώλιο αντιμετωπίζοντας τις τρεις βαρύτατες κατηγορίες, ενώ ήδη βρισκόταν προφυλακισμένος επί περίπου οκτώ μήνες. Κατά τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας , η οποία διήρκεσε πολλούς μήνες με περίπου 60 συνεδριάσεις ,το δικαστήριο άκουσε δεκάδες μαρτυρίες από πρόσωπα του θεάτρου, σκιαγραφώντας δύο εντελώς αντίθετες εικόνες για τον κατηγορούμενο. 

Πολλοί καταξιωμένοι ηθοποιοί εμφανίστηκαν για να στηρίξουν τις καταγγέλλουσες, περιγράφοντας μια «σκοτεινή» πλευρά του Πέτρου Φιλιππίδη: περιστατικά βίαιης συμπεριφοράς, εκρήξεις θυμού και σεξουαλικές παρεκτροπές από μέρους του. Ενδεικτική είναι η εξομολόγηση του ηθοποιού Γιώργου Ψάλτου, ο οποίος κατέθεσε ότι όταν συνεργάζονταν σε παράσταση (2013-2015) δεχόταν επανειλημμένα σωματική κακοποίηση επί σκηνής από τον Φιλιππίδη – ένα μαρτύριο που υπέμενε λόγω οικονομικής ανάγκης. 

Από την άλλη πλευρά, εμφανίστηκαν και μάρτυρες υπεράσπισης, επίσης γνωστοί στον θεατρικό χώρο, που αρνήθηκαν ότι ο κατηγορούμενος θα μπορούσε να έχει τελέσει σεξουαλική βία. Κάποιοι απέδωσαν τις σε βάρος του καταθέσεις σε «απωθημένα» ή σε οργανωμένο σχέδιο αναδιανομής ρόλων στον χώρο του θεάτρου, υποστηρίζοντας ουσιαστικά το αφήγημα περί σκευωρίας. 

Καθ’ όλη τη δίκη ο Πέτρος Φιλιππίδης διατήρησε στάση επίμονης άρνησης. Στην απολογία του, στο τέλος της πρωτοβάθμιας διαδικασίας, δήλωσε κατηγορηματικά: «ουδέποτε επιχείρησα να βιάσω καμία γυναίκα», χαρακτηρίζοντας ψευδείς όλες τις κατηγορίες. Ισχυρίστηκε ότι στις ερωτικές επαφές με τις καταγγέλλουσες υπήρχε συναίνεση, ενώ υπαινίχθηκε πως πίσω από τις καταθέσεις εναντίον του κρύβονται άλλοι ηθοποιοί με προσωπικά κίνητρα, βάλλοντας ιδιαίτερα κατά του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών.  «Ο κόσμος δεν λέει ότι λένε ψέματα ,ο κόσμος λέει ότι με παγίδευσαν άδικα», ανέφερε χαρακτηριστικά, επιμένοντας ότι έχει στοχοποιηθεί άδικα. 

Οι συνήγοροι υπεράσπισής του τόνισαν την απουσία απτές αποδείξεων (ιατροδικαστικών εκθέσεων, DNA κ.λπ.) στη δικογραφία, υποστηρίζοντας ότι η υπόθεση βασίστηκε κυρίως σε μαρτυρίες φίλων των θυμάτων, τις οποίες αμφισβήτησαν ως αντιφατικές. 

Η απόφαση του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου εκδόθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2023 και θεωρήθηκε ιστορική. Ο Φιλιππίδης κρίθηκε ομόφωνα αθώος για την κατηγορία του βιασμού κατ’ εξακολούθηση (2008), αλλά ομόφωνα ένοχος για τις δύο απόπειρες βιασμού του 2010 και 2014. 

Το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο υιοθέτησε μάλιστα πλήρως την εισαγγελική πρόταση, που δεν είχε πειστεί από τους ισχυρισμούς περί σκευωρίας. Ακολούθως, το δικαστήριο καταδίκασε τον ηθοποιό σε συνολική κάθειρξη 8 ετών, αναγνωρίζοντάς του όμως τότε το δικαίωμα ανασταλτικού αποτελέσματος στην έφεση. 

