Έξι χρόνια Παλαιοβιβλιοπωλείο Αστέγων: «Πολλές θυσίες αλλά δεν το βάζουμε κάτω», λέει η «ψυχή» του

Στην οδό Αστυδάμαντος 11, πίσω από μια τζαμαρία γεμάτη αφίσες πολιτιστικών εκδηλώσεων, ξεπροβάλλουν οι ψηλές ξύλινες βιβλιοθήκες που φιλοξενούν χιλιάδες πάσης φύσεως παλιά βιβλία, ανεκτίμητης πνευματικής αξίας. Είναι το Παλαιοβιβλιοπωλείο των Αστέγων, «Ανέστιος», που συμπλήρωσε φέτος έξι χρόνια ζωής κι από το 2023 έχει βρει στέγη στο πολύβουο Παγκράτι, στην πλατεία Μεσολογγίου, παλεύοντας καθημερινά να σταθεί όρθιο μέσα σε δύσκολες συνθήκες. Ψυχή του εγχειρήματος, ο Λεωνίδας Κουρσούμης, ένας από τους τρεις συνιδρυτές, που εξακολουθεί να δίνει στον χώρο παλμό και ιστορία.

«Όλα ξεκίνησαν το 2019 από έναν χώρο 400 τετραγωνικών μέτρων που μας παραχωρήθηκε στην οδό Πειραιώς 132. Εδώ και δυόμιση χρόνια, περίπου, μεταφερθήκαμε εδώ για να έχουμε έναν μόνιμο χώρο. Με τα βιβλία που μαζεύαμε ή μας χαρίζανε, ελπίζαμε να φτιάξουμε ένα παλαιοβιβλιοπωλείο προκειμένου να μπορέσουμε κατά κάποιο τρόπο να επιβιώσουμε. Τα βιβλία ήρθανε, το παλαιοβιβλιοπωλείο εδώ και δυόμισι χρόνια υπάρχει και νομίζω ότι έχει μπει σε έναν δρόμο, αλλά, από την άλλη πλευρά, αυτό που ακόμα αντιμετωπίζουμε, παρά τα χρόνια που έχουν περάσει, είναι οι τεράστιες δυσκολίες. Με πάρα πολλές θυσίες, όλων των παιδιών που δουλεύουν εδώ, δεν μπορούμε να καλύψουμε σχεδόν ούτε τα έξοδα της λειτουργίας του καταστήματος. Όμως, από την άλλη πλευρά, λέμε ότι δεν θέλουμε να το βάλουμε κάτω», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Κουρσούμης.

«Ο κόσμος μας αγκαλιάζει, άπειρες ιστορίες αποκαλύπτονται»

Σύμφωνα με τον κ. Κουρσούμη οι δυσκολίες είναι καθημερινές και πολυεπίπεδες – οικονομικές, πρακτικές, ψυχολογικές καθώς όπως επισημαίνει το αναγνωστικό κοινό συνεχώς μειώνεται κάτι το οποίο έχει αντίκτυπο και στην επισκεψιμότητα στο παλαιοβιβλιοπωλείο.

«Ο κόσμος μας αγκαλιάζει φέρνοντας μας βιβλία που αδειάζουν από τα σπίτια τους, τις βιβλιοθήκες τους», αναφέρει ο κ. Κουρσούμης επισημαίνοντας ότι το κόστος των βιβλίων είναι από 2 έως 5 ευρώ. «Το 80% των βιβλίων είναι σε εξαιρετική κατάσταση είναι σαν να τα παίρνεις από τα ράφια ενός βιβλιοπωλείου. Ωστόσο, στην πορεία των χρόνων το αναγνωστικό κοινό έχει μειωθεί. Το λέω εμπειρικά και με την πρακτική έννοια, ότι το βλέπουμε κάθε μέρα. Έρχονται διάφοροι κύριοι και κυρίες και λένε έχουμε κάτι βιβλία και ντρεπόμαστε να τα πετάξουμε. Δεν θέλουμε να τα πετάξουμε, τα παιδιά μας είναι 25-30 χρονών, δεν τα ανοίγουν», σημειώνει.

Συνολικά το κατάστημα αριθμεί περίπου 70 - 80.000 βιβλία, εκ των οποίων περίπου τα 17 – 18.000 βρίσκονται στα ράφια των βιβλιοθηκών και τα υπόλοιπα στο υπόγειο. Παράλληλα σε ειδικό χώρο εκτός αυτού φυλάσσονται δύο βιβλία 350 ετών το ένα εκ των οποίων υπάρχει μόνο σε τέσσερα αντίτυπα σε όλο τον κόσμο. Στα χρόνια λειτουργίας του παλαιοβιβλιοπωλείου δεν είναι λίγες οι ιστορίες που αποκαλύπτονται μέσα από τα βιβλία που έχουν συγκεντρωθεί.

«Υπάρχουν άπειρα βιβλία που είναι αφιερωμένα είτε από απλούς ανθρώπους σε συγγενείς τους είτε από συγγραφείς σε ανθρώπους που τους ξέρανε και τους αφιέρωναν βιβλία. Άπειρες ιστορίες αποκαλύπτονται, ιστορίες συναισθηματικές και πολλές φορές υπάρχουν και κάποιες σελίδες ημερολογιακού χαρακτήρα όπου εκεί βλέπει κανείς νομίζω και την τραγική μοίρα των ανθρώπων», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Κουρσούμης.

Οι στόχοι για το μέλλον

Με γνώμονά τους την αγάπη για το βιβλίο, η ομάδα του παλαιοβιβλιοπωλείου των αστέγων έχει θέσει καινούριους στόχους για τη συνέχεια της λειτουργίας του καταστήματος. Όπως εξηγεί ο κ. Κουρσούμης, o ένας είναι η δημιουργία ενός e-shop ενώ ο άλλος είναι η διατήρηση και η συντήρηση όσων βιβλίων έχουν συγκεντρώσει τα τελευταία δυόμισι χρόνια.

Παράλληλα ωριμάζει και μια μεγάλη ιδέα: η υλοποίηση ενός Φεστιβάλ Παλιού Βιβλίου, ένας θεσμός που, όπως επισημαίνει ο κ. Κουρσούμης, θα μπορούσε να αναδειχθεί σε σημαντικό πολιτιστικό γεγονός με τη βοήθεια κάποιου δήμου.

«Μία από τις σκέψεις που έχουμε κάνει είναι να φτιάξουμε σε κάποια πόλη αν μας δοθεί κάποιος χώρος ένα τετραήμερο ή ένα πενθήμερο φεστιβάλ παλιού βιβλίου. Αυτό ίσως να είναι μία πρώτη ανάσα και μέσα από αυτή την εκδήλωση να μπορέσουμε να διασώσουμε και να συντηρήσουμε όλα τα παλιά βιβλία. Αυτή είναι η προσπάθειά μας. Πρόκειται για ανοιχτή πρόσκληση και ταυτόχρονα έκκληση προς τους δήμους να φτιάξουμε ένα φεστιβάλ παλιού βιβλίου που θα είναι κάτω από την αιγίδα τους. Εάν θέλουν κι ενδιαφέρονται ας επικοινωνήσουν μαζί μας για να μπορέσουμε να το προετοιμάσουμε. Εμείς είμαστε διατεθειμένοι ένα μεγάλο όγκο των βιβλίων, εφόσον στήσουμε αυτό το φεστιβάλ να τα δωρίσουμε στη Δημοτική Βιβλιοθήκη εφόσον έχει ο Δήμος», σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Κουρσούμης.