Έρευνα: Τα επεξεργασμένα τρόφιμα «εκτοξεύουν» τον κίνδυνο κατάθλιψης

Είναι κοινώς αποδεκτό ότι η τακτική κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων αλλά και συσκευασμένων προϊόντων, λόγω της αυξημένης περιεκτικότητας τους σε λίπη, ζάχαρη, αλάτι και πρόσθετα συντηρητικά, συντελούν στην αύξηση σωματικού βάρους, καθώς και στην εμφάνιση καρδιακών παθήσεων και διαβήτη.

Ωστόσο, στα πλαίσια μια μεγάλης συνόδου που έλαβε χώρα την περασμένη Πέμπτη, με συμμετέχοντες διατροφικούς επιστήμονες υψηλού προφίλ, αποδείχθηκε ότι η συστηματική κατανάλωση πρόχειρου φαγητού έχει άμεση επίπτωση και στην ψυχική μας υγεία.

Στα πλαίσια της συζήτησης για την παχυσαρκία και την υγεία της καρδιάς υπήρχαν ενδιαφέρουσες αποκαλύψεις από ψυχιάτρους σχετικά με τις αυξανόμενες ενδείξεις σύνδεσης μεταξύ του τι τρώμε και της ψυχικής μας υγείας.

Πιο συγκεκριμένα ο καθηγητής Edward Bullmore, νευροεπιστήμονας και ψυχίατρος, τόνισε ότι «η επανάσταση είναι αναπόφευκτη» , αναφερόμενος στον τρόπο με τον οποίο οι γιατροί αντιμετωπίζουν τις ψυχικές ασθένειες. «Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα αίτια θα θεωρηθούν ίδια με εκείνα που προκαλούν καρδιακές παθήσεις.» συμπλήρωσε.

Μάλιστα μια εβδομάδα νωρίτερα ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, δημοσίευσαν μια από τις μεγαλύτερες μελέτες.

Μελέτη που αποδεικνύει ότι η κατάθλιψη πράγματι συσχετίζεται με τα  υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα, αφού παρακολούθησαν τις διατροφικές συνήθειες 31.000 γυναικών σε διάστημα 14 ετών.

Πιο συγκεκριμένα δήλωσαν «Παλιά πιστεύαμε ότι δεν ήταν δυνατόν τα επιβλαβή πράγματα που εισέρχονται στο σώμα να προκαλέσουν κατάθλιψη. Τώρα ξέρουμε ότι αυτό είναι κατανοητό».

Αν και συνυπολόγισαν και άλλους παράγοντες  που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ψυχική υγεία –όπως η πρόσληψη αλκοόλ, το σωματικό βάρος και η έλλειψη ύπνου– η κατανάλωση εννέα μερίδων από αυτά τα τρόφιμα την ημέρα συσχετίστηκε με 50% αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης, σε σύγκριση με εκείνους που έτρωγαν τέσσερις ή λιγότερο.

Συνέπεια των επεξεργασμένων τροφίμων, το χαμηλό ανοσοποιητικό και οι εντερικές δυσλειτουργίες

Ο Δρ van Tulleken μίλησε για τα δικά του προβλήματα ψυχικής υγείας από τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα. «Η εμπειρία μου από το να τρώω πολύ λίγα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα σε πολύ υψηλές ποσότητες ήταν ότι είδα άμεσο αντίκτυπο στην ψυχική μου υγεία». Στο πρόγραμμα, ο Δρ van Tulleken δεν έτρωγε σχεδόν τίποτα παρά μόνο υπερεπεξεργασμένη τροφή για ένα μήνα πριν υποβληθεί σε εξετάσεις υγείας.

«Ένιωσα απαίσια. Σας αφυδατώνει και σας προκαλεί δυσκοιλιότητα, και αυτό  οδηγεί στο να μην κοιμάστε πολύ καλά. Είχα αυξημένη κατάθλιψη και άγχος. Στο τέλος του πειράματος, όταν σταμάτησα να είμαι δυσκοίλιος, άυπνος και διψασμένος στη μέση της νύχτας, οι απογοητεύσεις μου μειώθηκαν. Τα περισσότερα από αυτά απλώς εξαφανίστηκαν» συμπλήρωσε.