Έτσι, παρά την καταδίκη, ο Φιλιππίδης δεν επέστρεψε στη φυλακή μετά την πρωτόδικη απόφαση , έχοντας ήδη εκτίσει 11 μήνες προσωρινής κράτησης,  αλλά αφέθηκε ελεύθερος έως την εκδίκαση της έφεσής του. 

Η εξέλιξη αυτή προκάλεσε ανάμεικτες αντιδράσεις στην κοινή γνώμη, με αρκετούς να εκφράζουν δυσαρέσκεια για την επιείκεια και άλλους να τονίζουν ότι το τεκμήριο της αθωότητας ισχύει μέχρι την τελεσιδικία.

Η ετυμηγορία στο Εφετείο και η τελική ποινή

Τον Ιούνιο του 2025 διεξήχθη η δίκη σε δεύτερο βαθμό (Μικτό Ορκωτό Εφετείο). Εκεί, επαναλήφθηκε η αντιπαράθεση μαρτύρων και συνηγόρων με εντάσεις, ενώ ο ίδιος ο κατηγορούμενος εμφανίστηκε κάποια στιγμή να αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας, απουσιάζοντας σε μερικές συνεδριάσεις. 

 Στις 15 Ιουλίου 2025 το Εφετείο ανακοίνωσε την τελική του απόφαση: ομόφωνα ένοχος για τις δύο απόπειρες βιασμού, όπως ακριβώς και πρωτοδίκως. Το δικαστήριο απέρριψε μάλιστα εκ νέου  και αυτή τη φορά ομόφωνα τα αιτήματα της υπεράσπισης να αναγνωριστούν ελαφρυντικά (ο πρότερος σύννομος βίος και η μετέπειτα καλή συμπεριφορά). Σύμφωνα με την πρόεδρο του δικαστηρίου, «απορρίπτονται οι ισχυρισμοί περί υπαναχώρησης και μετατροπής της κατηγορίας επί το ευνοϊκότερο», επιβεβαιώνοντας πλήρως τα πραγματικά περιστατικά που κατέθεσαν οι δύο γυναίκες. 

 Η μόνη διαφοροποίηση σε σχέση με το πρωτόδικο αποτέλεσμα ήταν στο ύψος της ποινής: το Εφετείο επέβαλε ποινή φυλάκισης 3 ετών, συγχωνευτικά, αντί κάθειρξης, κάνοντας χρήση της ευχέρειας να αντιμετωπιστεί το αδίκημα ως πλημμέλημα. Η ποινή δόθηκε με τριετή αναστολή, με αποτέλεσμα ο ηθοποιός να μην εγκλειστεί στη φυλακή αλλά να παραμείνει ελεύθερος υπό επιτήρηση.  Η απόφαση αυτή λήφθηκε κατά πλειοψηφία 4-3, καθώς μια μειοψηφία (δύο ένορκοι και ένας δικαστής) τάχθηκαν υπέρ βαρύτερης τιμωρίας (συνολικά 6 έτη αντί 3). 

Με την ανακοίνωση της ετυμηγορίας, οι δύο γυναίκες που είχαν καταγγείλει τον Φιλιππίδη ξέσπασαν σε κλάματα μέσα στην αίθουσα, νιώθοντας δικαίωση. 

Ο κατηγορούμενος παρέμεινε ψύχραιμος ακούγοντας την κρίση του δικαστηρίου, σύμφωνα με τους δημοσιογράφους, και αμέσως μετά αγκάλιασε τη σύζυγό του, που βρισκόταν στο πλευρό του καθ’ όλη τη διαδικασία. 

 Από την πλευρά του, ο συνήγορος υπεράσπισης Μιχάλης Δημητρακόπουλος δήλωσε ότι σέβεται μεν την απόφαση, αλλά δεν θεωρεί πως η υπόθεση τελειώνει εδώ. Αντιθέτως, προανήγγειλε προσφυγή στον Άρειο Πάγο, χαρακτηρίζοντας την καταδίκη του ηθοποιού «εσφαλμένη» και χωρίς επαρκή αποδεικτικά στοιχεία.  «Δεν τελειώνει εδώ η ποινική διαδικασία. Σίγουρα θα πάμε και στον Άρειο Πάγο και θα ζητήσουμε την αναίρεση… πιστεύουμε ότι είναι εσφαλμένη (η απόφαση)» τόνισε ο δικηγόρος, υποστηρίζοντας ότι η υπόθεση στερείται αντικειμενικών ευρημάτων (απουσία ιατροδικαστικής εξέτασης, DNA κ.ά.) και στηρίχθηκε μόνο σε μαρτυρίες. 

