Χρυσός: Ποιες χώρες κρατούν τον μεγαλύτερο θησαυρό – Η έκπληξη της Ελλάδας

Ο χρυσός αποτελεί εδώ και αιώνες σύμβολο πλούτου, δύναμης και οικονομικής ασφάλειας. Για τα έθνη που επιδιώκουν να διατηρήσουν την οικονομική τους σταθερότητα και ανεξαρτησία, λειτουργεί ως ισχυρό εργαλείο στήριξης. Ειδικά σε περιόδους παγκόσμιας αστάθειας, η αξία του επανέρχεται στο προσκήνιο, καθώς θεωρείται ένα από τα πιο αξιόπιστα επενδυτικά καταφύγια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η πρόσφατη αναταραχή λόγω των δασμών, η οποία επανέφερε τον χρυσό στο επίκεντρο της προσοχής των διεθνών αγορών.

Η δυναμική των αποθεμάτων

Ο όγκος χρυσού που διαθέτουν ορισμένες χώρες είναι εντυπωσιακός και φανερώνει τη στρατηγική σημασία του μετάλλου στην παγκόσμια γεωοικονομική σκακιέρα. Αυτά τα αποθέματα όχι μόνο υποστηρίζουν τα εθνικά νομίσματα, αλλά ενισχύουν και την επιρροή των κρατών σε διεθνές επίπεδο.

Η άνοδος της τιμής του χρυσού από το 2017

Από την πρώτη ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ τον Ιανουάριο του 2017, η τιμή του χρυσού έχει αυξηθεί πάνω από 25%, ενώ την ίδια περίοδο ο δείκτης S&P 500 έχει υποχωρήσει σχεδόν 7%. Αυτή η εντυπωσιακή πορεία αποδίδεται κυρίως στην ενίσχυση των γεωπολιτικών εντάσεων και στην αυξανόμενη αβεβαιότητα στις αγορές, οδηγώντας την τιμή των ράβδων χρυσού σε πρωτοφανή επίπεδα, φτάνοντας έως και το 1 εκατομμύριο δολάρια.

Η παγκόσμια κατανομή των αποθεμάτων χρυσού

Το 2024 και το πρώτο τρίμηνο του 2025, το περιοδικό CEOWORLD και η ομάδα της COSMOS Analytica μελέτησαν τα αποθέματα χρυσού των κεντρικών τραπεζών ανά τον κόσμο, βασισμένες σε δεδομένα του Παγκόσμιου Συμβουλίου Χρυσού (WGC).

• ΗΠΑ: Κατέχουν τα μεγαλύτερα αποθέματα παγκοσμίως – περίπου 8.133,5 μετρικοί τόνοι – τα περισσότερα εκ των οποίων φυλάσσονται στο Φορτ Νοξ.
• Γερμανία: Διατηρεί 3.351,5 μετρικούς τόνους, με αποθέματα τόσο εντός όσο και εκτός συνόρων, λόγω στρατηγικών του Ψυχρού Πολέμου.
• Ιταλία: Κατέχει 2.451,8 τόνους, κυρίως στα θησαυροφυλάκια της Τράπεζας της Ιταλίας.

Ακολουθούν χώρες όπως η Γαλλία, Ρωσία, Κίνα, Ελβετία, Ινδία, Ιαπωνία και Τουρκία. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 36η θέση, με 114,5 τόνους το 2024 και 114,62 το πρώτο τρίμηνο του 2025.

Οι χώρες με τις μεγαλύτερες αγορές χρυσού το 2024

Το 2024, αρκετές χώρες αύξησαν δραστικά τα αποθέματά τους σε χρυσό:

• Πολωνία: Πρωτοπόρος στην αύξηση με 25%, λόγω των συνεπειών του πολέμου στην Ουκρανία.
• Τουρκία: Ενίσχυσε τα αποθέματά της κατά 74,79 τόνους (13,85%).
• Ινδία: Πρόσθεσε 72,6 τόνους (9,03%).
• Κίνα: Συνέχισε να αγοράζει, αν και με μετριασμένο ρυθμό σε σχέση με τα προηγούμενα έτη.

Άλλες χώρες με αξιοσημείωτες αγορές ήταν η Τσεχία, Ιράκ, Ουγγαρία, Ουζμπεκιστάν, Γκάνα και Κατάρ. Ξεχωριστό παράδειγμα η Ζιμπάμπουε, που αύξησε τα αποθέματά της κατά 54%, φτάνοντας τους 2 τόνους.

Οι μεγαλύτεροι πωλητές χρυσού του 2024

Ορισμένες χώρες επέλεξαν να ρευστοποιήσουν αποθέματα, εκμεταλλευόμενες την άνοδο των τιμών:

• Φιλιππίνες: Πούλησαν 29,4 τόνους – η μεγαλύτερη πώληση παγκοσμίως.
• Καζακστάν: Συνέχισε τις πωλήσεις των τελευταίων ετών, χάνοντας 10,18 τόνους.
• Σιγκαπούρη και Ταϊλάνδη: Επίσης μείωσαν τα αποθέματά τους σημαντικά.
• Γερμανία: Παρόλο που είναι από τις χώρες με τα μεγαλύτερα αποθέματα, πούλησε μόλις 1,12 τόνους , η μικρότερη ετήσια μείωση από το 2002.

Χώρες χωρίς αποθέματα χρυσού

Ορισμένες ανεπτυγμένες χώρες εκπλήσσουν με την απουσία αποθεμάτων:

• Καναδάς: Παρά την ηγετική του θέση στην εξόρυξη χρυσού, δεν διατηρεί αποθέματα, κρίνοντας τον χρυσό ως μη στρατηγικό από περιουσιακής άποψης.
• Νορβηγία: Εξαφάνισε τα αποθέματά της μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 2004, η Norges Bank αποφάσισε να πουλήσει και τα τελευταία αποθέματα, κρατώντας μόνο επτά ράβδους για εκθέσεις.

Αυτό το νέο πλαίσιο δείχνει πώς ο χρυσός παραμένει καθοριστικός παράγοντας οικονομικής ισχύος, με τις χώρες είτε να τον ενισχύουν ως αποθεματικό είτε να τον εκποιούν βάσει στρατηγικών αποφάσεων. Σε κάθε περίπτωση, το πολύτιμο μέταλλο συνεχίζει να διαδραματίζει κομβικό ρόλο στις παγκόσμιες εξελίξεις.