Ένας άλλος αναδυόμενος ερευνητικός τομέας είναι ο αντίκτυπος των εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων στα τρισεκατομμύρια ζωύφια μέσα στο έντερο, που ονομάζονται μικροβίωμα.

Αυτή η συλλογή μικροσκοπικών βακτηρίων – που συχνά χαρακτηρίζονται ως “καλά” ή “φιλικά” βακτήρια – παίζουν ζωτικό ρόλο σε πολλές σωματικές διεργασίες, όπως το ανοσοποιητικό σύστημα, το έντερο και, όπως δείχνουν όλο και περισσότερες μελέτες, στην ψυχική υγεία. Πιστεύεται ότι ορισμένα βακτήρια αλληλεπιδρούν με ένζυμα στην τροφή μας, απελευθερώνοντας χημικές ουσίες που στέλνουν σήματα που ανακουφίζουν από το στρες στον εγκέφαλο.

Ο Dr James Kinross, σύμβουλος χειρουργός παχέος εντέρου στο Imperial College του Λονδίνου, τόνισε το ρόλο του πνευμονογαστρικού νεύρου, το οποίο συνδέει το έντερο και τον εγκέφαλο και εμπλέκεται στα σωματικά αισθήματα φόβου και άγχους.

Την τελευταία δεκαετία, οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει τροφές που τροφοδοτούν το μικροβίωμά μας, καθώς και εκείνες που το εξοντώνουν. Οι ειδικοί λένε ότι ορισμένα τρόφιμα αλληλεπιδρούν με τα εντερικά μικρόβια για να δημιουργήσουν φλεγμονώδεις χημικές ουσίες – ουσίες που στέλνουν το ανοσοποιητικό σύστημα σε κατάσταση “επίθεσης”.

Πως οι επεξεργασμένες τροφές ενισχύουν τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας

Στοιχεία δείχνουν ότι οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε αυτού του είδους τα τρόφιμα επηρεάζουν στην πραγματικότητα άμεσα και την υγεία του εγκεφάλου.

Το 2020, μια ομάδα διεθνών ερευνητών διεξήγαγε μια δοκιμή κατά την οποία ζητήθηκε από 50 ενήλικες να φάνε οκτώ βελγικές βάφλες και δύο έτοιμες για φαγητό κατά τη διάρκεια μιας εβδομάδας.

Στο τέλος, και μόλις επέστρεψαν στην κανονική τους διατροφή τρεις εβδομάδες αργότερα, συμπλήρωσαν γνωστικές αξιολογήσεις για να ελέγξουν την περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται ιππόκαμπος και η οποία εμπλέκεται με τη μνήμη, τη μάθηση, τη συναισθηματική επεξεργασία και τη διάθεση.

Τα αποτελέσματά τους συγκρίθηκαν με μια άλλη ομάδα που έτρωγε μια τυπική, θρεπτική διατροφή. Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η ομάδα με τις βάφλες και το φαγητό από έξω είχε πολύ χειρότερες επιδόσεις στα τεστ στο τέλος της εβδομάδας και ότι τα αποτελέσματά τους βελτιώθηκαν σημαντικά μόλις επέστρεψαν στην κανονική τους διατροφή.

Επιπλέον έρευνες από τη Βραζιλία και το Μεξικό, στις οποίες συμμετείχαν περισσότεροι από 30.000 άνθρωποι, διαπίστωσαν ότι όσο περισσότερο πρόχειρο φαγητό τρώει κάποιος, τόσο πιο πιθανό είναι να έχει έλλειψη βιταμινών και μετάλλων που είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία του εγκεφάλου. Αυτό περιλαμβάνει μια σειρά από βιταμίνες Β που βρίσκονται στα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως το λάχανο και το σπανάκι, το γάλα και τα φρέσκα ψάρια.