Μάλιστα, ο κ. Δημητρακόπουλος ερμήνευσε τη «χαμηλή» – κατά τη γνώμη του – ποινή των 3 ετών ως ένδειξη ότι «οι δικαστές μέσα τους δεν ήταν πεπεισμένοι για την ενοχή» του εντολέα του. 

Από την άλλη πλευρά, οι δικηγόροι πολιτικής αγωγής (υποστήριξης κατηγορίας) εξέφρασαν την ικανοποίησή τους. Ο Ανδρέας Βαγγόπουλος δήλωσε πως η ελληνική Δικαιοσύνη, με ομόφωνη και ηχηρή απόφαση και χωρίς κανένα ελαφρυντικό, έστειλε ένα σημαντικό μήνυμα ότι «όποια μορφή κατάχρησης εξουσίας και έμφυλης βίας δεν είναι ανεκτή», δίνοντας κουράγιο στα θύματα να σπάσουν τη σιωπή τους. 

Ο έτερος δικηγόρος, Αλέξανδρος Μίντζιας, επισήμανε ότι οι γυναίκες αυτές δεν αποζήτησαν εκδίκηση αλλά δικαίωση, και πως «η ποινή δεν είναι υψηλή – είναι η ελάχιστη – αλλά τέτοιες αποφάσεις σε κάνουν να νιώθεις ότι υπηρετείς αυτόν τον τόπο». 

Αντιδράσεις και σημασία για το ελληνικό #MeToo

Η δικαστική κατάληξη της υπόθεσης Φιλιππίδη έγινε δεκτή ως μια ιστορική δικαίωση των θυμάτων και ως σταθμός για το ελληνικό #MeToo. «Αισθάνομαι ανακουφισμένη και δικαιωμένη» δήλωσε μία από τις καταγγέλλουσες, εξερχόμενη από το δικαστήριο, περιοριζόμενη σε αυτές τις λίγες λέξεις που όμως αποτύπωσαν το αίσθημά της. 

Στον ευρύτερο καλλιτεχνικό χώρο, πολλοί ηθοποιοί και δημιουργοί χαιρέτισαν την ετυμηγορία. Η ηθοποιός Πηνελόπη Αναστασοπούλου, μία από τις πρώτες που είχαν μιλήσει ανοιχτά το 2021, δήλωσε ότι πλέον αισθάνεται πως άνοιξε ο δρόμος για πραγματική κάθαρση, ενώ ο πρόεδρος του ΣΕΗ, Σπύρος Μπιμπίλας, έκανε λόγο για νίκη της Δικαιοσύνης και του σθένους των θυμάτων.

Σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τηλεοπτικές εκπομπές, το κοινό εξέφρασε στήριξη στις γυναίκες που μίλησαν, θεωρώντας την καταδίκη του Φιλιππίδη ως παράδειγμα που θα αποτρέψει μελλοντικές κακοποιητικές συμπεριφορές. Είναι αξιοσημείωτο ότι σύσσωμος ο καλλιτεχνικός χώρος καταδίκασε τις πράξεις για τις οποίες κατηγορήθηκε και καταδικάστηκε ο Φιλιππίδης, στηρίζοντας ενεργά το ελληνικό #MeToo. Το κύμα αυτό των αποκαλύψεων δημιούργησε μια σημαντική ευκαιρία να μπει ένα τέλος σε φαινόμενα παρενόχλησης και κακοποίησης που επί χρόνια παρέμεναν ανεπίγνωστα ή ατιμώρητα. 

Η υπόθεση του Πέτρου Φιλιππίδη, μαζί με άλλες ανάλογες περιπτώσεις υψηλού προφίλ, λειτούργησε ως καταλύτης αλλαγών: ενθάρρυνε κι άλλα θύματα να σπάσουν τη σιωπή τους, οδήγησε θεατρικούς οργανισμούς και παραγωγούς να επανεξετάσουν τις πρακτικές τους, ενώ προκάλεσε και την πολιτεία να εξετάσει μέτρα για την πρόληψη της σεξουαλικής παρενόχλησης στους χώρους εργασίας. Συμπερασματικά, η πτώση του άλλοτε πανίσχυρου πρωταγωνιστή και η τελική καταδίκη του με ομόφωνη δικαστική απόφαση σηματοδοτούν ένα ορόσημο για την ελληνική κοινωνία και το κίνημα #MeToo. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε η ολυμπιονίκης Σοφία Μπεκατώρου, η οποία πρώτη άναψε τη σπίθα αυτού του κινήματος, κάθε τέτοια δίκη και απόφαση αποτελεί «ορόσημο» στη μάχη κατά της σεξουαλικής βίας και της σιωπής.

Η περίπτωση Φιλιππίδη απέδειξε ότι ακόμη και πρόσωπα με ισχύ και φήμη μπορούν να λογοδοτήσουν για τυχόν εγκληματικές πράξεις, στέλνοντας το μήνυμα ότι κανείς δεν είναι υπεράνω του νόμου. Οι αντιδράσεις δείχνουν πως η κοινωνία, οι καλλιτέχνες και οι θεσμοί είναι πλέον πιο αποφασισμένοι να μην αφήσουν «καμία μορφή κατάχρησης εξουσίας» ατιμώρητη,  διαμορφώνοντας ένα πιο ασφαλές και δίκαιο περιβάλλον στον χώρο του πολιτισμού και πέρα από αυτό.

Χρονολόγιο της υπόθεσης (βασικά σημεία):

• 27 Ιανουαρίου 2021: Πρώτες δημόσιες καταγγελίες από ηθοποιούς για παρενόχληση από τον Φιλιππίδη – έναρξη ελληνικού #MeToo στον χώρο του θεάτρου
• Φεβρουάριος 2021: Υποβολή επίσημων καταγγελιών και έναρξη εισαγγελικής έρευνας – ο ηθοποιός αρνείται κατηγορίες, μιλά για σκευωρία
• 27 Ιουλίου 2021: Προφυλάκιση Πέτρου Φιλιππίδη μετά την απολογία του – μεταγωγή του στις φυλακές Τρίπολης υπό σοκ του καλλιτεχνικού κόσμου
• 18 Μαρτίου 2022: Έναρξη δίκης στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο – αντιπαράθεση μαρτυριών, μεγάλη δημοσιότητα.
• 8 Φεβρουαρίου 2023: Πρωτόδικη απόφαση – αθώωση για το βιασμό (2008), ενοχή για 2 απόπειρες (2010, 2014)
• Ποινή κάθειρξης 8 ετών με αναστολή μέχρι την έφεση
• 15 Ιουλίου 2025: Απόφαση Εφετείου – ένοχος εκ νέου για τις 2 απόπειρες, ποινή φυλάκισης 3 ετών με αναστολή (επικύρωση ενοχής, μείωση ποινής)
• Ανακοινώνεται πρόθεση προσφυγής στον Άρειο Πάγο από την υπεράσπιση. 

Οι εξελίξεις αυτές συνθέτουν ένα πλήρες πλαίσιο της υπόθεσης, από την αρχή μέχρι το (προσωρινό) τέλος της, καταγράφοντας την πτώση ενός προβεβλημένου ηθοποιού και την ταυτόχρονη άνοδο της φωνής των θυμάτων. Σε τελική ανάλυση, η υπόθεση Πέτρου Φιλιππίδη θα μείνει στην ιστορία ως σημείο καμπής: αποτέλεσε δοκιμασία για τα αντανακλαστικά της Δικαιοσύνης, αφύπνισε την κοινωνία και εδραίωσε το ελληνικό #MeToo ως δύναμη αλλαγής στους χώρους εργασίας και πέραν αυτών.  Οι λέξεις μιας εκ των δικηγόρων των θυμάτων συνοψίζουν τη σημασία της: «Έσπασε η σιωπή… αναγνωρίστηκε ότι καμία μορφή έμφυλης βίας δεν είναι ανεκτή».